Thành phố Hồ Chí Minh – Wikipedia tiếng Việt
Thành phố Hồ Chí Minh (vẫn thường được gọi bằng tên cũ là Sài Gòn) là thành phố lớn nhất ở Việt Nam về dân số và quy mô đô thị hóa. Đây còn là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa và giáo dục tại Việt Nam. Thành phố Hồ Chí Minh là thành phố trực thuộc trung ương thuộc loại đô thị đặc biệt của Việt Nam cùng với thủ đô Hà Nội.[5] Nằm trong vùng chuyển tiếp giữa Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ, thành phố này hiện có 16 quận, 1 thành phố và 5 huyện, tổng diện tích 2.061 kilômét vuông (796 dặm vuông Anh).[6] Theo kết quả điều tra dân số chính thức vào thời điểm ngày 1 tháng 4 năm 2009 thì dân số thành phố là 7.162.864 người (chiếm 8,34% dân số Việt Nam), mật độ dân số trung bình 3.419 người/km2. Đến năm 2019, dân số thành phố tăng lên 8.993.082 người và cũng là nơi có mật độ dân số cao nhất Việt Nam.[7] Tuy nhiên, nếu tính những người cư trú không đăng ký hộ khẩu thì dân số thực tế của thành phố này năm 2018 là gần 14 triệu người.[8]
Thành phố Hồ Chí Minh năm 2011 chiếm 21,3% tổng sản phẩm (GDP) và 29,38% tổng thu ngân sách của cả Việt Nam.[9][10] Năm 2020, thành phố có GRDP theo giá hiện hành ước là 1.372 nghìn tỷ đồng, theo giá so sánh 2010 đạt 991.424 tỷ đồng (số liệu địa phương cung cấp, Tổng cục Thống kê sẽ công bố GRDP đánh giá lại), tăng 1,39% so với năm 2019, đóng góp trên 22% GDP và 27% tổng thu ngân sách cả nước. GRDP bình quân đầu người ước năm 2020 là 6.328 USD/người, xếp thứ 4 trong số các tỉnh thành cả nước, nhưng so với năm 2019 là giảm.[11] Thu nhập bình quân đầu người năm 2019 sơ bộ là 6,758 triệu VN đồng /tháng, cao thứ hai cả nước. Nhờ điều kiện tự nhiên, Thành phố Hồ Chí Minh trở thành một đầu mối giao thông của Việt Nam và Đông Nam Á, bao gồm cả đường bộ, đường sắt, đường thủy và đường hàng không. Vào năm 2019, thành phố đón khoảng 8,6 triệu khách du lịch quốc tế.[12] Các lĩnh vực giáo dục, truyền thông, thể thao, giải trí, Thành phố Hồ Chí Minh đều giữ vị thế nhất định.
Bạn đang đọc: Thành phố Hồ Chí Minh – Wikipedia tiếng Việt
Tên gọi
Vùng đất này bắt đầu được gọi là Prey Nokor theo tiếng Khmer của dân cư địa phương, [ 13 ] có nghĩa là ” thành trong rừng “. Vì sự sụp đổ của đế chế Khmer, vùng Nam Bộ trở thành đất vô chủ, về sau đã sáp nhập vào Đại Việt nhờ công cuộc khám phá miền Nam của chúa Nguyễn. Năm 1698, Nguyễn Hữu Cảnh cho lập huyện Tân Bình thuộc phủ Gia Định, ghi lại sự sinh ra thành phố. Phủ Gia Định khi đó gồm có TP HCM và những tỉnh xung quanh lúc bấy giờ ( Tây Ninh, Long An … ), còn huyện Tân Bình là chỉ vùng đất Hồ Chí Minh. [ 14 ]
Địa danh Sài Gòn có trên 300 năm và từng được dùng để chỉ một khu vực với diện tích khoảng 1 km² (Chợ Lớn) có đông người Hoa sinh sống trong thế kỷ 18. Địa bàn đó gần tương ứng với khu Chợ Lớn ngày nay.[14] Năm 1747, theo danh mục các họ đạo trong Launay, Histoire de la Mission Cochinchine, có ghi chép “Rai Gon Thong” (Sài Gòn Thượng) và “Rai Gon Ha” (Sài Gòn Hạ). Theo Phủ biên tạp lục của Lê Quý Đôn viết năm 1776, năm 1674, Thống suất Nguyễn Dương Lâm vâng lệnh chúa Nguyễn đánh Cao Miên và phá vỡ “Lũy Sài Gòn” (theo chữ Hán viết là 柴棍 – “Sài Côn”).[13] Đây là lần đầu tiên chữ “Sài Gòn” xuất hiện trong tài liệu Việt Nam. Vì thiếu chữ viết nên chữ Hán 棍 – “Côn” được dùng thế cho “Gòn”. Nếu đọc theo chữ Nôm là “Gòn”, còn đọc theo chữ Hán thì là “Côn”. Trong tiếng Trung thì Sài Gòn còn được gọi là “Tây Cống” (chữ Hán: 西貢, bính âm: Xī Gòng, Việt bính: Sai1Gung3).[15] Sau đó, danh xưng Sài Gòn được dùng để chỉ các khu vực nằm trong “lũy Lão Cầm” (năm 1700), “lũy Hoa Phong” (năm 1731) và “lũy Bán Bích” (năm 1772), chỉ với diện tích 5 km². Ngoài ra theo một số nhà nghiên cứu thì Thụ Nại cũng từng là tên gọi của vùng đất Sài Gòn xưa trước khi Nguyễn Hữu Cảnh đến khai phá.[14][16]
Khi Pháp vào Đông Dương, để ship hàng công cuộc khai thác thuộc địa, thành phố Hồ Chí Minh được xây dựng và nhanh gọn tăng trưởng, trở thành một trong hai đô thị quan trọng nhất Nước Ta. Địa giới TP HCM lúc này gồm có vùng đất TP HCM và Bến Nghé cũ. TP HCM cũng là TP. hà Nội của Liên bang Đông Dương quá trình 1887 – 1901 ( về sau, Pháp chuyển Thành Phố Hà Nội Liên bang Đông Dương ra TP.HN ). Năm 1931 Khu Hồ Chí Minh – Chợ Lớn được xây dựng, gồm có Thành phố TP HCM và Thành phố Chợ Lớn. Năm 1941 Chợ Lớn được sáp nhập vào Hồ Chí Minh. Năm 1949, TP HCM trở thành thủ đô hà nội của Quốc gia Nước Ta, một chính sách chống cộng liên minh với Pháp trong thời kỳ cuộc chiến tranh Đông Dương, và sau này là Thành Phố Hà Nội của Nước Ta Cộng hòa ( chính sách kế tục Quốc gia Nước Ta ). Kể từ đó, Hồ Chí Minh được xem là Thành Phố Hà Nội và trở thành một trong những đô thị quan trọng nhất của miền Nam Nước Ta sau khi bị chia cắt vào năm 1954 .Sau khi Nước Ta Cộng hòa sụp đổ trong sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, Cộng hòa Miền Nam Nước Ta tiếp quản chính quyền sở tại và quyết định hành động hợp nhất Đô thành TP HCM và tỉnh Gia Định thành Thành phố TP HCM – Gia Định. Ngày 2 tháng 7 năm 1976, Nước Ta tái thống nhất và Quốc hội nước Nước Ta thống nhất quyết định hành động đổi tên ” TP HCM – Gia Định ” thành ” Hồ Chí Minh “, theo tên quản trị nước tiên phong của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa .Hiện nay trong văn bản hành chính thì thành phố luôn được gọi rất đầy đủ là ” Thành phố Hồ Chí Minh ” ( viết tắt là ” Tp. HCM ” ) thay vì chỉ gọi ” Hồ Chí Minh “, để tránh nhầm lẫn với quản trị Hồ Chí Minh. Tương tự với tiếng Anh là ” Ho Chi Minh City ” ( viết tắt là ” HCMC ” ). Tên ” Hồ Chí Minh ” vẫn được sử dụng tiếp tục vì sự ngắn gọn .
Lịch sử
Thời kỳ hoang sơ
Con người Open ở Hồ Chí Minh từ khá sớm. Các cuộc khai thác khảo cổ trên địa phận TP HCM và khu vực lân cận cho thấy, ở đây đã sống sót nhiều nền văn hóa truyền thống từ thời kỳ đồ đá cho tới thời kim khí. Những dân cư cổ từ nhiều thiên niên kỷ về trước đã biết đến kỹ thuật canh tác nông nghiệp .Văn hóa Sa Huỳnh từng sống sót trên khu vực này với những nét rất riêng. Thời kỳ văn hóa truyền thống Óc Eo, từ đầu Công Nguyên cho tới thế kỷ 7, khu vực miền Nam Đông Dương có nhiều tiểu quốc và Hồ Chí Minh khi đó là miền đất có quan hệ với những vương quốc này .Sau khi Đế quốc Khmer hình thành, chủ quyền lãnh thổ miền Nam Đông Dương thuộc quyền trấn áp của đế chế này. Tuy nhiên, dân cư của Đế quốc Khmer sống ở vùng này rất thưa thớt, không có khu dân cư lớn nào hình thành tại đây. Cho đến trước thế kỷ 16, vị trí tiếp giáp với những vương quốc cổ cũng khiến Hồ Chí Minh trở thành nơi gặp gỡ của nhiều hội đồng dân cư như Khmer, Châu Ro, S’Tiêng. TP HCM – Gia Định vẫn là địa phận của một vài nhóm dân cư cổ cho tới khi người Việt Open. [ 17 ]
Khai phá
Những người Việt tiên phong tự động hóa vượt biển tới tìm hiểu và khám phá vùng đất này trọn vẹn không có sự tổ chức triển khai của nhà Nguyễn. Nhờ cuộc hôn nhân gia đình giữa Công nữ Ngọc Vạn với vua Chân Lạp Chey Chetta II từ năm 1620, mối quan hệ giữa Đại Việt và Chân Lạp trở nên êm đẹp, dân cư hai nước hoàn toàn có thể tự do qua lại sinh sống. Khu vực TP HCM, Đồng Nai khởi đầu Open những người Việt định cư. Trước đó, người Khmer, người Chăm, người Man [ 18 ] cũng sinh sống rải rác ở đây từ thời xưa. [ 19 ]Giai đoạn từ 1623 tới 1698 được xem như thời kỳ hình thành của Hồ Chí Minh sau này. [ 20 ] Năm 1623, chúa Nguyễn sai một phái bộ tới nhu yếu con rể là vua Chey Chettha II cho lập đồn thu thuế tại Prey Nokor ( TP HCM ) và Kas Krobei ( Bến Nghé ). Tuy đây là vùng rừng rậm hoang vắng, nhưng lại nằm trên đường giao thông vận tải của những thương nhân Nước Ta, Trung Quốc, … qua Campuchia và Xiêm. Hai sự kiện quan trọng tiếp theo của thời kỳ này là lập doanh trại và dinh thự của Phó vương Nặc Nộn và lập đồn dinh ở Tân Mỹ ( gần ngã tư Cống Quỳnh – Nguyễn Trãi ngày này ). Có thể nói Hồ Chí Minh hình thành từ 3 cơ quan chính quyền sở tại này. [ 20 ]Năm 1679, chúa Nguyễn Phúc Tần cho một số ít nhóm người Hoa tị nạn triều Mãn Thanh tới Mỹ Tho, Biên Hòa và TP HCM để lánh nạn [ 21 ]. Đến năm 1698, chúa Nguyễn sai tướng Nguyễn Hữu Cảnh vào kinh lý miền Nam. Trên cơ sở những lưu dân Việt đã tự phát tới khu vực này trước đó, Nguyễn Hữu Cảnh cho lập phủ Gia Định và hai huyện Phước Long, Tân Bình. Vùng Đông Nam Bộ được sáp nhập vào cương vực Nước Ta. [ 22 ]Thời điểm bắt đầu này, khu vực Biên Hòa, Gia Định có khoảng chừng 10.000 hộ với 200.000 khẩu. Công cuộc khai hoang được triển khai theo những phương pháp mới, mang lại hiệu suất cao hơn .Cuối thế kỷ 17 và đầu thế kỷ 18, Mỹ Tho và Cù lao Phố là hai TT thương mại lớn nhất Nam Bộ. Tuy nhiên, cuối thế kỷ 18, sau những biến loạn và cuộc chiến tranh, thương nhân dần chuyển về vùng Chợ Lớn. Khu vực TP HCM dần trở thành TT kinh tế tài chính lớn nhất Nam Bộ .Năm 1788, chúa Nguyễn Ánh tái chiếm Hồ Chí Minh, lấy nơi đây làm cơ sở để chống lại Tây Sơn. Năm 1790, với sự trợ giúp của hai sĩ quan công binh người Pháp là kỹ sư Theodore Lebrun và Victor Olivier de Puymanel ( 1768 – 1799 ), Chúa Nguyễn Ánh cho thiết kế xây dựng Thành Bát Quái làm trụ sở của chính quyền sở tại mới. ” Gia Định thành ” khi đó được đổi thành ” Gia Định kinh “. [ 23 ] Năm 1802, sau khi thắng lợi Tây Sơn, vua Gia Long lên ngôi và tăng cường công cuộc khai khẩn miền Nam. Miền Nam được chia thành 5 trấn, gọi là ” Gia Định ngũ trấn “. Các khu công trình kênh đào Rạch Giá – Hà Tiên, Vĩnh Tế … được triển khai. Qua 300 năm, những TT nông nghiệp tăng trưởng bao quanh những đô thị sầm uất được hình thành. [ 24 ] Sáu năm sau, 1808, ” Gia Định trấn ” lại được đổi thành ” Gia Định thành “. Trong khoảng chừng thời hạn 1833 đến 1835, Lê Văn Khôi khởi binh chống lại nhà Nguyễn, Thành Bát Quái trở thành khu vực địa thế căn cứ. Sau khi trấn áp cuộc nổi dậy, năm 1835, vua Minh Mạng cho phá Thành Bát Quái, kiến thiết xây dựng Phụng Thành thay thế sửa chữa. [ 25 ]
Thời kỳ thuộc Pháp
Biểu tượng TP HCM thời kỳ Liên bang Đông Dương
Ngay sau khi chiếm được thành Gia Định vào năm 1859, thực dân Pháp gấp rút quy hoạch lại Sài Gòn thành một đô thị lớn nhằm phục vụ mục đích khai thác thuộc địa và làm nơi cư trú cho quan chức Pháp. Đồ án thiết kế được Phó Đô đốc Pháp là Page (về sau là Charner) cử trung tá công binh Pháp là Paul Florent Lucien Coffyn[26] (1810 – 1871), nguyên Lãnh sự Pháp ở Hoa Kỳ, thiết kế. Theo bản đồ của Coffyn được công bố vào ngày 13/5/1862, quy hoạch ban đầu của Sài Gòn bao gồm cả tỉnh Chợ Lớn với khoảng 500.000 dân (Saigon ville de 500.000 âmes), tức khoảng 20.000 dân/km²[27]. Quy hoạch này tương ứng với quy hoạch khu vực phòng thủ của tướng Nguyễn Cửu Đàm năm 1772, khi dân số Sài Gòn chỉ khoảng 20.000–30.000 người.[27] Nhưng đến 1864, nhận thấy diện tích dự kiến của thành phố quá rộng, khó bảo đảm về an ninh, Soái phủ Pháp ở Nam Kỳ (Gouverneur Amiral de la Cochinchine) lúc đó là Chuẩn đô đốc Pierre Rose quyết định tách Chợ Lớn khỏi Sài Gòn. Ngày 3 tháng 10 năm 1865, Pierre Rose ra lệnh quy hoạch lại Sài Gòn chỉ còn là khu vực nằm giữa rạch Thị Nghè, sông Sài Gòn, rạch Bến Nghé và đường mới khu cầu Ông Lãnh hiện nay. Toàn bộ quy hoạch chỉ còn rộng khoảng 3 km².[27]
Bản đồ Hồ Chí Minh năm 1896, rộng khoảng chừng 7 km² .Rất nhanh gọn, những khu công trình quan trọng của thành phố, như Dinh Thống đốc Nam Kỳ, Dinh Toàn quyền, được Pháp phong cách thiết kế và kêu gọi nhân công thiết kế xây dựng. Sau 2 năm người Pháp thiết kế xây dựng và tái tạo, khu quy hoạch rộng khoảng chừng 3 km² nói trên đã trọn vẹn đổi khác. [ 28 ]Thành phố Hồ Chí Minh khi đó được phong cách thiết kế theo quy mô châu Âu, nơi đặt văn phòng nhiều cơ quan công vụ như : dinh thống đốc, nha giám đốc nội vụ, TANDTC, tòa thượng thẩm, tòa xét xử sơ thẩm, TANDTC thương mại, tòa giám mục, … Nam Kỳ Lục tỉnh là thuộc địa của Pháp và Hồ Chí Minh nằm trong tỉnh Gia Định. Vào năm 1861, địa phận TP HCM được số lượng giới hạn bởi một bên là rạch Thị Nghè và rạch Bến Nghé với một bên là sông TP HCM cùng con đường tiếp nối chùa Cây Mai với những phòng tuyến cũ của đồn Kỳ Hòa .
Đến năm 1867, việc quản lý Sài Gòn được giao cho Ủy ban thành phố gồm một ủy viên và 12 hội viên; đứng đầu là viên Thị trưởng người Pháp tên là Charles Marie Louis Turc (1867–1871). Cho tới nửa đầu thập niên 1870, thành phố Sài Gòn vẫn nằm trong địa hạt hành chính tỉnh Gia Định.[28] Ngày 15 tháng 3 năm 1874, Tổng thống Pháp Jules Grévy ký sắc lệnh thành lập thành phố Sài Gòn.[25] Đứng đầu là viên Thị trưởng người Pháp, đầu tiên là G. Vinson (1874 –1876). Đến năm 1879 thì Pháp cho lập thêm Hội đồng thành phố Sài Gòn (hay đúng ra là Ủy hội thành phố – Commission municipale).[29]
Sau Cách mạng Tháng Tám, ngày 23 tháng 9 năm 1945, quân Pháp tái chiếm thành phố. Tháng 8 năm 1946, phòng Nam Bộ Trung ương đã tổ chức họp, bác sĩ Trần Hữu Nghiệp đã đề nghị đổi tên Sài Gòn thành Thành phố Hồ Chí Minh, và 57 người phòng Nam Bộ Trung ương (đứng đầu danh sách là Trần Hữu Nghiệp, Trần Công Tường, Nguyễn Tấn Gi Trọng,…) đã ra quyết nghị, gửi lên Quốc hội và Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đề xuất này, tuy nhiên, do nhiều việc cấp bách phải giải quyết nên chưa được quyết định chính thức.
Về danh hiệu Hòn ngọc viễn Đông thời Pháp thuộc
Trong suốt thời kỳ Pháp thuộc, Sài Gòn trở thành trung tâm quan trọng, cả về hành chính lẫn kinh tế, văn hóa, giáo dục của Liên bang Đông Dương, được thực dân Pháp mệnh danh là Hòn ngọc Viễn Đông (“la perle de l’Extrême-Orient”)[30] hoặc một Paris nhỏ ở Viễn Đông (“le petit Paris de l’Extrême-Orient”) trong số các thuộc địa của Pháp.[31] Trước đó, thực dân Anh đã chiếm Ấn Độ và gọi nước này là “hòn ngọc trên vương miện của Nữ hoàng Anh”, vì vậy Pháp đặt ra danh xưng này cho Sài Gòn để tỏ ý muốn cạnh tranh việc xâm chiếm thuộc địa với đối thủ Anh.
Tuy được Pháp gọi là “Hòn ngọc Viễn Đông”, nhưng thực ra thời ấy Sài Gòn rất nhỏ, chỉ cần đi xa 20 km là có thể săn thú rừng. Theo quy hoạch của Pháp, Sài Gòn khi đó chỉ rộng khoảng 3 km²; gần bằng một nửa Quận 1 hiện nay (rộng khoảng 8 km²),[32] bao bọc bởi sông Sài Gòn – Nguyễn Thái Học – Nguyễn Thị Minh Khai – rạch Bến Nghé. Chính quyền thuộc địa Pháp tập trung tất cả những gì sang trọng, giàu có nhất mà họ có được ở diện tích 3 km² này, phần còn lại của Sài Gòn thì vẫn còn rất hoang sơ, đầm lầy ngổn ngang.[32] Theo Sơn Nam trong “Bến Nghé xưa” thì khi Chợ Bến Thành hoàn thành năm 1914, “trước mặt còn là ao vũng sình lầy. Giữa Sài Gòn và Chợ Lớn phía đất thấp (…), còn ruộng lúa với người cày, ao nuôi vịt, ngọn rạch cạn. Giữa Sài Gòn và ở phần đất cao còn nhiều chòm tre, cây da, mồ mả to xen vào những đám rẫy trồng rau cải và bông hoa, những xóm nhà ổ chuột; bầy bò dê đi lang thang ăn cỏ”. Khu Hòa Hưng (Quận 10 hiện nay) cho đến ngã tư Bảy Hiền hiện nay có vô số nghĩa trang, mồ mả. Khu Nguyễn Thiện Thuật, Lý Thái Tổ, Nguyễn Đình Chiểu (Quận 3 hiện nay) toàn nhà lá nền đất xây dựng tạm bợ không theo quy hoạch nào. Khu Quận 4, Quận 7, khu Cầu Ông Lãnh, Cầu Kho,… sát cạnh chợ Bến Thành đa số là nhà tranh vách lá tạm bợ.[32]
Sau Thế Chiến thứ nhất, kiến trúc sư He’brerd được mời sang Đông Dương chỉnh lý lại những dự án Bất Động Sản quy hoạch TP HCM. Ông đề ra hướng tăng trưởng công nghiệp và xuất khẩu cho Hồ Chí Minh, kiểm soát và điều chỉnh mạng lưới hệ thống kỹ thuật hạ tầng, củng cố thêm phố thị Khánh Hội và Nhà Bè. Nhưng kế hoạch bất thành do thiếu ngân sách, đụng chạm quyền lợi và nghĩa vụ của giới độc quyền kinh doanh thương mại địa ốc, cũng như xung đột nội bộ. Nó chứng tỏ rằng những quy mô kim chỉ nan về quy hoạch thiết kế xây dựng thường vấp phải trở ngại từ giới cầm quyền thực dân, giới tư bản chỉ nhìn thấy quyền lợi và nghĩa vụ trước mắt .Như vậy, từ lúc đánh chiếm Gia Định năm 1859 cho đến khi rời TP HCM ( năm 1954 ), người Pháp chỉ tập trung chuyên sâu ” trau chuốt ” khu vực rộng 3 km², nơi mà kiều dân Pháp sinh sống ( Quận một lúc bấy giờ ). Dù nhiều lần kiểm soát và điều chỉnh địa giới lan rộng ra, nhưng những khu lan rộng ra này không được Pháp góp vốn đầu tư nên khá là tạm bợ. Đến năm 1954, những phần TP HCM lan rộng ra này ( rộng khoảng chừng 50 km² ) vẫn hoang sơ, thậm chí còn đầm lầy bộn bề. [ 32 ]
Phê phán quy hoạch thành phố Sài Gòn thời kỳ Pháp thuộc, nhiều nhà nghiên cứu phương Tây cho rằng: người Pháp nặng về việc phô trương quyền lực thực dân với một số trục đường hoành tráng, cửa nhà khang trang, nhưng lại chưa xây dựng được cơ sở hạ tầng đô thị, và nhất là đẩy người bản xứ vào các khu ở chật chội, lầy lội, thiếu vệ sinh. Nhà nghiên cứu Mỹ Gwendolyn Wright khi nghiên cứu về các đô thị thuộc địa Pháp cho rằng kiểu làm đó là lối “quy hoạch giả tạo” không giải quyết được các vấn đề cơ bản của đô thị và mang tính phân biệt đối xử giữa người Pháp và dân thuộc địa.[33] Theo cụ Vương Hồng Sển ghi chép thì danh xưng “Hòn ngọc Viễn Đông” do quan chức thực dân Pháp đặt ra để chỉ nơi ăn chơi của họ, người Việt chẳng được thụ hưởng gì mà còn phải chịu sự bóc lột để người Pháp duy trì sự xa xỉ đó, và rằng “Nó hoàn toàn không phải là “hòn ngọc” với thợ thuyền người Việt ở xưởng đóng tàu Ba Son, cu li bốc vác ở cảng Sài Gòn, phu xe kéo và đông đảo người dân bản xứ mang trên mình bản án kiếp nô lệ, kẻ mất nước. Để phục vụ cho hòn ngọc ấy, cả một xã hội Sài Gòn trở thành thuộc địa, phải cung phụng cho Pháp mà nhiều địa danh còn được giữ đến tận bây giờ: Xóm Củi, Xóm Than, Xóm Dầu, Xóm Bàu Sen (gần đồn Cây Mai), Xóm Giá (làm giá đậu xanh gần cầu Cây Gõ), xóm Lò Bún (gần giếng Hộ Tùng), Xóm Ụ Ghe, Xóm Rẫy Cái, Xóm Cây Cui…”[34]
Nhà sử học Henry Kamn nhận xét về sự tương phản giữa đời sống của giới thượng lưu Pháp với người dân TP HCM địa phương [ 35 ] :
“ | Sài Gòn không phải chỉ có sự lãng mạn như cái tên “Hòn ngọc Viễn Đông” mà người Pháp đặt cho nó; đại đa số người Việt Nam và người Hoa sống tại đây phải lao động cực nhọc vượt xa đồng lương rẻ mạt họ được nhận để tạo nên sự lãng mạn của thành phố. Sự phô trương chỉ tập trung vào đời sống của giới thượng lưu: Thực dân Pháp, người ngoại quốc, giới quý tộc Việt Nam. Không có số liệu cụ thể, nhưng không có nhiều hơn 250 ngàn cư dân sống tại đây vào thập niên 1930 | ” |
So với những thuộc địa của Nhật Bản hoặc 1 số ít nước thực dân khác ( Anh, Mỹ, Hà Lan, … ), những thuộc địa của Thực dân Pháp ở Đông Dương chỉ có một trạng thái mong manh yếu ớt. Chủ nghĩa thực dân Pháp ở Nước Ta kiếm doanh thu hầu hết trải qua việc bóc lột tài nguyên thuộc địa, nên Pháp không cần xây dựng một cỗ máy hành chính hiệu suất cao nhằm mục đích tăng hiệu suất, cũng không cần triển khai công nghiệp hóa ở quy mô lớn. Quy mô nền công nghiệp của thực dân Pháp ở Nước Ta quá nhỏ, kinh tế tài chính Nước Ta khi đó vẫn hầu hết là nông nghiệp [ 36 ]. Điều này dẫn tới quy mô những đô thị do Pháp kiến thiết xây dựng ở thuộc địa Đông Dương ( tiêu biểu vượt trội là Hồ Chí Minh ) cũng khá nhỏ bé, ngay cả khi so sánh với những thành phố thuộc địa của Anh, Mỹ và Hà Lan .Xét về quy mô dân số, những chiêu thức thống kê khác nhau từ những nguồn khác nhau cho ra những số liệu khác nhau. Năm 1940, theo tìm hiểu dân số, khu vực đô thị TP HCM và tỉnh Chợ Lớn có tổng số 256.000 dân [ 37 ]. So với những thành phố lớn trong khu vực thì khá nhỏ, như Nước Singapore năm 1940 có 755.000 dân [ 38 ], Hồng Kông năm 1941 có 1,6 triệu dân [ 39 ], Manila hay Jakarta cũng có khoảng chừng gần một triệu dân [ 40 ] .
Đô thành Hồ Chí Minh
Bến thuyền Chợ Lớn, TP HCM năm 1956 .
Từ năm 1946, Sài Gòn đã là thủ đô của Cộng hòa tự trị Nam Kỳ rồi năm 1949 là thủ đô của Quốc gia Việt Nam. Đến năm 1955, Việt Nam Cộng hòa được thành lập, Sài Gòn khi đó là thành phố lớn nhất tại miền Nam Việt Nam đã được chọn làm thủ đô với tên gọi chính thức “Đô thành Sài Gòn“[41] (lưu ý, cách viết thông dụng thời đó là “Saigon” hoặc “Sài-gòn”). Sau năm 1955, tên đường phố Sài Gòn vốn trước kia toàn là tên Pháp nay đồng loạt đổi tên tiếng Việt (trừ một số ngoại lệ). Việc này do Phòng Họa đồ thuộc Ty Kỹ thuật do Ngô Văn Phát điều hành; ông sắp xếp và chọn lựa tên các danh nhân dựa trên tầm vóc lịch sử và quy tụ gần nhau những nhân vật cùng thời kỳ có liên quan với nhau, như đường Cô Giang và Cô Bắc thì phải gần đường Nguyễn Thái Học; đường Lê Lai thì nhỏ, gần Đại lộ Lê Lợi lớn hơn. Những ý tưởng như Công lý, Tự do, Cộng hòa cũng được dùng đặt tên, tạo cho thành phố những đặc trưng mới.[42]
Khi Chiến tranh Đông Dương lan rộng thì di dân từ nông thôn lên thành thị tăng nhanh. Vào thời gian 1948, vùng Hồ Chí Minh dân số đã lên đến 1,179 triệu người [ 43 ], đến năm 1949 thì dân số khu vực đã tăng lên 1.200.000, và sang năm 1954 với hàng trăm nghìn người di cư mới ( phần đông là người Công giáo, còn gọi là dân Bắc Kỳ Công giáo ) từ phía bắc vĩ tuyến 17 thì dân số Hồ Chí Minh leo cao, đạt 2.000.000. [ 44 ] Dân di cư tập trung chuyên sâu tại những khu vực như Xóm Mới – Gò Vấp, Bình An – Quận 8, và rải rác tại những Q. khác. Với Nghị định số 110 – NV ngày 27 tháng 3 năm 1959 của Tổng thống Ngô Đình Diệm, từ 6 Q., Hồ Chí Minh được chia lại thành 8 Q. với tổng số 41 phường .Vào nửa cuối thập niên 1950, nhờ viện trợ đáng kể của nhà nước Hoa Kỳ, TP HCM trở thành một TT về chính trị, kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, vui chơi tại miền Nam Nước Ta, là thành phố lớn nhất của kinh tế tài chính Nước Ta Cộng hòa [ 45 ] [ 46 ] Từ giữa thập niên 1960 đến những năm đầu thập niên 1970, việc Quân đội Hoa Kỳ vào tham chiến tại miền Nam Nước Ta cũng gây nên những trộn lẫn so với thành phố. Nhiều cao ốc, khu công trình quân sự chiến lược mọc lên. [ 47 ] Lối sống của giới trẻ Hồ Chí Minh cũng chịu tác động ảnh hưởng bởi văn hóa truyền thống phương Tây được gia nhập từ binh lính và sách báo Mỹ .Trung tâm thành phố có một số ít khu công trình, thành phố được thiết kế xây dựng to đẹp và sang chảnh, tuy nhiên, những khu công trình này hầu hết do Pháp kiến thiết xây dựng từ thập niên 1940, những khu nhà mới rất ít được thiết kế xây dựng kể từ sau năm 1950, trong khi đó dân cư nông thôn đổ về thành thị tìm việc và tránh chiến sự khiến 1 số ít khu vực ở Hồ Chí Minh dần trở thành những khu ổ chuột khổng lồ [ 48 ]. Khảo sát cho thấy khoảng chừng 40 % dân số khu vực TP HCM khi đó ( tức khoảng chừng 1,2 triệu người ) phải sống tại khu ổ chuột với những điều kiện kèm theo về y tế, vệ sinh rất kém [ 49 ]
Tòa đô chánh TP HCM năm 1968 Ngập lụt ở TP HCM, cuối thập niên 1950 .
Trên tạp chí Xây dựng tháng 9/1967, tác giả Phạm Hoàng Thanh viết: “Mỗi ngày dân chúng ở quê lũ lượt kéo lên thành phố khiến dân số nơi đây gia tăng một cách kinh khủng, có nơi mật độ lên tới 28.000 người một cây số vuông. Người ta chen lấn giành giựt nhau từng tấc đất để xây cất. Hiện giờ ở Sài Gòn, sau những cao ốc đẹp đẽ, có ai ngờ là hàng ngàn hàng vạn ngôi nhà ván lợp tôn chèn ép nhau, tối tăm bẩn thỉu, bên cạnh những ao tù nước đọng, những đống rác thối tha ghê tởm”. Để giải quyết nạn khan hiếm nhà hết sức trầm trọng ở Sài Gòn lúc đó, theo tính toán, thành phố cần xây mới 50.000 căn hộ và giải tỏa 110.000 nhà ổ chuột. Thế nhưng, trong suốt 10 năm, chỉ có 15.700 căn hộ được xây dựng[50].
Trong thời kỳ chiến tranh leo thang, viện trợ kinh tế dồi dào từ Mỹ đã tạo ra một khuynh hướng tiêu thụ xa xỉ “quá trớn” trong dân chúng (nhất là việc người giàu đua nhau mua xe máy, ô tô). Trong giai đoạn 1964–1969, số xe du lịch nhập khẩu đã bằng 80% số xe nhập khẩu trong suốt 10 năm trước, năm 1966, số xe gắn máy được nhập khẩu cao gấp 5 lần so với năm 1963. Nhiều người ngoại quốc tới Sài Gòn lúc đó đã đặt cho thành phố cái tên là “thành phố Honda”, do có nhiều xe máy hiệu Honda được nhập khẩu. Nhìn bề ngoài thì nền kinh tế Sài Gòn đang “phát triển phồn vinh”, nhưng thực ra đó chỉ là bề ngoài mang tính tạm thời và bất ổn, bởi đó là do yếu tố bên ngoài đem lại (viện trợ của Mỹ) chứ không phải nhờ khả năng sản xuất nội tại của nền kinh tế. Quan chức kinh tế chính phủ Sài Gòn cũng cảm thấy lo ngại về tình trạng này, khi nguồn ngoại tệ bị phung phí vào những mặt hàng xa xỉ chứ không được dùng để mua phương tiện sản xuất[51].
Tuy số lượng xe máy, xe xe hơi tăng nhanh nhờ viện trợ của Mỹ từ năm 1963, nhưng nhìn chung vẫn còn khá ít xét theo tỷ suất dân số. Đầu thập niên 1970, toàn thành phố Hồ Chí Minh có khoảng chừng 250.000 xe gắn máy, 800 xe buýt và khoảng chừng 20.000 xe xe hơi ( trên tổng dân số 2,5 triệu ), trung bình cứ 10 người dân thì mới có một xe máy. Phần lớn người dân không có phương tiện đi lại vận động và di chuyển nào khác hơn là đi bộ hoặc đi xe đạp điện, người nghèo từ những khu ổ chuột ngoại ô thường phải đi bộ 2 giờ để tới thao tác ở TT thành phố. Khi Mỹ dần rút quân thì những phương tiện đi lại giao thông vận tải cũng xuống dốc do thiếu tiền. Đến cuối năm 1969, do Mỹ ngừng thuê lao động người Việt và giảm viện trợ, nên kinh tế tài chính Nước Ta Cộng hòa bị suy thoái và khủng hoảng, lạm phát kinh tế trở nên nghiêm trọng, nhà nước Nước Ta Cộng hòa phải ban lệnh cấm nhập khẩu xe hơi từ quốc tế. Cuộc Khủng hoảng dầu mỏ 1973 liên tục giáng một đòn mạnh vào mạng lưới hệ thống giao thông vận tải Hồ Chí Minh. Do giá dầu nhập khẩu tăng cao trong khi Mỹ giảm viện trợ kinh tế tài chính, xăng dầu trở nên khan hiếm, nhiều loại xe cộ phải xếp xó do gia chủ không có đủ tiền mua xăng. Ngay cả ở Hồ Chí Minh, số lượng người dân đi làm bằng xe đạp điện cũng tăng nhanh gọn từ năm 1973 [ 52 ] .
Viện trợ của Mỹ có vai trò rất quan trọng đối với nền kinh tế Sài Gòn thời kỳ này. Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) giống như một “Phủ Toàn quyền Đông Dương” có quyền lực cao hơn cả Chính phủ Sài Gòn. Nếu sức sản xuất của Sài Gòn kém, viện trợ từ Mỹ sẽ cung cấp một lượng hàng hóa nhập khẩu để tiêu thụ, nếu ngân sách bị thâm hụt thì viện trợ của Mỹ sẽ giúp bù đắp từ Quỹ đối giá. Kết quả là nền kinh tế Sài Gòn bị hàng nhập khẩu chi phối quá mức, cả những nhu yếu phẩm hàng ngày như gạo, thịt, cá cũng phải nhập khẩu. Sự sống của nền kinh tế Sài Gòn phụ thuộc chủ yếu vào nhập khẩu, mà nhập khẩu lại phụ thuộc vào viện trợ của Mỹ. Do vậy, khi nguồn viện trợ Mỹ bị cắt giảm đột ngột thì nền kinh tế của Sài Gòn cũng bị cắt nguồn sống, sức tiêu thụ cũng hết và ngân sách cũng cạn kiệt. Giáo sư Nguyễn Cao Hách – Phó Chủ tịch Hội đồng Kinh tế Xã hội của Chính phủ Sài Gòn nhận định rằng “nếu Hoa Kỳ cắt giảm viện trợ, chính phủ chỉ có thể sống được 4 tháng thôi”.[53]
Nói chung, từ năm 1963, nguồn viện trợ lớn từ Hoa Kỳ đã không giải quyết vấn đề cơ bản và cốt lõi nhất của nền kinh tế là “sự tự chủ”. Trái lại, nó đã trở thành một loại ma túy nguy hại cho bản thân Sài Gòn. Nó tạo ra sự ỷ lại của người dân và quan chức, nền kinh tế phụ thuộc nặng vào viện trợ và thiếu động lực để tự lực cánh sinh. Về bản chất, viện trợ mà Hoa Kỳ cho Việt Nam Cộng hòa là mấu chốt để duy trì một lãnh thổ phụ thuộc vào Mỹ thay vì xây dựng một đất nước có thể tự lực[54]
Tới năm 1973 thì hậu quả của việc phụ thuộc vào quá mức vào viện trợ đã xảy đến : nền kinh tế tài chính miền Nam ( trong đó có Hồ Chí Minh ) lâm vào khủng hoảng cục bộ do Mỹ giảm viện trợ kinh tế tài chính. Nạn lạm phát kinh tế trở nên nghiêm trọng : Năm 1970, tỷ suất lạm phát kinh tế ( đo lường và thống kê dựa trên chỉ số giá tiêu dùng tại TP HCM vận dụng cho những tầng lớp lao động ) đã là 36,8 %. Năm 1973, tỷ suất lạm phát kinh tế tăng lên 44,5 %, và năm 1974 đã vượt quá 200 %. Hệ lụy và hậu quả trực tiếp của cuộc khủng hoảng kinh tế gây tác động ảnh hưởng xấu tới TP HCM. Với việc Mỹ giảm viện trợ trong khi nền sản xuất nội tại thì yếu kém, nền kinh tế tiêu dùng dựa vào viện trợ của Nước Ta Cộng hòa đã không hề tăng trưởng không thay đổi, bền vững và kiên cố [ 55 ]Việc rút đi của hơn nửa triệu quân Mỹ đã để lại một khoảng trống khổng lồ trong nền kinh tế tài chính : hàng tỷ đôla hàng năm trước kia được lính viễn chinh Mỹ tung vào xã hội qua những dịch vụ shopping ở thành phố, nay không còn nữa. Một khối lượng lớn người lao động thao tác trong những ” sở Mỹ ” ( những văn phòng, trụ sở quân sự chiến lược của Mỹ ) cũng không còn việc làm [ 56 ]. Số lượng công nhân làm ở những cơ sở của Mỹ năm 1971 là 100.000 người, đến tháng 12 năm 1972 chỉ còn lại 10.000 người, tạo ra thất nghiệp hàng loạt [ 57 ] “. Theo phúc trình của VECCO xuất bản tháng 1/1975 thì : TP HCM năm 1974 có 3 triệu dân thì có đến 600.000 người thất nghiệp. Chênh lệch giàu nghèo rất lớn khi thu nhập của thiểu số ” những tầng lớp trên ” chiếm 43,5 % GDP, những tầng lớp dưới chỉ đạt 1,8 % .
Nhà văn đoạt giải Nobel Gabriel Garcia Marquez đã đến thăm Việt Nam mô tả: “Dưới thời Mỹ chiếm đóng, thành phố không còn giữ được bản sắc văn hóa của mình, trở thành một thiên đường nhân tạo được bao bọc bởi quân đội và sự trợ giúp của Mỹ, của hàng tấn đồ tiếp tế. Người dân Sài Gòn cuối cùng lại tin rằng đây là cuộc sống thực của họ. Vì thế, chiến tranh kết thúc khiến họ trở nên lạc lõng và xa rời thực tế, để rồi 4 năm sau khi người Mỹ cuối cùng rút đi, họ không thể gượng dậy được.”[58]
Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, nhiều thường dân ở thành phố hoặc binh lính, sĩ quan, viên chức Nước Ta Cộng hòa và những người cộng tác với Mỹ đã ra quốc tế định cư. [ 59 ] Cũng trong thời hạn này, ước tính 700.000 người khác được hoạt động đi kinh tế tài chính mới ; nền văn hóa truyền thống có ảnh hưởng tác động phương Tây bị lu mờ rồi tàn lụi. [ 60 ]20 năm cuộc chiến tranh đã để lại cho Hồ Chí Minh nhiều di sản nặng nề về xã hội. Theo một ước tính, thời gian năm 1975, dân số Hồ Chí Minh có khoảng chừng 4 triệu người thì trong số đó đã có tới 150.000 người nghiện heroin. Thời điểm năm 1972, 500.000 người là gái mại dâm và gái quán bar, và khoảng chừng 800.000 trẻ mồ côi long dong trên những đường phố. [ 61 ]
Thành phố Hồ Chí Minh
Từ 30 tháng 4 năm 1975, chế độ Việt Nam Cộng hòa bị xóa bỏ và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng Hòa miền Nam Việt Nam quản lý miền Nam. Đô thành Sài Gòn, tỉnh Gia Định và 2 quận Củ Chi và Phú Hòa kế cận dưới thời Việt Nam Cộng hòa được hợp nhất thành một đơn vị hành chính gọi là thành phố Sài Gòn – Gia Định. Đầu năm 1976, Đảng bộ và Ủy ban Nhân dân thành phố bắt đầu hoạt động. Ngày 2 tháng 7 năm 1976, Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam thống nhất quyết định đổi tên nước thành Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, đồng thời đổi tên thành phố Sài Gòn – Gia Định thành Thành phố Hồ Chí Minh, theo tên của nhà lãnh đạo cộng sản và Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà đầu tiên, Hồ Chí Minh.[62]
Sau năm 1975, yếu tố người Hoa tại Hồ Chí Minh trở nên trầm trọng. Người Hoa treo quốc kỳ Trung Quốc và ảnh Mao Trạch Đông trong vùng Chợ Lớn, đồng thời phủ nhận ĐK quốc tịch Nước Ta. [ 63 ] Hoa kiều trấn áp gần như hàng loạt những vị trí kinh tế tài chính quan trọng ở miền Nam từ năm 1963 đến năm 1975, và đặc biệt quan trọng nắm chắc 3 nghành quan trọng : sản xuất, phân phối, và tín dụng thanh toán. Đến cuối năm 1974, người Hoa trấn áp hơn 80 % những cơ sở sản xuất của những ngành công nghiệp thực phẩm, dệt may, hóa chất, luyện kim, điện … và gần như đạt được độc quyền thương mại : 100 % bán sỉ, hơn 50 % kinh doanh nhỏ, và 90 % xuất nhập khẩu. Hoa kiều ở miền Nam gần như trọn vẹn trấn áp giá thành thị trường. [ 64 ]Cuối năm 1976, chính quyền sở tại mới đóng cửa tổng thể trường học và tòa báo của người Hoa. Năm 1978, những tư doanh bị quốc hữu hóa. Trong toàn cảnh quan hệ TP. Hà Nội – Bắc Kinh chuyển biến xấu, tâm ý bài Hoa lan rộng khắp miền Bắc Nước Ta. Chính quyền TP. Hà Nội thúc ép nhiều mái ấm gia đình gốc Hoa hồi hương về Quảng Tây. [ 65 ] .Vấn đề Hoa kiều được nhà nước Nước Ta xem là một thử thách so với chủ quyền lãnh thổ vương quốc hơn là một yếu tố nội bộ đơn thuần. Các chiến dịch Cải tạo tư sản miền Nam nhằm mục đích xóa bỏ giai cấp tư sản và thực thi công hữu hóa theo nguyên tắc của chủ nghĩa xã hội được triển khai. Nhà nước đã quốc hữu hóa những cơ sở sản xuất, nhà máy sản xuất công quản của những tầng lớp tư sản lớn bỏ lại, hầu hết là của người Hoa. Các doanh nghiệp vừa như nhà in, xưởng bằng tay thủ công, shop, cửa hiệu quy mô nhỏ buộc phải kê khai gia tài, vốn liếng trưng thu, trưng mua, tịch thu chuyển thành hợp tác xã. Nhiều chủ doanh nghiệp bị buộc tịch biên không được làm kinh doanh thương mại phải chuyển qua sản xuất nông nghiệp hoặc đi kinh tế tài chính mới. Năm 1978, Nhà nước triển khai xong cơ bản tái tạo tư sản công nghiệp loại vừa và nhỏ ở miền Nam, xóa bỏ việc người Hoa trấn áp nhiều ngành công nghiệp. Đến tháng 5 năm 1979, toàn bộ những nhà máy sản xuất công quản lúc đầu ở miền Nam đều đã được chuyển thành nhà máy sản xuất quốc doanh. Khó khăn về kinh tế tài chính, sự lo âu về cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam khiến cho nhiều người người Hoa rời thành phố. Số lượng người Hoa tại thành phố đã giảm đi hơn 50% trong tiến trình này .
Chính sách quản trị kinh tế tài chính quan liêu và chính sách bao cấp của Nhà nước lên nền kinh tế tài chính ( cải cách giá-lương-tiền ) khiến cho kinh tế tài chính lâm vào ngưng trệ, lạm phát kinh tế phi mã mà đỉnh điểm của nó là vào năm 1985. Khi công cuộc Đổi mới tổng lực 1986 mở màn, Thành phố Hồ Chí Minh đứng ở vị trí tiên phong và đi đầu trong lôi cuốn vốn, công nghệ tiên tiến và góp vốn đầu tư quốc tế. Sau khi Luật góp vốn đầu tư quốc tế được phát hành năm 1987, trong vòng 3 năm 1988 đến 1990, Thành phố đã cấp 88 giấy phép với tổng số vốn góp vốn đầu tư là 976 triệu USD. [ 66 ] Cơ cấu ngành công nghiệp mở màn chuyển dời từ sản xuất công nghiệp nặng sang những ngành công nghiệp nhẹ, hàng tiêu dùng xu thế xuất khẩu. Với sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ về hạ tầng và cởi trói về chính sách thương mại, mậu dịch, Thành phố ngày càng chứng minh và khẳng định là đi đầu kinh tế tài chính của Nước Ta và đạt nhiều chỉ số và thành tựu tăng trưởng kinh tế tài chính khá ấn tượng. Đến cuối năm 2018, GDP trung bình đầu người của Thành phố ước đạt hơn 6000 USD / người, cao gấp gần 2.5 lần so với mức trung bình cả nước. Nếu như năm 2000, Thành phố góp phần khoảng chừng 19 % GDP cả nước thì đến năm năm trước, thành phố đã chiếm 30 % GDP của cả nước. Tuy nhiên tỷ suất ngân sách được giữ lại của Thành phố Hồ Chí Minh là thấp, năm 2000 tỷ suất ngân sách được giữ lại là 33 % nhưng giảm xuống còn 18 % trong tiến trình 2017 – 2020. Đây là một trong những nguyên do khiến vận tốc tăng trưởng kinh tế tài chính của thành phố so với trung bình cả nước đang giảm. Trong tiến trình 2001 – 2010 vận tốc này bằng 1,6 lần cả nước, thì đến tiến trình 2011 – 2019 chỉ bằng 1,2 lần. [ 67 ] Về cán cân thu – chi, năm 2017 TP HCM bội chi 2.900 tỷ đồng ; năm 2018 bội chi hơn 4.880 tỷ đồng ; 2019 bội chi gần 3.560 tỷ đồng. Vì thế, Trung ương luôn phải cấp thêm từ nguồn ngân sách để bù đắp cho những khoản chi của thành phố [ 68 ]Đến cuối những năm 2000, thành phố bước vào công cuộc thay đổi cơ bản về hạ tầng giao thông vận tải vận tải đường bộ, thực thi thiết kế xây dựng và khai trương mở bán nhiều khu công trình trọng điểm như Đại lộ Nguyễn Văn Linh, Đại lộ Đông Tây, cầu Phú Mỹ. Nhiều cảng biển quốc tế được khánh thành và nhiều đường cao tốc được kiến thiết xây dựng nối Thành phố với những tỉnh thành lân cận tạo thuận tiện cho thông thương sản phẩm & hàng hóa và tăng trưởng giao thương mua bán ngày càng lớn cho thành phố .Thành phố Hồ Chí Minh lúc bấy giờ có diện tích quy hoạnh rộng 2.095 km², lớn hơn gấp 30 lần so với đô thị TP HCM trước năm 1975 ( 67,5 km² ). Trong đó, tính riêng diện tích quy hoạnh khu đô thị là 820 km² ( năm 2010 ) [ 69 ], lớn gấp 33 lần so với trước năm 1975 ( rộng 25 km² ). Thành phố Hồ Chí Minh thời nay gồm có hàng loạt đô thị TP HCM cũ, cộng thêm hàng loạt tỉnh Gia Định, Q. Phú Hòa của tỉnh Tỉnh Bình Dương và Q. Củ Chi của tỉnh Hậu Nghĩa cũ .Theo đà tăng trưởng của kinh tế tài chính, lượng người nhập cư đổ vào thành phố cũng ngày càng tăng. Về dân số, tháng 4 năm năm trước, toàn Thành phố Hồ Chí Minh có 7,95 triệu dân [ 69 ] ( trong đó khoảng chừng 6,7 triệu dân sống ở khu đô thị ), như vậy là đã tăng 3,2 lần so với mức 2,5 triệu dân của đô thị TP HCM ở thời gian tháng 4 năm 1975. Năm 2017, nếu tính cả người cư trú không ĐK thì dân số toàn thành phố đã đạt đến 13 triệu người, tăng gấp 5,2 lần so với thời gian tháng 4 năm 1975. Thống kê giữa năm 2017 cho thấy thành phố có tới gần 7,6 triệu xe máy ( chiếm 1/3 lượng xe máy cả nước ) và khoảng chừng 700.000 xe ôtô [ 70 ]. Như vậy, số xe máy lưu thông trong thành phố đã tăng gấp 30 lần, số xe xe hơi đã tăng gấp 35 lần so với quá trình trước năm 1975 .Với tổng diện tích quy hoạnh 2.096 km² và hơn 8 triệu dân ( số liệu năm trước [ 69 ] ), Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị lớn thứ 2 Nước Ta về diện tích quy hoạnh ( sau TP.HN ) và lớn nhất về dân số. 11 Q. nội thành của thành phố của TP HCM trước đây được chia lại thành 8 Q.. 4 Q. Gò Vấp, Phú Nhuận, Quận Bình Thạnh, Tân Bình được xây dựng. Khu vực ngoài thành phố gồm 5 huyện : Quận Thủ Đức, Hóc Môn, Củ Chi, Bình Chánh, Nhà Bè. Năm 1978, thành phố nhận thêm huyện Duyên Hải của tỉnh Đồng Nai. Năm 1979, những đơn vị chức năng hành chính cơ sở được phân loại lại, toàn thành phố có 261 phường, 86 xã. Sau đợt kiểm soát và điều chỉnh tiếp theo vào năm 1989, thành phố còn 182 phường và 100 xã, thị xã. Đến năm 1997, phân loại hành chính của thành phố lại biến hóa, gồm 17 Q., 5 huyện với 303 phường xã, thị xã. Năm 2004, Thành phố Hồ Chí Minh gồm 19 Q. nội thành của thành phố và 5 huyện ngoài thành phố với 322 phường, xã và thị xã. [ 71 ]. Hiện nay, Thành phố Hồ Chí Minh gồm 16 Q., 1 thành phố và 5 huyện với 312 phường, xã, thị xã. [ 72 ]Ngày 24 tháng 11 năm 2017, Quốc hội Nước Ta ra Nghị quyết về thử nghiệm chính sách, chủ trương đặc trưng tăng trưởng Thành phố Hồ Chí Minh, trong đó tăng thêm quyền hạn cho chính quyền sở tại thành phố trong việc quản trị đất đai, quản trị góp vốn đầu tư, quản lý tài chính – ngân sách nhà nước. Thành phố Hồ Chí Minh sẽ có nhiều quyền hạn hơn trong việc quyết định hành động quy đổi mục tiêu sử dụng đất, phê duyệt góp vốn đầu tư công ; có thêm những nguồn thu mới, hoàn toàn có thể được giữ lại ngân sách nhiều hơn và được hưởng một phần số thu từ cổ phần hóa của những doanh nghiệp nhà nước do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh quản trị hoặc đại diện thay mặt chiếm hữu, được dữ thế chủ động vay vốn bằng những hình thức khác nhau. Ngoài ra, chính quyền sở tại thành phố những cấp còn được dữ thế chủ động phân quyền cho chính quyền sở tại cấp dưới ; quyết định hành động mức thu nhập trung bình tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức, chuyên viên thuộc thành phố quản trị. [ 73 ]
Địa lý
Vị trí địa lý
Thành phố Hồ Chí Minh có toạ độ 10 ° 10 ‘ – 10 ° 38 ‘ Bắc và 106 ° 22 ‘ – 106 ° 54 ‘ Đông .
Nằm ở miền Nam Nước Ta, Thành phố Hồ Chí Minh cách TP.HN 1.730 km theo đường đi bộ, TT thành phố cách bờ biển Đông 50 km theo đường chim bay. Với vị trí điểm trung tâm của khu vực Khu vực Đông Nam Á, Thành phố Hồ Chí Minh là một đầu mối giao thông vận tải quan trọng về cả đường đi bộ, đường thủy và đường không, thông suốt những tỉnh trong vùng và còn là một cửa ngõ quốc tế. [ 75 ]Nằm trong vùng chuyển tiếp giữa miền Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long, địa hình thành phố thấp dần từ Bắc xuống Nam và từ Tây sang Đông. Vùng cao nằm ở phía bắc – Đông Bắc và một phần Tây Bắc, trung bình 10 đến 25 mét. Xen kẽ có 1 số ít gò đồi, cao nhất lên tới 32 mét như đồi Long Bình ở Quận Thủ Đức. trái lại, vùng trũng nằm ở phía nam – tây nam và đông nam thành phố, có độ cao trung bình xấp xỉ một mét, nơi thấp nhất 0,5 mét. Các khu vực TT, một phần thành phố Quận Thủ Đức, hàng loạt huyện Hóc Môn và Quận 12 có độ cao trung bình, khoảng chừng 5 tới 10 mét. [ 76 ]
Các điểm cực của thành phố Hồ Chí Minh :
Điều kiện tự nhiên
Địa chất, thủy văn
Địa chất Thành phố Hồ Chí Minh gồm có hầu hết là hai tướng trầm tích Pleistocen và Holocen lộ ra trên mặt phẳng. Trầm tích Pleistocen chiếm hầu hết phần phía Bắc, Tây Bắc và Đông Bắc thành phố. Dưới ảnh hưởng tác động của những yếu tố tự nhiên và hoạt động giải trí của con người, trầm tích phù sa cổ hình thành nhóm đất đặc trưng riêng : đất xám. Với hơn 45 nghìn hecta, tức khoảng chừng 23,4 % diện tích quy hoạnh thành phố, đất xám ở Thành phố Hồ Chí Minh có ba loại : đất xám cao, đất xám có tầng loang lổ đỏ vàng và hiếm hơn là đất xám gley. Trầm tích Holocen ở Thành phố Hồ Chí Minh có nhiều nguồn gốc : biển, vũng vịnh, sông biển, bãi bồi … hình thành nhiều loại đất khác nhau : nhóm đất phù sa biển với 15.100 ha, nhóm đất phèn với 40.800 ha và đất phèn mặn với 45.500 ha. Ngoài ra còn có một diện tích quy hoạnh khoảng chừng hơn 400 ha là ” giồng ” cát gần biển và đất feralite vàng nâu bị xói mòn trơ sỏi đá ở vùng đồi gò. [ 77 ]Về thủy văn, nằm ở vùng hạ lưu mạng lưới hệ thống sông Ðồng Nai – TP HCM, Thành phố Hồ Chí Minh có mạng lưới sông ngòi, kênh rạch rất phong phú. Sông Ðồng Nai bắt nguồn từ cao nguyên Lâm Viên, hợp lưu bởi nhiều sông khác, có lưu vực lớn, khoảng chừng 45.000 km². Với lưu lượng trung bình 20 – 500 m³ / s, hàng năm cung ứng 15 tỷ m³ nước, sông Đồng Nai trở thành nguồn nước ngọt chính của thành phố. Sông Hồ Chí Minh bắt nguồn từ vùng Hớn Quản, chảy qua Thủ Dầu Một đến Thành phố Hồ Chí Minh, với chiều dài 200 km và chảy dọc trên địa phận thành phố dài 80 km. Sông Hồ Chí Minh có lưu lượng trung bình vào tầm 54 m³ / s, bề rộng tại thành phố khoảng chừng 225 m đến 370 m, độ sâu tới 20 m. Nhờ mạng lưới hệ thống kênh Rạch Chiếc, hai con sông Đồng Nai và Hồ Chí Minh nối thông ở phần nội thành của thành phố lan rộng ra. Một con sông nữa của Thành phố Hồ Chí Minh là sông Nhà Bè, hình thành ở nơi hợp lưu hai sông Đồng Nai và TP HCM, chảy ra biển Đông bởi hai ngả chính Soài Rạp và Gành Rái. Trong đó, ngả Gành Rái chính là đường thủy chính cho tàu ra vào bến cảng Hồ Chí Minh. Ngoài những con sông chính, Thành phố Hồ Chí Minh còn có một mạng lưới hệ thống kênh rạch chằng chịt : Láng The, Bàu Nông, rạch Tra, Bến Cát, An Hạ, Tham Lương, Cầu Bông, Nhiêu Lộc – Thị Nghè, Bến Nghé, Tàu Hủ – Lò Gốm, Kênh Tẻ, Kênh Đôi, … Hệ thống sông, kênh rạch giúp Thành phố Hồ Chí Minh trong việc tưới tiêu, nhưng do chịu tác động ảnh hưởng xê dịch triều bán nhật của biển Ðông, thủy triều xâm nhập sâu đã gây nên những ảnh hưởng tác động xấu tới sản xuất nông nghiệp và hạn chế việc tiêu thoát nước ở khu vực nội thành của thành phố. [ 78 ]Nhờ trầm tích Pleistocen, khu vực phía bắc Thành phố Hồ Chí Minh có được lượng nước ngầm khá đa dạng chủng loại. Nhưng về phía nam, trên trầm tích Holocen, nước ngầm thường bị nhiễm phèn, nhiễm mặn. Khu vực nội thành của thành phố cũ có lượng nước ngầm đáng kể, tuy chất lượng không thực sự tốt, vẫn được khai thác đa phần ở ba tầng : 0 – 20 m, 60 – 90 m và 170 – 200 m ( tầng trầm tích Miocen ). Tại Quận 12, huyện Hóc Môn và huyện Củ Chi, chất lượng nước tốt, trữ lượng dồi dào, thường được khai thác ở tầng 60 – 90 m, trở thành nguồn nước bổ trợ quan trọng. [ 78 ]
Khí hậu
Nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa xavan, cũng như 1 số ít tỉnh Nam Bộ khác, Thành phố Hồ Chí Minh không có bốn mùa : xuân, hạ, thu, đông. Nhiệt độ cao đều và mưa quanh năm ( mùa khô ít mưa ). Trong năm, Thành phố Hồ Chí Minh có 2 mùa là biến thể của mùa hè : mùa mưa – khô rõ ràng. Mùa mưa được mở màn từ tháng 5 tới tháng 11 ( khí hậu nóng ẩm, nhiệt độ cao mưa nhiều ), còn mùa khô từ tháng 12 tới tháng 4 năm sau ( khí hậu khô, nhiệt độ cao và mưa ít ). Trung bình, Thành phố Hồ Chí Minh có 160 tới 270 giờ nắng / tháng, nhiệt độ trung bình 27 °C, cao nhất lên tới 40 °C, thấp nhất xuống 13,8 °C. Hàng năm, thành phố có 330 ngày nhiệt độ trung bình 25 tới 28 °C. Lượng mưa trung bình của thành phố đạt 1.949 mm / năm, trong đó năm 1908 đạt cao nhất 2.718 mm, thấp nhất xuống 1.392 mm vào năm 1958. Một năm, ở thành phố có trung bình 159 ngày mưa, tập trung chuyên sâu nhiều nhất vào những tháng từ 5 tới 11, chiếm khoảng chừng 90 %, đặc biệt quan trọng hai tháng 6 và 9. Trên khoanh vùng phạm vi khoảng trống thành phố, lượng mưa phân bổ không đều, khuynh hướng tăng theo trục Tây Nam – Ðông Bắc. Các Q. nội thành của thành phố và những huyện phía bắc có lượng mưa cao hơn khu vực còn lại. [ 79 ]Thành phố Hồ Chí Minh chịu tác động ảnh hưởng bởi hai hướng gió chính là gió mùa Tây – Tây Nam và Bắc – Ðông Bắc. Gió Tây – Tây Nam từ Ấn Độ Dương, vận tốc trung bình 3,6 m / s, vào mùa mưa. Gió Gió Bắc – Ðông Bắc từ biển Đông, vận tốc trung bình 2,4 m / s, vào mùa khô. Ngoài ra còn có gió mậu dịch theo hướng Nam – Đông Nam vào khoảng chừng tháng 3 tới tháng 5, trung bình 3,7 m / s. Có thể nói Thành phố Hồ Chí Minh thuộc vùng không có gió bão. Cũng như lượng mưa, nhiệt độ không khí ở thành phố lên cao vào mùa mưa ( 80 % ), và xuống thấp vào mùa khô ( 74,5 % ). Bình quân nhiệt độ không khí đạt 79,5 % / năm. [ 79 ]
Dữ liệu khí hậu của Thành phố Hồ Chí Minh | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tháng | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Năm |
Cao kỉ lục °C (°F) | 36.4 | 38.7 | 39.4 | 40.0 | 39.0 | 37.5 | 35.2 | 35.0 | 35.3 | 34.9 | 35.0 | 36.3 | 40,0 |
Trung bình cao °C (°F) | 31.6 | 32.9 | 33.9 | 34.6 | 34.0 | 32.4 | 32.0 | 31.8 | 31.3 | 31.2 | 31.0 | 30.8 | 32,3 |
Trung bình ngày, °C (°F) | 26.0 | 26.8 | 28.0 | 29.2 | 28.8 | 27.8 | 27.5 | 27.4 | 27.2 | 27.0 | 26.7 | 26.0 | 27,4 |
Trung bình thấp, °C (°F) | 21.1 | 22.5 | 24.4 | 25.8 | 25.2 | 24.6 | 24.3 | 24.3 | 24.4 | 23.9 | 22.8 | 21.4 | 23,7 |
Thấp kỉ lục, °C (°F) | 13.8 | 16.0 | 17.4 | 20.0 | 20.0 | 19.0 | 16.2 | 20.0 | 16.3 | 16.5 | 15.9 | 13.9 | 13,8 |
Lượng mưa, mm (inch) | 13.8 (0.543) |
4.1 (0.161) |
10.5 (0.413) |
50.4 (1.984) |
218.4 (8.598) |
311.7 (12.272) |
293.7 (11.563) |
269.8 (10.622) |
327.1 (12.878) |
266.7 (10.5) |
116.5 (4.587) |
48.3 (1.902) |
1.931 (76,02) |
% độ ẩm | 72 | 70 | 70 | 72 | 79 | 82 | 83 | 83 | 85 | 84 | 80 | 77 | 78 |
Số ngày mưa TB | 2.4 | 1.0 | 1.9 | 5.4 | 17.8 | 19.0 | 22.9 | 22.4 | 23.1 | 20.9 | 12.1 | 6.7 | 155,6 |
Số giờ nắng trung bình hàng tháng | 245 | 246 | 272 | 239 | 195 | 171 | 180 | 172 | 162 | 182 | 200 | 226 | 2.489 |
[cần dẫn nguồn] |
Với những biến hóa khí hậu, TP HCM thuộc list 10 thành phố trên quốc tế bị rình rập đe dọa vì rủi ro tiềm ẩn mực nước biển dâng cao. Theo dự trù của Liên Hiệp Quốc thì đến năm 2050 nước biển sẽ dâng 26 cm và 70 % khu đô thị TP HCM sẽ bị ngập lụt. Ngân hàng Phát triển Á châu ước đạt hậu quả là thiệt hại kinh tế tài chính lên đến hàng tỷ USD. [ 80 ]
Môi trường
Với vận tốc ngày càng tăng dân số quá nhanh, hạ tầng chưa kịp quy hoạch tăng cấp tổng thể và toàn diện, ý thức một số ít người dân lại quá kém trong nhận thức và bảo vệ môi trường tự nhiên chung, … Vì vậy, Thành phố Hồ Chí Minh lúc bấy giờ đang phải đương đầu với yếu tố ô nhiễm thiên nhiên và môi trường rất lớn. Hiện trạng nước thải không được giải quyết và xử lý đổ thẳng vào mạng lưới hệ thống sông ngòi còn rất thông dụng. Nhiều cơ sở sản xuất, bệnh viện và cơ sở y tế chưa có mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý nước thải là một tình hình đáng báo động. Tại cụm công nghiệp Tham Lương, nguồn nước bị nhiễm bẩn bởi chất thải công nghiệp với tổng lượng nước thải ước tính 500.000 m³ / ngày [ 81 ]. Sông Hồ Chí Minh, mức độ ô nhiễm vi sinh đa phần do hoạt động giải trí nuôi trồng thủy hải sản gây ra vượt tiêu chuẩn được cho phép đến 220 lần. Cho tới năm 2008, vẫn chưa có giải pháp đơn cử nào để chấm hết thực trạng ô nhiễm này. [ 82 ]
Lượng rác thải ở Thành phố Hồ Chí Minh lên tới 6.000 tấn / ngày, trong đó một phần lượng rác thải rắn không được thu gom hết. Kết quả quan trắc năm 2007 cho thấy, so với năm 2006, sự ô nhiễm hữu cơ tăng 2 đến 4 lần. Các phương tiện đi lại giao thông vận tải, hoạt động giải trí kiến thiết xây dựng, sản xuất … còn góp thêm phần gây ô nhiễm không khí. Khu vực ngoài thành phố, đất cũng bị ô nhiễm do tồn dư thuốc bảo vệ thực vật từ sản xuất nông nghiệp gây nên. [ 83 ]Tình trạng ngập lụt trong TT thành phố đang ở mức báo động cao, xảy ra cả trong mùa khô. Diện tích khu vực ngập lụt khoảng chừng 140 km² với 85 % điểm ngập nước nằm ở khu vực TT thành phố. Thiệt hại do ngập nước gây ra ước tính 8 tỷ đồng mỗi năm. Nguyên nhân là do mạng lưới hệ thống cống thoát nước được xây cách đây 50 năm đã xuống cấp trầm trọng. Ngoài ra, việc kiến thiết xây dựng những khu công nghiệp và đô thị ở khu vực phía nam – khu vực thoát nước của thành phố này đã làm cho tình hình ngập càng nghiêm trọng hơn. Việc thoát nước ở TP HCM vốn dựa vào mạng lưới hệ thống sông và kênh, rạch tự nhiên nhưng khoảng chừng 30 % diện tích quy hoạnh kênh rạch đã bị chính quyền sở tại thành phố ra lệnh lấp. Theo một điều tra và nghiên cứu của Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam thì chỉ trong 12 năm từ 1996 đến 2008, tại Hồ Chí Minh đã có hơn 100 kênh, rạch với tổng diện tích quy hoạnh khoảng chừng 4000 hecta bị người dân lấp và bị lấn chiếm. [ 84 ] Thậm chí, những con kênh thoát nước cho trường bay quốc tế cảng hàng không Tân Sơn Nhất cũng bị lấn chiếm với nhiều hình thức, những hộ dân xây lấn ra làm hẹp lòng mương, cùng với việc xả rác thải vào đó nên lưu lượng những con kênh này bị giảm đi [ 85 ] Ngoài ra, sai lầm đáng tiếc của chính quyền sở tại trong việc quy hoạch cũng khiến cho thực trạng ngập lụt Thành phố Hồ Chí Minh trở nên nghiêm trọng. [ 86 ]Trước những bức xúc về tình hình thiên nhiên và môi trường, Thành phố Hồ Chí Minh đang khẩn trương tìm mọi cách nâng cao chất lượng đời sống của dân cư trên địa phận. Việc trích ra một nguồn vốn lớn nhiều tỷ đồng góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng hồ sinh học tái tạo nước kênh Ba Bò là một ví dụ. [ 87 ] Từ 2017 tới 2025, thành phố đặt tiềm năng giải tỏa sơ tán 28.500 căn nhà và tổ chức triển khai lại đời sống của người dân đang sống ven kênh, rạch để làm thông thoáng những kênh thoát nước này. [ 85 ]Mật độ cây xanh của thành phố chỉ khoảng chừng 1 – 2 m² / người, thuộc hàng rất thấp so với những thành phố trên quốc tế ( Stockholm trên 70 m² / người ). Việc thiếu cây xanh đã gây tác động ảnh hưởng đến chất lượng không khí của thành phố .
Tổ chức hành chính và chính quyền sở tại
Tổ chức hành chính
Thành phố Hồ Chí Minh lúc bấy giờ là một trong 5 thành phố thường trực Trung ương của Nước Ta. Về mặt hành chính, thành phố được chia thành 16 Q., 1 thành phố và 5 huyện ; trong đó có 312 đơn vị chức năng hành chính cấp xã, gồm có 249 phường, 58 xã và 5 thị xã. [ 72 ]Vào năm 1995, mạng lưới hệ thống quản trị hành chính nhà nước trên địa phận Thành phố Hồ Chí Minh có 976 địa chỉ, trong đó 47 thuộc TW, 73 thuộc thành phố, 549 thuộc những Q., huyện và 307 thuộc cấp phường xã. Các tổ chức triển khai đoàn thể, chính trị gồm có cấp TW và thành phố có 291 địa chỉ, những đơn vị chức năng sự nghiệp có 2.719 địa chỉ .
