Nhiễm ký sinh trùng: Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và điều trị

Nhiễm ký sinh trùng: Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và điều trị

Nhiễm ký sinh trùng là căn bệnh âm thầm, do các loài ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể người. Chúng có thể “chung sống hòa thuận” trong cơ thể người nhiều năm liền để sinh sôi, nảy nở và hút dinh dưỡng, máu từ cơ thể vật chủ. Người bệnh có thể vô tình phát hiện khi đi khám sức khỏe tổng quát hay khám bệnh thông thường có thực hiện các chỉ định xét nghiệm, chụp chiếu.

Nhiễm ký sinh trùng là gì?

Nhiễm ký sinh trùng là bệnh lý phổ biến thường gặp ở quốc gia có khí hậu nhiệt đới, cận nhiệt đới do các loại giun, sán, bọ chét, chí, ve, rận… sống ký sinh ở người thông qua các đường lây nhiễm như lây qua đất, qua da, đường tiêu hóa, từ động vật sang người…

Khi ký sinh trùng xâm nhập vào khung hình người, chúng hút máu hoặc chất dinh dưỡng của con người để sinh sôi, tăng trưởng, gây ra nhiều tai hại cho khung hình như tổn thương gan, não, phổi, thận, suy dinh dưỡng, thiếu máu … nếu không phát hiện, điều trị kịp thời. ( 1 )

Việt Nam là một nước thuộc vùng nhiệt đới, có điều kiện khí hậu và tập quán sinh hoạt thuận lợi cho sự phát triển của ký sinh trùng như nhiễm giun, sán, sốt rét,…

Con đường lây truyền của các loài ký sinh trùng

Ký sinh trùng hoàn toàn có thể lây truyền qua nhiều đường khác nhau như : tiêu hóa, mặt phẳng da, lây qua máu, động vật hoang dã, côn trùng nhỏ …

  • Nhiễm ký sinh trùng theo đường tiêu hóa: Ký sinh trùng có thể có mặt trong thực phẩm hoặc nguồn nước, khi chúng ta ăn thực phẩm chưa nấu chín, nước uống chưa nấu sôi. Nhiễm ký sinh trùng đường tiêu hóa sẽ có một số biểu hiện như: tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, đầy hơi…
  • Nhiễm ký sinh trùng khi tiếp xúc bề mặt da: Một số loài ký sinh trùng tấn công vào cơ thể chúng ta thông qua tiếp xúc bề mặt da như bọ chét, chí, rận, ve…

nhiễm ký sinh trùng qua da

  • Lây qua động, thực vật: Nhiều loài ký sinh sống trên động vật như giun đũa của chó, mèo, khi chúng ta ôm hôn, vuốt ve, tiếp xúc với động vật, vô tình sẽ nhiễm bệnh.
  • Du lịch: Một số ký sinh trùng chỉ phát triển đặc trưng ở một số quốc gia, khu vực khí hậu thuận lợi. Khi chúng ta đi du lịch, tham quan các địa điểm này có thể nhiễm ký sinh trùng, ví dụ ở châu Phi có loại giun tròn Dracunculus medinensis mà Việt Nam không có.

Dấu hiệu nhiễm ký sinh trùng ở người

Nhiễm ký sinh trùng hoàn toàn có thể bí mật, hoặc có tín hiệu cảnh báo nhắc nhở nhưng dễ trùng lặp với rất nhiều bệnh lý thường gặp. Ngoài ra, bệnh nhiễm ký sinh trùng do phong phú chủng loại nên cũng có những biểu lộ khác nhau. Tuy nhiên, người nhiễm ký sinh trùng hoàn toàn có thể có những bộc lộ dưới đây :

Sốt kéo dài

Nhiễm ký sinh trùng thường có tín hiệu sốt lê dài, hoàn toàn có thể sốt cao kèm khung hình rét run hoặc hoàn toàn có thể sốt trong thời hạn ngắn rồi cắt cơn. Đôi khi sốt kèm đau bụng, tiêu chảy, chán ăn.

Rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa hoặc có những biểu lộ tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng là tín hiệu thường gặp ở người nhiễm ký sinh trùng đường tiêu hóa, nhưng rất dễ nhầm lẫn với những bệnh đường ruột khác. Chất thải ký sinh trùng hoàn toàn có thể gây táo bón, đầy hơi, buồn nôn cho người nhiễm bệnh.

