Nhiễm ký sinh trùng: Dấu hiệu và những điều cần biết. – YouMed

Nhiễm ký sinh trùng: Dấu hiệu và những điều cần biết. – YouMed

Nhiễm ký sinh trùng là vấn đề có thể gặp ở mọi đối tượng và mọi nơi trên thế giới. Việt Nam là một quốc gia có khí hậu nóng ẩm, dân số đông đúc và điều kiện môi trường vệ sinh có phần hạn chế, đây là điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của nhiều loại ký sinh trùng khác nhau. Hãy đọc bài viết này để hiểu hơn về những “kẻ xâm lược” tí hon này và cách nhận biết chúng nhé. 

Ký sinh trùng là gì?

Ký sinh trùng là một khái niệm rất rộng. Được dùng để chỉ các loài phải sống dựa trên khung hình vật chủ. Có thể hiểu đơn thuần là chúng vừa “ sống bám ”, vừa “ giành ăn ” hoặc trực tiếp “ ăn ” khung hình chúng sống. Gồm có nhiều loài khác nhau như : Giun sán, nấm, côn trùng nhỏ, …

Ví dụ:

  • Giun đũa ký sinh trong cơ thể người, chúng tranh giành dinh dưỡng trong ruột non. 
  • Ký sinh trùng sốt rét
  • Ve ký sinh trên chó, hút máu chó để sống. 

Con người thường mắc những loại ký sinh trùng nào?

Ký sinh trùng ở người rất thường gặp với nhiều loài khác nhau :

  • Giun sán: giun đũa, giun móc, giun tóc, giun kim, sản dải, sán lá,…
  • Nấm: Nấm móng, nấm tóc, nấm da, lang ben,… 
  • Động vật đơn bào: Sốt rét, trùng roi, trùng lông, amip…
  • Loài chân khớp: Chấy, ghẻ,… 

Nhiễm ký sinh trùng biểu hiện như thế nào?

Do tính chất đa dạng loài đã nói ở trên, nhiễm ký sinh trùng có thể biểu hiện nhiều triệu chứng khác nhau. Chúng ta sẽ đề cập với một số dấu hiệu có phần mơ hồ nhưng có giá trị chỉ ra có thể mình đã bị nhiễm ký sinh trùng, một số loại ký sinh trùng thường gặp sẽ được đề cập trong bài khác: 

  • Sốt kéo dài. 
  • Rối loạn tiêu hoá: tiêu chảy
  • Đau cơ. 
  • Còi cọc, xanh xao, suy dinh dưỡng, đặc biệt là trẻ em (nhất là tuổi đi nhà trẻ).
  • Hay ngứa.
  • Nổi sẩn, mề đay.
  • Nghiến răng khi ngủ.

Bệnh nhiễm ký sinh trùng nhiều lúc rất nặng nề nhất là trên các đối tượng người dùng đặc biệt quan trọng như suy giảm miễn dịch. Một số bệnh cảnh đặc biệt quan trọng như : Giun lạc chỗ ở những cơ quan quan trọng, tắc ruột, tắc ống mật, viêm não, viêm phổi, …. Những trường hợp này, cần có sự can thiệp của bác sĩ chuyên khoa Truyền Nhiễm .

Ký sinh trùng vào cơ thể qua những con đường nào? 

Nguồn nước: 

Là một yếu tố rất quan trọng, vòng đời của nhiều loài kí sinh trùng có quy trình tiến độ ấu trùng sống trong nước và ký sinh ở tôm, cua, cá. Ngoài ra nước bẩn còn chứa nhiều loài đơn bào như amip, trùng roi, …

Lây nhiễm chéo giữa người – người: 

Tiếp xúc trực, gián tiếp giữa người – người là con đường lây nhiễm ký sinh trùng phổ biến. nhiều loại ký sinh trùng lây lan quan tiếp xúc da, nhiều loài lây lan qua đường tiêu hoá, khi không vệ sinh sạch sẽ, các đồ vật chung sẽ là nguồn gốc cho việc lây truyền. 

Một số kí sinh trùng lây qua đường tình dục .

Động vật: 

Nhiều loài ký sinh sống trên động vật hoang dã. Ôm hôn, vuốt ve, tiếp xúc với phân của chúng sẽ khiến người đó là vật chủ sau đó .

Thực phẩm: 

Nguồn thực phẩm không vệ sinh, hoặc khâu chế biến không bảo vệ sẽ là trung gian truyền ký sinh trùng. Đặc biệt là thịt, món ăn hải sản, rau … Nguy cơ này tăng vọt ở những đối tượng người tiêu dùng có thói quen ăn tái, sống, …

Du lịch:

Một số loại kí sinh trùng chỉ lợi thế ở một vài vương quốc hay khu vực. Du khách từ một khu vực khác hoàn toàn có thể mang ký sinh trùng lợi thế ở nơi mình tới hoặc là trung gian mang ký sinh trùng từ nơi du lịch về nhà .

Những ai là đối tượng người dùng dễ nhiễm ký sinh trùng ?

Thực tế trong điều kiện ở Việt Nam, tất cả chúng ta đều là đối tượng rất dễ nhiễm, đặc biệt là giun sán. Do đó, Bộ Y Tế Việt Nam khuyến cáo xổ giun định kỳ. Tuy nhiên, nguy cơ nhiễm ký sinh trùng sẽ tăng cao ở các đối tượng sau: 

  • Sống trong khu vực đông đúc, kém vệ sinh. 
  • Trẻ em đi nhà trẻ. 
  • Nuôi thú cưng, đặc biệt là có thói quen thả rông thú nuôi. 
  • Có lối sống tình dục không lành mạnh. 
  • Người suy giảm miễn dịch như nhiễm HIV
  • Hay đi du lịch, đặc biệt là du lịch Châu Phi. 
  • Thói quen ăn thịt tái, sống như rau sống, gỏi, tiết canh, sushi,..

Nhiễm ký sinh trùng: giun đũa

Điều trị và phòng ngừa nhiễm ký sinh trùng như thế nào ?

Điều trị

Chúng ta đã có nhiều thuốc điều trị ký sinh trùng, chúng tỏ ra rất hiệu quả trong nhiều trường hợp. Việc điều trị sẽ tuỳ thuộc vào loài ký sinh và mức độ bệnh. 

Phòng ngừa

Bệnh hoàn toàn có thể đơn thuần, nhưng cũng hoàn toàn có thể dai dẳng khó xử lý, và cũng hoàn toàn có thể cấp tính nguy hại, nên việc phòng ngừa khi nào cũng có quyền lợi rõ ràng :

  • Xổ giun định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ, tốt nhất đừng tự ý tẩy giun. Hãy đến gặp bác sĩ để có tư vấn đúng, vì việc xổ giun đôi khi không đơn giản như bạn nghĩ. Bác sĩ sẽ cân nhắc dựa vào: tuổi (đặc biệt là trẻ em), tình hình nhiễm tại khu vực, có chống chỉ định không. 
  • Chăm sóc sạch sẽ và quản lý thú nuôi hợp lý. 
  • Liên hệ cơ quan y tế dự phòng để được hướng dẫn đúng khi chuẩn bị đi du lịch. 
  • Rửa tay khi chế biến, khi ăn, sau khi vệ sinh là một phương pháp đơn giản nhưng tỏ ra rất có hiệu quả. 
  • Đời sống tình dục lành mạnh. 
  • Sử dụng nguồn thực phẩm và nguồn nước vệ sinh. Chế biến theo quy định vệ sinh an toàn thực phẩm.
  • Hạn chế những thực phẩm sống như gỏi, tiết canh,…

Nhiễm ký sinh trùng gần như là yếu tố “ ai cũng gặp ”. Hãy tuân thủ đúng vệ sinh bảo đảm an toàn thực phẩm và xổ tẩy giun theo hướng dẫn. Khi có các tín hiệu hoài nghi kể trên, đừng ngại tìm đến bác sĩ để có tư vấn đúng. Không phải toàn bộ các tín hiệu trên đều là của nhiễm ký sinh trùng, nhưng là những biểu lộ mơ hồ hoàn toàn có thể bị bỏ lơ. Đừng chủ quan nhé .

Bác sĩ Đinh Gia Khánh 

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *