Nuôi ong mật, không chỉ làm giàu, mà còn ‘nuôi’ hệ sinh thái
Cao Bằng có nhiều điều kiện kèm theo tự nhiên để tăng trưởng nghề nuôi ong mật. Ảnh : NT.
Xóa nghèo nhờ nuôi ong dựa vào thiên nhiên
Được xây dựng từ năm 1995, Câu lạc bộ Nuôi ong mật Đề Thám, TP Cao Bằng là một trong những Câu lạc bộ ( CLB ) lâu năm vẫn còn duy trì và tăng trưởng nghề nuôi ong mật cho đến thời nay. Đến nay, CLB có gần 20 hội viên, mỗi hội viên nuôi trung bình từ 10 – 40 đàn ong. Mỗi năm, CLB thu từ 2 nghìn – 4.000 lít mật. CLB không còn hội viên nghèo, nhiều hộ vươn lên khá giả, thu nhập hàng trăm triệu đồng / năm.
Gia đình ông La Văn Cáo, tổ 19, phường Sông Hiến là hộ có số lượng đàn ong lớn nhất CLB. Từ hai bàn tay trắng, ông Cáo từ xã Tổng Cọt, huyện Hà Quảng xuống tổ 19, phường Sông Hiến lập gia đình, phát triển kinh tế.
Sau 20 năm tăng trưởng quy mô vườn – ao – chuồng – rừng, ông Cáo trồng hơn 5 ha rừng, trồng hàng nghìn mét vuông cam, ổi, chuối, nuôi ong, nuôi hơn 5.000 mét vuông cá … trừ ngân sách bắt đầu, mỗi năm cho tổng thu nhập hơn 200 triệu đồng. Ông Cáo tâm sự : Cơ ngơi của mái ấm gia đình đi lên như ngày thời điểm ngày hôm nay cũng xuất phát từ nghề nuôi ong mật. Thời gian đầu mới nuôi ong, do chưa nắm rõ kỹ thuật nên ong chết, bỏ đi nhiều, lượng mật thu được ít, chất lượng không cao. Năm 2000, ông tham gia vào CLB Nuôi ong mật Đề Thám, được những thành viên khác hướng dẫn kỹ thuật xây tổ, xây đàn nhân rộng đàn ong. Hiện nay, thời gian cao nhất sau Tết nguyên đán, ông nuôi hơn 100 đàn ong, mỗi năm cho thu từ 500 – 600 lít mật, trừ ngân sách cho thu hơn 100 triệu đồng. 
Ong mật tăng trưởng tốt nếu chăm nom đúng kỹ thuật. Ảnh : NT. Để hoạt động giải trí hiệu suất cao, hàng tháng, Ban chủ nhiệm CLB Nuôi ong mật Đề Thám cùng những hội viên giám sát chất lượng ong của từng mái ấm gia đình, kịp thời khắc phục những vướng mắc. Cuối vụ, những hội viên san sẻ kinh nghiệm tay nghề về cách giữ đàn, chăm nom ong lúc thời tiết lạnh, vệ sinh thùng ong, tìm nguồn hoa … Ông Đàm Hoàng Xuyên, Chủ nhiệm CLB thông tin : Thời điểm khi mới xây dựng, CLB còn nhiều hộ nghèo, thực trạng khó khăn vất vả. Trong CLB chỉ có một số ít thành viên biết về kỹ thuật nuôi ong do từng thao tác tại Công ty Ong Cao Bằng. Người biết nhiều truyền kinh nghiệm tay nghề cho người biết ít, đến tận mái ấm gia đình cầm tay chỉ việc nên từ từ đều có kỹ năng và kiến thức cơ bản để nuôi ong. Khó khăn nhất với CLB lúc bấy giờ là loại sản phẩm chưa có đầu ra không thay đổi, chưa có tên thương hiệu, chưa ĐK thương hiệu nên dễ bị những mẫu sản phẩm kém chất lượng hơn trà trộn làm mất uy tín …
Từ kinh nghiệm tay nghề thực tiễn phối hợp kỹ năng và kiến thức trong sách vở, tài liệu về nuôi ong mật, những hội viên của CLB nghiên cứu và điều tra kiến thiết xây dựng quá trình nuôi ong lấy mật tương thích với điều kiện kèm theo địa phương ; triển khai khắt khe theo nguyên tắc chỉ thu hoạch khi mật đã đủ độ già để bảo vệ chất lượng loại sản phẩm. Vào mùa ít hoa thì không khai thác mật và đây cũng là giải pháp để giữ vững tên thương hiệu mật ong nuôi nhờ rừng tự nhiên của CLB.
Nuôi ong mật, “nuôi” hệ sinh thái
Là một trong những người nuôi ong từ lâu, ông Đào Minh Quân, tổ 5, phường Đề Thám, TP Cao Bằng có kinh nghiệm tay nghề gần 30 năm nuôi ong lấy mật. Theo ông Quân : Nuôi ong không khó nhưng yên cầu người nuôi phải vận dụng đúng kỹ thuật, có tính kiên trì. Ong mật tăng trưởng đàn mạnh nhất vào thời gian sau Tết, nhất là khoảng chừng tháng 4 – 5 dương lịch.
Để nuôi ong có hiệu quả cao, cần chú ý đến việc nhân đàn đúng thời điểm, thường là từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau. Khi không có hoa, cần tìm nơi có hoa như trong rừng, vườn cây để di chuyển đàn ong đến. Chú ý di chuyển ong vào buổi tối để tránh làm đàn ong bay đi mất.
Nhờ tăng trưởng nghề nuôi ong, môi trường tự nhiên hệ sinh thái cũng được cải tổ theo. Ảnh : NT. Muốn có mật nhiều, phải tiếp tục kiểm tra cầu ong, vận động và di chuyển cầu ong liên tục để tích mật. Vụ mật từ trước Tết đến tháng 8 năm sau mới hết. Gia đình ông Quân đã góp vốn đầu tư máy in chân tầng ong để đặt vào thùng cho đàn ong xây tổ mới nhanh gọn. Ong chúa rất thích đẻ trứng vào bánh tổ ong mới này làm thông số nhân của đàn tăng nhanh hơn. Mấy năm gần đây, có nhiều người trẻ tuổi trẻ cũng tham gia nuôi ong lấy mật. Anh La Văn Minh, xóm Pác Háo, xã Lê Trung, huyện Hòa An là một trong những người người trẻ tuổi trẻ tuổi đã theo đuổi nghề nuôi ong lấy mật ngay từ khi còn ngồi trên nghế nhà trường. Vượt qua hàng chục km đường đồi, chúng tôi đến nơi anh Minh đặt gần 100 thùng nuôi ong, hầu hết đều là ong tự nhiên từ rừng, một số ít là ong giống mua lại từ những đàn khác và nhân giống lên theo từng năm. Anh Minh san sẻ : Từ trẻ đã thích nghề nuôi ong. Năm nay, thời tiết thuận tiện, trời nắng đẹp, hoa nở nhiều nên đàn ong của anh tăng trưởng tốt, trong thùng lúc nào cũng có có từ 8 – 10 cầu ong. Vào thời gian đàn ong cho thu hoạch nhiều nhất trong năm, cứ khoảng chừng 15 – 20 ngày sẽ cho thu hoạch 1 lần. Từ nuôi ong mỗi năm anh thu nhập được hơn 100 triệu đồng. 
Nghề nuôi ong không chỉ làm giàu cho bà con, mà còn giúp nhận thức của dân cư ngày càng nâng cao cần phải dìn giữ môi trường tự nhiên. Ảnh : NT. Cũng như nhiều nơi, mật ong vạn vật thiên nhiên Cao Bằng có nhiều loại khác nhau. Trong đó, mật hoa sẽ được đàn ong lấy mật từ những loại hoa ; mật lá đa phần lấy dịch mật từ lá keo, lá sắn và thứ mật ngon nhất, tốt nhất chính là mật ong kết tinh, khi đó, mật ong có một lớp trắng đục, mềm mềm ở dưới đáy chai đó chính là mật ong đạt chất lượng. Theo thống kê của Hội Làm vườn tỉnh Cao Bằng, toàn tỉnh có hàng nghìn hộ nuôi ong, trong đó nuôi từ 10 đàn tới hơn 100 đàn có hơn 200 hộ, với tổng số khoảng chừng 3.000 – 4.000 đàn ong. Toàn tỉnh đã xây dựng nhiều CLB nuôi ong như CLB nuôi ong mật Đề Thám ( TP Cao Bằng ) ; CLB Bảo tồn ong tự nhiên xã Tam Kim ( huyện Nguyên Bình ) ; CLB Nuôi ong huyện Thông Nông ( nay là huyện Hà Quảng ). Ngoài ra, còn nhiều địa phương có số lượng người nuôi ong mật nhiều như Hòa An, Thạch An, Hạ Lang … Để bảo vệ và tăng trưởng tên thương hiệu mật ong Cao Bằng cũng như bảo vệ được đàn ong nội và tạo sinh kế cho người nuôi ong, những cấp chính quyền sở tại và những ngành tính năng đã tăng cường công tác làm việc tuyên truyền để giúp những người nuôi ong nâng cao nhận thức để bảo vệ môi trường tự nhiên, môi sinh, tăng trưởng đàn ong nội của địa phương. 
Câu lạc bộ nuôi ong phường Đề Thám, TP Cao Bằng kiểm tra chất lượng đàn ong mật của hội viên. Ảnh : NT. Để nghề nuôi ong ngày càng tăng trưởng, có chỗ đứng trên thị trường, cần liên tục chăm sóc tương hỗ xây dựng hiệp hội nuôi ong của tỉnh, thiết kế xây dựng tên thương hiệu mật ong Cao Bằng vươn xa ra ngoài tỉnh.
Bên cạnh đó, các CLB, các hộ nuôi ong cần đảm bảo chất lượng mật ong, không bán những sản phẩm mật ong kém chất lượng làm ảnh hưởng đến uy tín của mật ong Cao Bằng. Ngoài ra, cần có những chính sách, chương trình quảng bá về các sản phẩm từ ong, tạo thị trường, đầu ra ổn định cho sản phẩm…
Ông Hoàng Đức Thiện, Phó quản trị Hội Làm vườn tỉnh Cao Bằng cho biết : Ong mật Cao Bằng có sức chống chịu tốt với bệnh tật. Nuôi ong không phải là nghề mới, nhưng hoàn toàn có thể khẳng định chắc chắn hiệu suất cao kinh tế tài chính từ nuôi ong đem lại khá cao, góp thêm phần tăng trưởng kinh tế tài chính, tăng thu nhập cho người dân. Bên cạnh đó, việc nuôi ong còn có quyền lợi về môi trường sinh thái ; ong còn giúp thụ phấn, tăng hiệu suất cho cây xanh. Những vùng sản xuất nông nghiệp gần hoặc phối hợp với nuôi ong, phải tuyệt đối không được sử dụng những loại thuốc bảo vệ thực vật. Đây là mối link tương hỗ, nhằm mục đích tương hỗ kiến thiết xây dựng một nền nông nghiệp hữu cơ, bền vững và kiên cố …. Hiện nay, Hội Làm vườn tỉnh đang hoạt động hướng đến xây dựng ở mỗi huyện một CLB nuôi ong mật để có sự link, tương hỗ nhau trong việc nuôi ong, kỹ thuật chăm nom, tiêu thụ mật.
Source: https://trangdahieuqua.com
Category: Làm đẹp