Biểu hiện ngứa hoặc nổi mề đay

Bệnh ký sinh trùng ở người sẽ gây ra 1 số ít yếu tố trên da như phát ban đỏ, chàm, dị ứng. Ngoài ra, những chất thải từ ký sinh trùng tích tụ trong da, lâu ngày dẫn đến sưng tấy, tổn thương da, viêm nhiễm.

Sụt cân, suy dinh dưỡng

Nhiễm ký sinh trùng gây ảnh hưởng tác động đến hoạt động giải trí đường ruột. Cơ thể người bệnh dễ gặp triệu chứng như táo bón, chán ăn, đau bụng, tiêu chảy, ngoài những, một số ít loài ký sinh trùng hút máu, dinh dưỡng từ vật chủ sẽ khiến vật chủ sụt cân, thậm chí còn suy dinh dưỡng.

Ngứa vùng hậu môn

Ngứa hậu môn là đặc trưng của người nhiễm giun, đặc biệt quan trọng là giun kim. Người nhiễm thường bị ngứa quanh hậu môn vào đêm hôm, khi giun cái đẻ trứng.

Thiếu máu

Phần lớn ký sinh trùng sau khi ký sinh vào khung hình người sẽ hút máu, của vật chủ để duy trì sự sống, tăng trưởng và sinh sôi. Do đó, người nhiễm ký sinh trùng không được phát hiện hoàn toàn có thể dẫn đến thực trạng thiếu máu.

Thay đổi tính cách

Nếu nhiễm ký sinh trùng, tâm ý của người bệnh sẽ biến hóa trở nên lo ngại, không an tâm, thậm chí còn tác động ảnh hưởng thần kinh qua những bộc lộ kém tập trung chuyên sâu, suy giảm trí nhớ.

Nguyên nhân lây nhiễm ký sinh trùng

ký sinh trùng thường gặpBệnh ký sinh trùng dễ xâm nhiễm khi có những yếu tố thuận tiện, nhất là tại những nước nhiệt đới gió mùa có khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều tạo điều kiện kèm theo tốt cho những loài ký sinh trùng dễ phát tán, sinh sôi. Ngoài ra, tập tục hoạt động và sinh hoạt cũng tạo điều kiện kèm theo cho ký sinh trùng có thời cơ “ tiến công ” con người. ( 2 ) Tại Nước Ta do điều kiện kèm theo khí hậu và tập tục hoạt động và sinh hoạt của 1 số ít địa phương còn lỗi thời dễ tạo điều kiện kèm theo cho những loại ký sinh trùng tăng trưởng. Điển hình như việc lấy phân động vật hoang dã bón cho cây cối như rau, cây ăn trái chưa qua giải quyết và xử lý, tạo điều kiện kèm theo ký sinh trùng xâm nhiễm. Ngoài ra, nhiều người không tuân thủ ăn chín, uống sôi.

Đặc biệt ký sinh trùng có thể tồn tại trong thức ăn nấu chưa chín như thịt bò, thịt heo, cá, cua, ếch hay rau sống… là nguồn mang rất nhiều mầm bệnh giun sán, đặc biệt là sán dây hay sán dải. Đáng lo ngại khi theo quan niệm của nhiều người, những thức ăn bổ dưỡng tươi sống như thịt tái, “ăn thuận tự nhiên” không qua chế biến sẽ tốt nhưng thực ra nó ẩn chứa mầm bệnh ký sinh trùng rất cao.

Biến chứng khi bị nhiễm ký sinh trùng

Bệnh do ký sinh trùng nếu như không được phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ gây nhiều biến chứng nguy hại như : giun đi lạc chỗ đến cơ quan quan trọng, tắc ruột, tắc ống mật, viêm màng não, rối loạn tim mạch, viêm phổi, viêm ruột, thiếu máu, suy dinh dưỡng. Đặc biệt, với người bệnh suy giảm miễn dịch thì hậu quả nặng nề, hoàn toàn có thể biến chứng tử trận nếu không phát hiện, chữa trị kịp thời.

Phương pháp chẩn đoán

Ký sinh trùng xâm nhập vào khung hình người hoàn toàn có thể gây ra phản ứng khởi đầu như sốt, ngứa. Nhưng biểu lộ nhẹ khởi đầu thuận tiện bỏ lỡ do dễ nhầm lẫn với nhiều căn bệnh khác. Nếu ký sinh trùng chung sống “ hòa thuận ” với con người, thì đây là căn bệnh bí mật, chỉ được phát hiện khi vô tình đi khám sức khỏe thể chất định kỳ. Xét nghiệm ký sinh trùng là giải pháp được sử dụng nhiều nhất và ngân sách hài hòa và hợp lý nhất lúc bấy giờ để giúp bác sĩ chẩn đoán đúng mực nhất về loại ký sinh trùng ẩn náu, sống sót trong khung hình người bệnh. Từ đó bác sĩ sẽ đưa ra chiêu thức điều trị tương thích. Tùy mỗi loại ký sinh trùng khác nhau, mà có chiêu thức xét nghiệm tương thích như : xét nghiệm phân, máu, sinh học phân tử PCR, ngoài những hoàn toàn có thể sử dụng thêm những giải pháp tương hỗ để xác lập chuẩn xác như máy CT, MRI. ( 3 )

  • Xét nghiệm phân: xét nghiệm tìm ký sinh trùng đường ruột để tìm trứng, ấu trùng, kén (bào nang), thể hoạt động của ký sinh trùng đào thải qua phân. Phương pháp này thường dùng kính hiển vi quan sát.
  • Xét nghiệm máu: có 2 phương pháp sử dụng là xét nghiệm huyết thanh và phết máu ngoại vi. Phương pháp huyết thanh học giúp tìm kháng thể hoặc kháng nguyên của ký sinh trùng sinh ra khi cơ thể bị nhiễm ký sinh trùng.
  • Xét nghiệm mẫu da, tóc, móng, dịch tiết: Tùy từng loại ký sinh trùng sẽ có phương pháp xét nghiệm mẫu khác nhau, như sử dụng kỹ thuật nhuộm mực, nuôi cấy mô tìm các vi nấm.
  • Nội soi đại tràng: Nội soi đại tràng với máy móc hiện đại, camera sắc nét, chức năng phóng đại sẽ giúp phát hiện ký sinh trùng trong đường ruột.
  • Xét nghiệm vật chủ trung gian gây bệnh: Ngoài xét nghiệm người bệnh, chúng ta có thể xét nghiệm thức ăn, nước uống, đất tìm nguồn trung gian lây bệnh. Bác sĩ cũng có thể chỉ định thực hiện một số xét nghiệm hỗ trợ chẩn đoán như xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi để kiểm tra bạch cầu ái toan trong máu tăng cao hay không, xét nghiệm men gan, tổng phân tích nước tiểu…
  • Chẩn đoán hình ảnh bằng X- quang, MRI, CT, siêu âm: Phương pháp chẩn đoán hình ảnh bằng X-quang, MRI, CT để chẩn đoán hỗ trợ các tổn thương, biến chứng mà ký sinh trùng tấn công các cơ quan chủ chốt như tim, gan, phổi, não…

chẩn đoán hình ảnh

Điều trị nhiễm ký sinh trùng

Một số bệnh ký sinh trùng có thể điều trị tại nhà, một số có thể can thiệp điều trị tại cộng đồng. Tuy nhiên, cũng có nhiều bệnh ký sinh trùng nguy hiểm phải điều trị tại cơ sở y tế và theo phác đồ của Bộ Y tế. 

Phòng ngừa ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể

Để hạn chế tối đa rủi ro tiềm ẩn lây nhiễm ký sinh trùng, con người cần đổi khác thói quen hàng ngày, tuân thủ ăn chín, uống sôi, vệ sinh tay, để chủ động phòng tránh ký sinh trùng.

Rèn luyện thói quen giữ gìn vệ sinh cá nhân

  • Cần cắt móng tay ngăn nắp, thật sạch, bỏ thói quen ngậm hay mút tay, sờ tay lên vùng mắt, mũi miệng, vùng vết thương hở .
  • Rửa tay liên tục và đều đặn mỗi ngày, cần rửa tay trước khi ăn, khi chế biến thức ăn, sau khi đi vệ sinh …
  • Dùng bộ đồ vệ sinh cá thể riêng : bàn chải đánh răng, khăn mặt, lược chải đầu …
  • Thực hiện ăn chín uống sôi, không nên ăn thực phẩm tươi sống ví dụ điển hình như gỏi cá sống, thịt tái, …

Thường xuyên vệ sinh đồ dùng cá nhân

Đồ dùng cá thể không vệ sinh tiếp tục sẽ có rủi ro tiềm ẩn là nơi khu trú, sinh sống của ký sinh trùng gồm : đồ chơi, quần áo, đồ vật cá thể. Do đó, tất cả chúng ta phải vệ sinh vật dụng, đồ chơi bằng cách tẩy rửa, khử trùng, đặc biệt quan trọng là đồ chơi cho trẻ nhỏ. Trẻ hay cầm nắm, chơi đùa, cho vào miệng từ đó tạo thời cơ giun, sán xâm nhập vào khung hình qua đường miệng.

Ăn uống hợp vệ sinh

Người lớn cần hạn chế thói quen ăn đồ tái, sống phổ cập như : tiết canh, cá sống, những loại rau xanh …. và tránh nhà hàng siêu thị tại những hàng quán không bảo vệ vệ sinh.

Tẩy giun định kỳ

Tẩy giun định kỳ cho trẻ nhỏ và người lớn là cách phòng ngừa bệnh do ký sinh trùng hiệu suất cao. Chúng ta cũng được chuyên viên khuyến nghị cần tẩy giun định kỳ, ngoại trừ trẻ nhỏ dưới 1 tuổi và phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu thai kỳ.

Trang bị kín khi đi khám phá những nơi hoang dã

Nhiều loài ký sinh trùng nguy cơ tiềm ẩn sinh sống ở vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, đặc biệt quan trọng là vùng hoang dã, khí hậu khí ẩm. Khi tất cả chúng ta đi du lịch đến những nơi này cần trang bị quần áo, tắm rửa, khử khuẩn thật sạch đồ vật cá thể tiếp tục, tránh rủi ro tiềm ẩn ký sinh trùng hoàn toàn có thể bám vào quần áo, bám trên da, vết thương hở … từ đó có thời cơ đi vào khung hình. cảnh báo khu vực có ký sinh trùng

Giới thiệu dịch vụ xét nghiệm ký sinh trùng tại Bệnh viện Tâm Anh

Ký sinh trùng được chẩn đoán đúng mực trải qua những xét nghiệm cận lâm sàng. Các xét nghiệm hoàn toàn có thể chỉ định để xác lập người bệnh đang nhiễm loại ký sinh trùng hoàn toàn có thể được triển khai gồm : Xét nghiệm máu, xét nghiệm phân, kiểm tra dịch đờm, soi tế bào sừng, kiểm tra mô bệnh … Ngoài ra, người bệnh được phối hợp với những chiêu thức chẩn đoán hình ảnh văn minh khác như siêu âm, chụp X-quang, CT-Scan, MRI để hoàn toàn có thể đưa ra chẩn đoán đúng mực nhất. Tại BVĐK Tâm Anh, góp vốn đầu tư mạng lưới hệ thống trang thiết bị văn minh bậc nhất ship hàng cho xét nghiệm Vi sinh – Huyết học – Ký sinh trùng như : máy cấy máu, máy định danh – kháng sinh đồ tự động hóa Vitek II Compact, máy nhuộm Gram, Hệ thống máy nghiên cứu và phân tích huyết học Sysmex XN 1000, máy tách chiết, mạng lưới hệ thống máy PCR … Để Giao hàng những xét nghiệm cận lâm sàng nâng cao, bệnh viện trang bị mạng lưới hệ thống chụp CT 768 lát cắt, Hệ thống X-Quang kỹ thuật số treo trần hạng sang GXR-52SD Ceiling System, Hệ thống chụp MRI, cùng dàn máy siêu âm đời mới.

HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH

Nhiễm ký sinh trùng là tình trạng thường xuyên xuất hiện tại những vùng có khí hậu nhiệt đới như Việt Nam. Bệnh có triệu chứng giống với các bệnh lý thông thường khác nên rất khó nhận biết. Vì vậy việc xổ giun định kỳ, ăn chín uống sôi là rất cần thiết để tránh tối đa nguy cơ bị nhiễm bệnh.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *