Natri hydroxide – Wikipedia tiếng Việt

Natri hydroxide hay hydroxide natri (công thức hóa học: NaOH)[3] hay thường được gọi là xút hoặc xút ăn da hay là kiềm NaOH (kiềm ăn da) là một hợp chất vô cơ của natri. Natri hydroxide tạo thành dung dịch base mạnh khi hòa tan trong dung môi như nước. Dung dịch NaOH có tính nhờn, làm bục vải, giấy và ăn mòn da. Nó được sử dụng nhiều trong các ngành công nghiệp như giấy, luyện nhôm, dệt nhuộm, xà phòng, chất tẩy rửa, tơ nhân tạo… Sản lượng trên thế giới năm 1998 vào khoảng 45 triệu tấn. Natri hydroxide cũng được sử dụng chủ yếu trong các phòng thí nghiệm, như làm khô các khí hay thuốc thử.

Natri hydroxide tinh khiết là chất rắn không màu ở dạng viên, vảy hoặc hạt hoặc ở dạng dung dịch bão hòa 50 %. Natri hydroxide rất dễ hấp thụ CO2 trong không khí thế cho nên nó thường được dữ gìn và bảo vệ ở trong bình có nắp kín. Nó hòa tan mãnh liệt với nước và giải phóng một lượng nhiệt lớn. Nó cũng hòa tan trong etanol, metanol, ete và những dung môi không phân cực, và để lại màu vàng trên giấy và sợi .

Tính chất vật lý[sửa|sửa mã nguồn]

Natri hydroxide là chất rắn không màu, hút ẩm mạnh. tan nhiều trong nước và tỏa nhiệt .

Dung dịch natri hydroxide có tính nhờn, làm bục vải, giấy và ăn mòn da.

Entanpi hòa tan[sửa|sửa mã nguồn]

Entanpi hòa tan của NaOH là ΔHo – 44,5 kJ / mol ..Ở trong dung dịch nó tạo thành dạng monohydrat NaOH · H2O ở 12,3 – 61,8 ℃ với nhiệt độ nóng chảy 65,1 ℃ và tỷ trọng trong dung dịch là 1,829 g / cm³ .

Tính chất hóa học[sửa|sửa mã nguồn]

• Là một base mạnh: làm quỳ tím hóa xanh, dung dịch phenolphthalein hóa hồng.
• Phản ứng với các axit tạo thành muối và nước:

• Phản ứng với oxit axit: SO2, CO2,…

2NaOH + SO2 → Na2SO3 + H2O

NaOH + SO2 → NaHSO3

• Phản ứng với các axit hữu cơ tạo thành muối của nó và thủy phân este, peptit:

• Phản ứng với muối tạo thành base mới và muối mới (điều kiện: sau phản ứng phải tạo thành chất kết tủa hoặc bay hơi):

• Tác dụng một số kim loại mà oxit, hydroxide của chúng có tính lưỡng tính (Al, Zn…):

2NaOH + 2Al + 2H2O → 2NaAlO2 + 3H2↑

2NaOH + Zn → Na2ZnO2 + H2↑

• Tác dụng với hợp chất lưỡng tính:

Phương pháp sản xuất[sửa|sửa mã nguồn]

Toàn bộ dây chuyền sản xuất sản xuất xút ăn da ( NaOH ) là dựa trên phản ứng điện phân dung dịch NaCl bão hòa ( nước cái ). Trong quy trình này dung dịch muối ( NaCl ) được điện phân thành clo nguyên tố ( trong buồng anot ), dung dịch natri hydroxide, và hydro nguyên tố ( trong buồng catot ) [ 4 ] [ 5 ] Nhà máy có thiết bị để sản xuất đồng thời xút và clo thường được gọi là xí nghiệp sản xuất xút-clo. Phản ứng tổng thể và toàn diện để sản xuất xút và clo bằng điện phân là :

2Na+ + 2H2O + 2e− → H2↑ + 2NaOH

Phản ứng điện phân dung dịch muối ăn trong bình điện phân có màng ngăn:

2NaCl + 2H2O → 2NaOH + H2↑ + Cl2↑

Các kiểu buồng điện phân[sửa|sửa mã nguồn]

Điểm phân biệt giữa những công nghệ tiên tiến này là ở chiêu thức ngăn cản không cho natri hydroxide và khí clo lẫn lộn với nhau, nhằm mục đích tạo ra những loại sản phẩm tinh khiết .

• Buồng điện phân kiểu thủy ngân: Trong buồng điện phân kiểu thủy ngân thì không sử dụng màng hoặc màn chắn mà sử dụng thủy ngân như một phương tiện chia tách. Xem thêm Công nghệ Castner-Kellner. Tuy nhiên, công nghệ này hiện nay đang bị cấm dần vì sử dụng một lượng lớn thủy ngân, một kim loại rất độc hại.
• Buồng điện phân kiểu màng chắn:

Trong buồng điện phân kiểu màng chắn, nước muối từ khoang anot chảy qua màng chia tách để đến khoang catot ; vật tư làm màng chia tách là amian phủ trên catot có nhiều lỗ. [ 6 ]Không nhất thiết màng chắn phải là amian, nếu điều chế ở quy mô phòng thí nghiệm hoàn toàn có thể sửa chữa thay thế nó bằng miếng giấy A4 hơ trên hơi sáp paraphin ( hoặc không hơ sáp cũng hoàn toàn có thể được nhưng hiệu suất cao kém hơn ). Nếu thực thi đúng cách miếng giấy sẽ chỉ cho nước và 1 số ít ion đi qua, những thành phần bọt khí sẽ bị giữ lại, nhờ đó clo không khuếch tán sang và không tính năng được với natri hydroxide. Tuy nhiên phải bảo vệ cân đối nồng độ chất tan hai bên màng, nếu không thì không phải clo sẽ khuếch tán mà chính natri hydroxide sẽ khuếch tán qua màng và tính năng với clo. Có thể ngăn cản sự khuếch tán của natri hydroxide bằng cách phân phối thật nhiều natri chloride vào bể điện phân ở nửa có điện cực giải phòng khí clo, natri chloride vừa cân đối nồng độ ion và vừa tạo ra một lượng lớn anion Cl − có công dụng cản trở sự hòa tan mang tính vật lý của clo vào nước .

Còn cách khác để tạo một màng ngăn, chúng ta có thể dùng loại giấy tạp chí dày (loại này là giấy phủ cao lanh hay còn gọi là dioxide silic. Loại này có tính chất ưu việt nhất nhưng cần phải ngâm nước một thời gian cho nước thấm vào thì các ion mới đi qua được.

• Buồng điện phân kiểu màng ngăn.[5][7] Còn trong buồng điện phân kiểu màng ngăn thì màng chia tách là một màng trao đổi ion [8][9][10].

Natri hydroxide có nhiều ứng dụng thoáng đãng trong đời sống và công nghiệpNó được dùng trong :

• Sản xuất xà phòng, chất tẩy, bột giặt
• Sản xuất tơ nhân tạo
• Sản xuất giấy
• Sản xuất nhôm (làm sạch quặng nhôm trước khi sản xuất)
• Chế biến dầu mỏ và nhiều ngành công nghiệp hóa chất khác.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

1. N. N. Greenwood, A. Earnshaw, Chemistry of the Elements, ấn bản lần thứ 2, Butterworth-Heinemann, Oxford, UK, 1997.
2. Heaton A. (1996) An Introduction to Industrial Chemistry, ấn bản lần thứ 3, New York: Blackie. ISBN 0-7514-0272-9.
3. Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology, ấn bản lần thứ 5 (trực tuyến, cần có tài khoản người sử dụng), John Wiley & Sons. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2005.
4. Euro Chlor – How is chlorine made? Chlorine Online Lưu trữ 2006-09-23 tại Wayback Machine

Source: https://trangdahieuqua.com
Category: Chăm sóc da