Lỵ trực khuẩn (shigellosis)

2012-11-02 03:23 PM

Các shigella đều có độc ruột ( enterotoxin ) là ShET-1 và ShET-2 chúng làm đổi khác sự luân chuyển điện giải ở những tế bào niêm mạc đại tràng, gây tăng tiết dịch .

Định nghĩa

Lỵ trực khuẩn là bệnh viêm đại trực tràng do trực khuẩn Shigella gây nên. Thể nổi bật cấp tính có bộc lộ lâm sàng là sốt, đại tiện nhiều lần, phân có nhầy và máu, có những cơn đau quặn bụng và mót rặn khi đại tiện. Bệnh lây theo đường tiêu hoá và dễ phát thành dịch .

Lịch sử nghiên cứu

Bệnh lỵ trực khuẩn đã có từ rất lâu. Nhưng phải tới năm 1896 trong một vụ dịch lỵ trực khuẩn ở Nhật, tác giả Shiga đã phát hiện mầm bệnh là Shigella shiga. Năm 1900 Flexneri và Strong đã tìm ra Shigella flexneri. Sau này Boyd, Lentz và nhiều tác giả khác đã tìm ra các chủng lỵ khác gây bệnh ở người.

Dịch tễ học

Mầm bệnh

Là Trực khuẩn Shigella, bắt mầu gram ( – ), không vỏ, không lông, không sinh nha bào. Shigella có kháng nguyên thân O, không có kháng nguyên H. Dựa vào kháng nguyên O và đặc thù sinh hoá, Shigella được chia thành 4 nhóm với nhiều typ huyết thanh :
Nhóm A : Sh. dysenteriae : có 15 typ huyết thanh, đáng quan tâm là Sh. dysenteriae typ 1 ( Sh. shiga ) .
Nhóm B : Sh. flexneri ( có 8 typ huyết thanh ) .
Nhóm C : Sh. boydii ( có 19 typ huyết thanh ) .
Nhóm D : Sh. sonnei ( có 1 typ huyết thanh ) .
Trong những chủng Shigella cần quan tâm đến Sh. dysenteriae typ 1 ( Sh. shiga ) vì nó có độc tố Shiga ( shiga-toxin ) rất độc. Độc tố này tương tự như với độc tố của Entero hemorrhagic escherichia coli hay gây những biến chứng vi mạch, hội chứng tan máu urê huyết ( H. U. S ) và xuất huyết giảm tiểu cầu. Shigella shiga khác với những Shigella khác về 3 điểm quan trọng :
Thường gây nên những vụ dịch lớn và lê dài .
Kháng kháng sinh xảy ra thông dụng hơn những chủng khác .
Thường gây bệnh lỵ nặng hơn, lê dài hơn và gây tử trận nhiều hơn chủng khác .
Các shigella đều có độc ruột ( enterotoxin ) là ShET-1 và ShET-2 chúng làm đổi khác sự luân chuyển điện giải ở những tế bào niêm mạc đại tràng, gây tăng tiết dịch .
Trực khuẩn Shigella sống sót trong nước ngọt, rau sống, thức ăn từ 7-10 ngày ở nhiệt độ phòng. ở đồ vải nhiễm bẩn, trong đất : 6-7 tuần. Tuy nhiên, bị diệt nhanh trong nước sôi, dưới ánh sáng mặt trời và những thuốc khử trùng thường thì .

Nguồn bệnh

Là những người mắc bệnh lỵ trực khuẩn ( những thể : cấp, bán cấp, mãn tính ) hoặc người mang trùng không triệu chứng ..

Đường lây

Lây theo đường tiêu hoá qua nước uống, thức ăn, bàn tay ô nhiễm và ruồi, nhặng .

Thụ cảm và miễn dịch

Tính chất dịch .
Mọi người đều hoàn toàn có thể mắc bệnh nhất là trẻ nhỏ dưới 3 tuổi. Miễn dịch sau mắc bệnh yếu, không vững chắc sống sót 1 đến 2 năm, chỉ đặc hiệu một chủng. Không có miễn dịch chéo .
Bệnh gặp khắp nơi trên quốc tế nhưng đa phần ở những nước xứ nóng, kém tăng trưởng .
Bệnh xảy ra tản phát quanh năm, thưòng thành dịch vào mùa hè. Dịch hoàn toàn có thể từ vài chục người mắc tới hàng trăm người mắc .
Ở Nước Ta : Lỵ trực khuẩn là một trong hai bệnh truyền nhiễm có số lượng người mắc lớn nhất ( viêm gan virut và lỵ trực khuẩn ). Có mặt rất đầy đủ cả 4 nhóm Shigella mà nổi trội lên là hai nhóm Sh. dysenteriae và Sh. flexneri. Những năm gần đây là Sh. Flexneri và Sh. sonney .

Cơ chế bệnh sinh

Trực khuẩn qua miệng tới dạ dày, do tính đề kháng với a xít cao nên nó vượt qua được hàng rào a xít ở dạ dày tới ruột non rồi xuống tới đại tràng mới đột nhập vào niêm mạc đại tràng và gây bệnh. Trực khuẩn lỵ hoàn toàn có thể xâm nhập tới hạch mạc treo đại tràng nhưng thường không tràn vào máu ( Chỉ ở những cơ địa suy giảm miễn dịch nặng như bệnh nhân nhiễm HIV quy trình tiến độ AIDS thì trực khuẩn Shigella mới đột nhập vào máu ) .
Tại niêm mạc đại tràng, trực khuẩn lỵ gây viêm xuất tiết, chảy máu, tiêu huỷ lớp tế bào biểu mô niêm mạc ; đồng thời giải phóng độc tố. Độc tố tác động ảnh hưởng lên body toàn thân gây hội chứng nhiễm trùng – nhiễm độc, những triệu chứng tim mạch, tiết niệu v.v.. Tại chỗ, độc tố tác động ảnh hưởng lên thần kinh hệ hoạt động, hệ cảm xúc và hệ thực vật gây những triệu chứng đau quặn, mót rặn, đi ỉa nhiều lần, phân có nhiều máu, mủ, nhiều lúc chỉ có đi ỉa lỏng đơn thuần. Gây rối loạn những công dụng của ruột, mất cân đối nước, điện giải và kiềm toan .
Trước tác động của vi trùng và độc tố lỵ, khung hình sẽ kêu gọi mọi chính sách tự vệ nhằm mục đích thải trừ vi trùng khỏi khung hình .

Giải phẫu bệnh lý

Tổn thương giải phẫu bệnh trong lỵ trực khuẩn đa phần là ở đại tràng nhất là đại tràng xuống, đại tràng xích ma và trực tràng. Ngoài ra còn hoàn toàn có thể tổn thương ở ruột non và dạ dày .
Tổn thương niêm mạc đại tràng thường là rộng, với hình ảnh viêm xuất tiết, chảy máu, loét nông và rộng. Những thể nặng hoàn toàn có thể có những đám hoại tử, niêm mạc bầm, xám, có màng giả, loét sâu từ lớp biểu mô tới lớp cơ. Hay để lại di chứng teo, hẹp lòng ruột, viêm đại tràng mạn. Cá biệt gây thủng đại tràng gây viêm phúc mạc .

Phân loại lỵ trực khuẩn theo thể lâm sàng

Lỵ trực khuẩn cấp

Thể nổi bật : Có những mức độ nhẹ, vừa, nặng .
Thể không nổi bật : Thể dạ dày – tiểu tràng ; Thể tối độc .
Thể ẩn .

Lỵ trực khuẩn mạn tính

Thể mang khuẩn không triệu chứng

Lâm sàng một số thể bệnh

Lâm sàng thể lỵ trực khuẩn cấp, điển hình, mức độ vừa

Thời gian nung bệnh Từ 1-3 ngày .
Khởi phát : Bệnh thường khởi phát bất ngờ đột ngột và nhanh gọn vào tiến trình toàn phát .
Toàn phát :
Hội chứng nhiễm trùng nhiễm độc :
Thường sốt 38-39 °C, có gai rét, kèm theo có nhức đầu, stress, mất ngủ, chán ăn. Số lượng bạch cầu và bạch cầu đa nhân trung tính ở máu ngoại vi thường tăng ( nhiều lúc cũng hoàn toàn có thể thông thường hoặc giảm ) .
Hội chứng lỵ :
Đau bụng âm ỉ dọc theo khung đại tràng nhất là vùng đại tràng xuống, hố chậu trái và hạ vị. Xen kẽ có những cơn đau quặn lên làm bệnh nhân mót đi ngoài. Khi đi ngoài phải rặn nhiều ( nhưng không có tín hiệu “ đi ngoài giả ” ). Lúc đầu phân còn sệt lỏng, sau không có phân chỉ còn nhầy và máu. Nhầy thường loãng đục như mủ trộn lẫn với máu không có ranh giới rõ ràng. Đôi khi dịch phân nhiều nước màu nhờ nhờ máu cá hay nước rửa thịt lẫn với nhầy .
Hội chứng mất nước, điện giải :
Khát nước, môi khô, đái ít, nhưng mạch, huyết áp vẫn thông thường. Khi đi ngoài nhiều thường có giảm Na +, Cl -, K + và HCO3-v. v …

Diễn biến

Nếu được điều trị tốt, bệnh nhân hoàn toàn có thể khỏi sau 7-14 ngày. Nếu điều trị không tốt, bệnh hoàn toàn có thể chuyển sang thể nặng .

Lâm sàng các thể lỵ trực khuẩn cấp mức độ nặng

Thường do chủng Sh. shiga gây nên .
Thể tối độc : Hay xảy ra ở trẻ khoẻ mạnh .
Bệnh Open nhanh gọn nặng ngay từ đầu với hội chứng lỵ vừa phải nhưng nhiễm độc thần kinh rất nặng với sốt cao 40-41 °C hoặc hơn. Bệnh nhân vật vã, mê sảng, co giật và nhanh gọn vào hôn mê. Kèm theo có truỵ tim mạch và suy hô hấp gây tử trận nhanh sau 24 đến 48 giờ .
Lỵ trực khuẩn cấp nhiễm độc mức độ nặng : Hay xảy ra ở trẻ suy dinh dưỡng, người già yếu .
Thường khởi phát như thể trung bình rồi nặng dần lên với :
Hội chứng lỵ rất nặng : Đau bụng tiếp tục, ỉa liên tục không đếm được, thậm chí còn phân tự chảy qua hậu môn dãn nở do liệt co thắt hậu môn. Phân chỉ có mủ và máu hoặc mảng niêm mạc hoại tử .
Hội chứng nhiễm trùng nhiễm độc cũng rất nặng : Thường sốt cao trên 40 °C ( tuy nhiên ở người già, suy kiệt hoàn toàn có thể sốt nhẹ hoặc không sốt ) nét mặt phờ phạc, xanh xám, li bì, ngủ gà, hoàn toàn có thể dẫn đến hôn mê …
Toàn trạng gầy sút, hoàn toàn có thể nôn, nấc, khát nước, môi khô, mắt trũng, đái rất ít, chân tay lạnh, nhớp nháp mồ hôi, mạch nhanh nhỏ, huyết áp hạ. Xét nghiệm : thường giảm hồng cầu, tăng bạch cầu đa nhân trung tính .
Những thể này được điều trị tốt hoàn toàn có thể khỏi được nhưng thường lê dài, hồi sinh chậm và thường để lại nhiều biến chứng và di chứng .

Thể viêm dạ dày tiểu tràng cấp

Bệnh nhân thường có sốt, đau bụng vùng thượng vị và quanh rốn, buồn nôn và nôn, ỉa lỏng nhiều lần .
Thể này hay gặp ở trẻ nhỏ và thường do Sh. sonnei .
Thể này dễ dẫn đến thực trạng mất nước, rối loạn điện giải và toan kiềm nặng nếu không được điều trị kịp thời .

Các biến chứng và di chứng

Biến chứng
Biến chứng tại ruột :
Chảy máu ruột, hoại tử ruột, thủng ruột, viêm phúc mạc, lồng ruột, sa trực tràng. Phình đại tràng do độc tố ( Toxic megacolon ) có kèm thủng hoặc không .
Bội nhiễm :
Viêm túi mật, viêm đường tiết niệu, viêm phổi, nhiễm nấm Candida ruột, nhiễm khuẩn huyết do những trực khuẩn ruột. Bệnh nhân AIDS hoàn toàn có thể bi nhiễm khuẩn huyết do Shigella .
Biến chứng body toàn thân :
Co giật, nhiễm độc thần kinh, truỵ tim mạch, viêm tắc động tĩnh mạch .
Hội chứng tan máu-ure huyết ( Haemolytic Uraemic Syndrom = HUS ) : Thường do Sh. dysenteriae typ I ( Sh. shiga ). Đây là biến chứng ít gặp nhưng trầm trọng của bệnh lỵ, tai hại đến mạng lưới hệ thống đông máu và thận. Thường có 3 triệu chứng : Thiếu máu do tan máu, giảm tiểu cầu và suy thận. Nếu nặng hoàn toàn có thể gây thiếu máu nặng, rối loạn đông máu, gây chảy máu dưới da, niêm mạc và suy thận, thường phải thẩm phân máu. Xét nghiệm : Hematocrit thấp, hồng cầu giảm, số lượng tiểu cầu giảm, trên tiêu bản máu có nhiều hồng cầu vỡ, ure và creatinin máu cao, kali máu cao .
Hội chứng Reiter : Với tam chứng ( viêm khớp, viêm niệu đạo, viêm kết mạc mắt ) không gây mủ do Chlamydia gây nên. Thường Open 2-3 tuần sau khi khỏi lỵ trực khuẩn ( cũng hoàn toàn có thể Open ở ngay quy trình tiến độ toàn phát ). Tam chứng này hoàn toàn có thể Open cùng lúc hoặc riêng không liên quan gì đến nhau. Trước đây coi hội chứng này là biến chứng, nay được coi nó là bạn sát cánh với bệnh lỵ .
Di chứng :
Viêm đại tràng mạn tính hậu lỵ .
Tiên lượng :
Bệnh lỵ trực khuẩn hoàn toàn có thể gây tử trận trong những thể nhiễm độc nặng, lê dài và tử trận do những biến chứng. Tỷ lệ tử trận ( trong trường hợp không được điều trị sớm có hiệu suất cao ) là 1 % đến 10 % tuỳ nước ( theo Tổ chức Y tế quốc tế 1995 ) .

Lâm sàng

Có 2 hội chứng nhiễm trùng nhiễm độc và hội chứng lỵ biểu lộ rõ ràng như diễn đạt trên. Soi trực tràng thấy hàng loạt niêm mạc trực – đại tràng xung huyết, phù nề, có nhiều ổ trợt loét nông và lan rộng .

Xét nghiệm

Soi phân : Thấy nhiều hồng cầu và bạch cầu đa nhân trung tính, không thấy amip thể ăn hồng cầu .
Cấy phân : Thấy trực khuẩn Shigella có giá trị chẩn đoán quyết định hành động. Trong điều kiện kèm theo không cấy được phân thì xem đặc thù phân là quan trọng để chẩn đoán .

Dịch tễ

Trong cùng mái ấm gia đình, tập thể và trong cùng thời hạn có nhiều người mắc tương tự như .

Chẩn đoán phân biệt

Với lỵ do amip

Có một số ít đặc thù khác lỵ trực khuẩn :
Hội chứng nhiễm trùng nhiễm độc thường không rõ ràng : Không sốt hoặc sốt nhẹ, body toàn thân ít bị tác động ảnh hưởng .
Hội chứng lỵ có đặc thù : Thường hay đau bụng vùng hố chậu phải, có tín hiệu ” đi ngoài giả “. Số lần đi ngoài ít ( từ 5-15 lần / ngày ). Nhầy và máu thường riêng rẽ, nhầy trong như nhựa chuối, số lượng ít và dính bô .
Soi phân thấy : Có nhiều bạch cầu đơn nhân ; có Amip thể lớn ăn hồng cầu ( có giá trị chẩn đoán quyết định hành động ) .
Soi trực tràng : Thấy những ổ loét nhỏ, sâu, bờ nham nhở, trên nền niêm mạc gần như thông thường, thương tổn thưa, rải rác .

Với nhiễm trùng nhiễm độc thức ăn do Salmonella

Khác lỵ trực khuẩn ở 1 số ít điểm :
Thời gian nung bệnh thường ngắn hơn lỵ trực khuẩn .
Thường sốt cao 39-40 °C và có rét run .
Hội chứng viêm dạ dày ruột điển hình nổi bật ngay từ đầu với nôn nhiều, đau vùng thượng vị và quanh rốn, đi ngoài thuận tiện, ít khi có mót rặn. Phân lỏng toé nước, khối lượng nhiều lần thức ăn chưa tiêu .
Diễn biến :
Thường nhanh khỏi hơn lỵ trực khuẩn .
Tuy vậy có những trường hợp khó phân biệt về lâm sàng, chỉ có cấy phân mới phân biệt được .

Hội chứng ruột kích thích

Thường không sốt, body toàn thân ít biến hóa .
Hội chứng lỵ : Thường Open tương quan đến sau ăn một loại thức ăn nhất định như : Mỡ, chất tanh. v.v Biểu hiện hội chứng lỵ thường nhẹ .
Tiền sử : Đã bị nhiều lần tương tự như .
Xét nghiệm : Soi phân nhiều lần không thấy amip .
Cấy phân : Cấy phân nhiều lần không thấy trực khuẩn lỵ .

Với bệnh ỉa chảy xuất huyết do E. coli typ “xâm nhập”

Đó là chủng E. coli 0157. Đã gây nhiều vụ dịch lớn ở châu Âu, Bắc Mỹ, Nam Phi và gần đây ở Nhật Bản. Do ăn thịt bò tái và uống sữa bò tươi bị nhiễm E. coli 0157 .
Bệnh cảnh lâm sàng : Cũng sốt, đi ỉa ra máu do xuất huyết ruột. có 5 % – 10 % số bệnh nhân có hội chứng tan máu – ure huyết ( H.U.S ) .
Chẩn đoán phân biệt đa phần dựa vào cấy khuẩn .

Với loạn khuẩn ruột

Thường Open sau khi dùng kháng sinh đường uống phổ rộng, liều cao, lê dài. Bệnh nhân thường đI ỉa nhiều lần ; phân lỏng nhão hoặc ỉa ra mỡ. Do hấp thu kém và ăn kém, nên khung hình suy kiệt, thiếu máu, phù, sốt nhẹ. Xét nghiệm máu : Bạch cầu tăng, bạch cầu đa nhân trung tính tăng, máu lắng tăng .
Xét nghiệm vi trùng chí ở ruột thấy E. coli thường thì giảm dưới 70 % số vi trùng ái khí ở ruột .

Ngoài ra còn cần phân biệt với hội chứng lỵ do

Ure huyết cao .
Nhiễm độcmãntính thuỷ ngân, chì. kẽm v.v.
Ung thư đại tràng, polip đại tràng. trĩnội .
U xơ, ung thư, áp xe tử cung, u nang buồng trứng. U xơ, ung thư hoặc áp xe tiền liệt tuyến. Viêm mủ, áp xe, ungthư bàng quang .
Viêm ruột thừa cấp .

Điều trị

Điều trị bệnh lỵ trực khuẩn phải tổng lực tích hợp điều trị kháng khuẩn với điều trị triệu chứng, điều trị biến chứng, chính sách dinh dưỡng, hộ lý và khử trùng tẩy uế .

Kháng sinh

Nguyên tắc sử dụng kháng sinh
Trực khuẩn lỵ, đặc biệt quan trọng là chủng Sh. shiga đã kháng cao với những thuốc trước đây vẫn dùng để điều trị như : Sulfamid, tetracyclin, cloramphenicol và gần đây đã thấy kháng cả với ampicilin, bactrim. Do vậy việc lựa chọn kháng sinh thích hợp phải dựa vào hiệu quả kháng sinh đồ với chủng lỵ phân lập được tại nơi dịch xảy ra. Nếu không phải dựa vào hiệu quả xét nghiệm mới nhất về tính nhậy của những chủng lỵ ( đặc biệt quan trọng là Sh. shiga ) lưu hành ở địa phương. Nguyên tắc sử dụng kháng sinh trong điều trị là : Không dùng liều cao, không dùng phối hợp nhiều kháng sinh phổ rộng, không dùng lê dài .
Những thuốc được khuyên nên dùng để điều trị lỵ trực khuẩn lúc bấy giờ của Tổ chức Y tế thế giới-1995 là :
Với những thể nhẹ và vừa thì dùng
Ampicilin :
Người lớn 1 g / lần ´ 4 lần / ngày ´ 5 ngày .
Trẻ em 25 mg / lần ´ 4 lần / ngày ´ 5 ngày .
TMP + SMX ( Trimethoprim + Sulfamethoxazol ) ::
Người lớn TMP 160 mg / lần ´ 2 lần / ngày ´ 5 ngày .. SMX 800 mg / lần ´ 2 lần / ngày ´ 5 ngày
Trẻ em : TMP 5 mg / kg nặng / lần ´ 2 lần / ngày ´ 5 ngày. SMX 25 mg / kg nặng / lần ´ 2 lần / ngày ´ 5 ngày .
A.Nalidixic : Từ 15 đến 20 mg / kg / lần x 4 lần / ngày x 5 ngày
Với những thể nặng dùng
Các Quinolone thế hệ 2 như :
Ciprofloxacin :
Người lớn 500 mg / lần ´ 2 lần / ngày ´ 5 ngày .
Trẻ em 15 mg / kg / lần ´ 4 lần / ngày ´ 5 ngày
Enoxacin :
Người lớn 200 mg / lần ´ 2 lần / ngày ´ 5 ngày .
Trẻ em 5 mg / kg / lần ´ 4 lần / ngày ´ 5 ngày
Pefloxacin :
Người lớn 400 mg / lần ´ 2 lần / ngày ´ 5 ngày
Ofloxacin :
Người lớn 200 mg / lần ´ 2 lần / ngày ´ 5 ngày
Hiện nay ampicilin và TMP + SMX đã bị Sh. shiga kháng phổ cập, nhưng những Shigella khác vẫn còn tính năng. Những Quinolon mới như Ciprofloxacin, Enoxacin v.v.. rất hiếm gặp kháng, nên dùng để điều trị những thể lỵ nặng do Sh. shiga. Tuy nhiên với trẻ nhỏ dưới 12 tuổi cần phải thận trọng vì Quinolon ảnh hưởng tác động đến sự tăng trưởng của sụn khớp. Việc lựa chọn kháng sinh trên để điều trị tuỳ thuộc điều kiện kèm theo thực trạng và bệnh cảnh lâm sàng đơn cử .
Các thuốc đông nam y hoàn toàn có thể dùng để điều trị những thể lỵ trực khuẩn nhẹ và vừa như : Becberin, dây hoàng đằng, lá mơ tam thể + trứng gà v.v. .

Điều trị triệu chứng

Chống mất nước – điện giải
Tình trạng mất nước – điện giải sẽ làm bệnh lỵ nặng lên và sinh nhiều biến chứng. Do vậy phải nhìn nhận đúng mực thực trạng mất nước điện giải .
Mất nước nhẹ
Uống ORESOL ( oral rehydration solution ). Nếu không có thì dùng nước cháo, nước sữa chua, nước thường pha ít muối vừa đủ dùng .
Mất nước vừa và nặng
Kết hợp uống ORESOL ( nếu không nôn ) và truyền tĩnh mạch những dịch Ringer lactat, Natriclorua 0,9 % phối hợp với Glucose 5 % …
Nếu thấy thiếu K +
Bổ sung K + bằng đường uống ( Kaleorid : 2 g – 4 g / ngày ) hoặc tĩnh mạch ( Kaliclorua ) tuỳ theo mức độ mất Kali. Khi nhiễm toan thì bổ trợ Natri bicarbonat .
Trợ tim mạch
Dùng Spartein 0,05 ´ 1-2 ống / ngày ( tiêm bắp ) nếu nhịp tim nhanh dùng Uabain 1/4 mg ´ 250 ml dung dịch Glucose 5 % truyền tĩnh mạch chậm .
Trợ lực
Vitamin B1 dùng 30 mg – 50 mg / ngày tiêm hoặc uống .
Vitamin C 500 mg / ngày tiêm tĩnh mạch hoặc uống .
Chống đau bụng
Chườm ấm vùng đau .
Uống dung dịch belladon 10-15 giọt / lần ´ 2-3 lần / ngày nếu cần tiêp atropin 1/4 mg ´ 1-2 ống / ngày ( dưới da ) .
Chú ý : Không nên dùng những thuốc có chế phẩm thuốc phiện như : Cồn paregoric, viên rửa, opizoic v.v.. để cầm ỉa lỏng và chống đau .
Chống sốt cao
Khi sốt > 39 °C ở trẻ nhỏ dễ gây co giật nên dùng thuốc an thần bằng gardenal 2-4 mg / kg / ngày và hạ sốt bằng chườm lạnh, xoa cồn, quạt, uống paracetamol 20 mg – 30 mg / kg / 24 giờ .
Điều trị những triệu chứng khác
Khi phân chậm thành khuôn : Thụt giữ bằng dung dịch thuốc tím 0,02 % ´ 100 – 150 ml / ngày .
Khi bị lỵ lê dài, chán ăn dùng dung dịch axit clohydric + pepsin 1 thìa súp / lần. Uống trước bữa ăn 15 phút hoặc neopeptine ( viên nang ) 1 viên / lần x 2 lần / ngày .
Chế độ dinh dưỡng
Cùng với kháng sinh, nuôi dưỡng đóng vai trò rất quan trọng trong điều trị bệnh lỵ. Nguyên tắc chung là :
Trong vài ngày đầu ở tiến trình cấp để cỗ máy tiêu hoá thao tác nhẹ, sau đó nhanh gọn phục sinh chính sách ăn gần thông thường .
Không để nhịn đói quá 24 giờ. Không để ăn hạn chế quá 3-4 ngày .
Tuần đầu ăn những thức ăn dễ tiêu hoá, bổ. Tránh những thức ăn có nhiều xơ, thức ăn rắn, nhiều mỡ và gia vị .
Ăn nhiều bữa, mỗi bữa ăn ít một ( tránh ăn nhiều trong 1 bữa ). Trẻ bú mẹ : vẫn cho bú khi bị bệnh .

Hộ lý – Khử trùng tẩy uế – Tiêu chuẩn ra viện

Hộ lý. Theo dõi
Phân : Số lần, khối lượng, đặc thù, cấy phân trước và sau điều trị .
Mạch, nhiệt độ, huyết áp, nước tiểu .
Tình trạng mất nước, rối loạn niềm tin .
Khử trùng tẩy uế
Phân : 1 phần phân + 50% phần Clorua vôi để 2 giờ hoặc 1 phần phân + 2 phần dung dịch Cloramin 3 % để trong 30 phút .
Bô vịt : Ngâm trong dung dịch Cloramin 3 % trong 1 giờ .
Buồng bệnh : Tẩy uế bằng Cresyl 5 %, Cloramin 3 % .
Ca, cốc, bát đĩa : luộc sôi .
Tiêu chuẩn ra viện
Khỏi về lâm sàng + hết bài tiết vi trùng ( Cấy phân 2 lần không thấy vi trùng hoặc sau 10-20 ngày điều trị nếu không cấy được phân ) .
Chú ý
Bệnh nhân lỵ sau khi ra viện về đơn vị chức năng không nên sắp xếp làm cấp dưỡng, tiếp phẩm. Nễu vẫn phải làm những việc làm này cần được theo dõi ngặt nghèo, tiếp tục .

Phòng bệnh

Vệ sinh cá nhân

Vệ sinh tay trước khi ăn, ăn chín, uống sôi .

Tập thể

Vệ sinh hoàn cảnh: Phân, nước, rác.

Vệ sinh thực phẩm .
Diệt ruồi .
Tuyên truyền giáo dục nâng cao trình độ vệ sinh cho mọi người. Kết hợp nhắc nhở kiểm tra những chính sách vệ sinh cho tốt .

Source: https://trangdahieuqua.com
Category: Chăm sóc body