Đảng bộ và chính quyền sở tại
Chính quyền thành phố gồm có Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân và Tòa án Nhân dân .
Hội đồng Nhân dân thành phố, với các đại biểu được bầu cử trực tiếp nhiệm kỳ 5 năm, có quyền quyết định các kế hoạch phát triển dài hạn về kinh tế, văn hóa, giáo dục,… của thành phố. Đứng đầu HĐND gồm một Chủ tịch, một Phó Chủ tịch và một Ủy viên thường trực. HĐND chịu sự giám sát và hướng dẫn hoạt động của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chịu sự hướng dẫn và kiểm tra của Chính phủ trong việc thực hiện các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội[88]. Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh nhiệm kỳ khóa X (2021-2026) gồm 94 đại biểu. Chủ tịch HĐND Thành phố hiện tại là bà Nguyễn Thị Lệ.
Hội đồng Nhân dân thành phố bầu ra Ủy ban Nhân dân thành phố, cơ quan trực tiếp chịu trách nhiệm quản lý về mọi hoạt động chính trị, an ninh, kinh tế và văn hóa trên địa bàn thành phố. Đứng đầu Ủy ban Nhân dân gồm một Chủ tịch và các Phó Chủ tịch. Các sở, ngành của Ủy ban Nhân dân sẽ quản lý về các lĩnh vực cụ thể, như y tế, giáo dục, đầu tư, tư pháp, tài chính,… Tương tự, cấp quận, huyện cũng có Hội đồng Nhân dân và Ủy ban Nhân dân chịu sự chỉ đạo chung của cấp thành phố. Ngoài ra, Ủy ban Nhân dân còn quản lý một số tổng công ty trên địa bàn thành phố.[89] UBND Thành phố nhiệm kỳ khóa X (2021–2026) được HĐND Thành phố nhiệm kỳ 2021–2026 bầu ra gồm 24 thành viên và bầu ông Nguyễn Thành Phong làm Chủ tịch UBND Thành phố. Tuy nhiên cuối tháng 8/2021, ông Nguyễn Thành Phong đã được Bộ Chính trị điều động giữ chức Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương. HĐND Thành phố sau đó cũng đã tiến hành biểu quyết miễn nhiệm chức vụ Chủ tịch UBND thành phố của ông và bầu mới Chủ tịch UBND TP (nhiệm kỳ 2021–2026) đương nhiệm là ông Phan Văn Mãi.
Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh bao gồm hai cấp: Tòa án nhân dân Thành phố và 24 Tòa án nhân dân cấp quận, huyện. Tại cấp thành phố có 5 tòa chuyên trách: Tòa Hình sự, Tòa Dân sự, Tòa Kinh tế, Tòa Hành chính và Tòa Lao động. Hiện tại Việt Nam thực hiện hệ thống tòa án hai cấp, có nghĩa là các tòa án nhân dân cấp quận, huyện có thẩm quyền xét xử sơ thẩm những vụ án trong phạm vi quyền hạn của mình. Còn Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cũng có thẩm quyền xét xử sơ thẩm, đồng thời có thể phụ trách xét xử phúc thẩm các vụ án mà tòa cấp dưới đã tuyên nhưng bản án bị kháng cáo, kháng nghị. Chánh án TAND Thành phố hiện nay là ông Lê Thanh Phong.
Về phía Đảng ủy, Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh (hay thường gọi là Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh) là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng bộ Thành phố. Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh khóa XI nhiệm kỳ 2020–2025 gồm 62 ủy viên chính thức, bầu ra Ban Thường vụ gồm 16 ủy viên. Cùng với Hà Nội, đứng đầu Đảng ủy Thành phố là Bí thư Thành ủy của thành phố và phải là một đảng viên do Bộ Chính trị chỉ định chứ không do Thành ủy bầu ra, thường là một thành viên của cơ quan này. Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh hiện tại là ông Nguyễn Văn Nên.
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố nhiệm kỳ 10 (2014–2019) gồm 140 ủy viên, bầu ra Ban Thường trực UBMTTQ Thành phố gồm 13 ủy viên[90]. Chủ tịch UBMTTQ đương nhiệm là bà Tô Thị Bích Châu, Ủy viên của Ban Thường vụ Thành ủy (được bầu ngày 22/2/2017 thay thế ông Nguyễn Hoàng Năng do được điều động thuyên chuyển công tác).[91]
Kinh tế
Quận 1 – trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của thành phố Hồ Chí Minh.Thành phố Hồ Chí Minh giữ vai trò đi đầu trong nền kinh tế tài chính Nước Ta. Thành phố chiếm 0,6 % diện tích quy hoạnh và 8,34 % dân số của Nước Ta nhưng chiếm tới 20,5 % tổng sản phẩm GDP, 27,9 % giá trị sản xuất công nghiệp và 37,9 % dự án Bất Động Sản quốc tế. [ 92 ] Vào năm 2005, Thành phố Hồ Chí Minh có 2.966.400 lao động có độ tuổi từ 15 trở lên, trong đó 139 nghìn người ngoài độ tuổi lao động nhưng vẫn đang tham gia thao tác [ 93 ]. Năm 2008, lực lượng lao động có độ tuổi từ 15 trở lên trên địa phận thành phố gồm có 3.856.500 người, năm 2009 là 3.868.500 người, năm 2010 đạt 3.909.100 người, đến 2011 số lượng này đạt 4.000.900 người. [ 94 ] Tính chung trong 9 tháng đầu năm 2012, GRDP đạt 404.720 tỷ đồng, tăng khoảng chừng 8,7 %. Năm 2021, GRDP đã đạt mức 1.298.791 tỉ đồng ( tương ứng 56,47 tỉ USD ), trong đó khu vực thương mại dịch vụ đạt khoảng chừng 63,4 %, khu vực công nghiệp và thiết kế xây dựng đạt 22,4 %, khu vực nông-lâm – thủy hải sản chỉ chiếm 0,6 %. GRDP trung bình đầu người năm 2021 đạt 142,6 triệu đồng ( tương tự 6.173 USD ). Thu ngân sách năm 2012 ước đạt 215.975 tỉ đồng, đến năm 2021 đã tăng lên là 383.703 tỉ đồng. Trong đó, thu trong nước năm 2021 đạt 253.281 tỷ đồng, vượt 2 % dự trù ; thu từ hoạt động giải trí xuất nhập khẩu đạt 116.400 tỉ đồng, vượt 7 % dự trù. [ 95 ]Năm 2013, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã trình Hội đồng nhân dân Thành phố 29 chỉ tiêu về kinh tế tài chính và xã hội trong năm 2013, đặt tiềm năng thu nhập trung bình đầu người năm 2013. Trong đó có một số ít chỉ tiêu kinh tế tài chính gồm có GDP trung bình đầu người đạt khoảng chừng 4.000 USD / người / năm, tổng sản phẩm trong nước ( GDP ) dự kiến tăng 9,5 – 10 %, vận tốc kim ngạch xuất khẩu là 13 %, tổng vốn góp vốn đầu tư tăng trưởng toàn xã hội dự kiến khoảng chừng 248.500 – 255.000 tỷ đồng, bằng 36-37 % GDP, chỉ số giá tiêu dùng thấp hơn vận tốc tăng của cả nước [ 96 ] .Nền kinh tế tài chính của Thành phố Hồ Chí Minh phong phú về nghành, từ khai thác mỏ, thủy hải sản, nông nghiệp, công nghiệp chế biến, thiết kế xây dựng đến du lịch, kinh tế tài chính … Cơ cấu kinh tế tài chính của thành phố, khu vực nhà nước chiếm 33,3 %, ngoài quốc doanh chiếm 44,6 %, phần còn lại là khu vực có vốn góp vốn đầu tư quốc tế. Về những ngành kinh tế tài chính, dịch vụ chiếm tỷ trọng cao nhất : 51,1 %. Phần còn lại, công nghiệp và thiết kế xây dựng chiếm 47,7 %, nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy hải sản chỉ chiếm 1,2 %. [ 97 ]Tính đến giữa năm 2006, 3 khu chế xuất và 12 khu công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh đã lôi cuốn được 1.092 dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư, trong đó có 452 dự án Bất Động Sản có vốn góp vốn đầu tư quốc tế với tổng vốn góp vốn đầu tư hơn 1,9 tỉ USD và 19,5 nghìn tỉ VND. [ 98 ] Thành phố cũng đứng đầu Nước Ta tổng lượng vốn góp vốn đầu tư trực tiếp quốc tế với 2.530 dự án Bất Động Sản FDI, tổng vốn 16,6 tỷ USD vào cuối năm 2007. [ 99 ] Riêng trong năm 2007, thành phố lôi cuốn hơn 400 dự án Bất Động Sản với gần 3 tỷ USD. [ 100 ] Trong bảng xếp hạng về Chỉ số năng lượng cạnh tranh đối đầu cấp tỉnh của Nước Ta năm 2017, Thành phố Hồ Chí Minh xếp ở vị trí thứ 8/63 tỉnh thành. [ 101 ] Về thương mại, Thành phố Hồ Chí Minh có một mạng lưới hệ thống TT shopping, nhà hàng, chợ phong phú. Chợ Bến Thành là hình tượng về giao lưu thương mại từ rất lâu rồi của thành phố, lúc bấy giờ vẫn giữ một vai trò quan trọng. Những thập niên gần đây, nhiều TT thương mại văn minh Open như Saigon Trade Centre, Diamond Plaza … Mức tiêu thụ của Thành phố Hồ Chí Minh cũng cao hơn nhiều so với những tỉnh khác của Nước Ta và gấp 1,5 lần TP. hà Nội TP. Hà Nội. [ 102 ] Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh, có mã thanh toán giao dịch là VN-Index, được xây dựng vào tháng 7 năm 1998. Tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2007, toàn thị trường đã có 507 loại sàn chứng khoán được niêm yết, trong đó có 138 CP với tổng giá trị vốn hóa đạt 365 nghìn tỷ đồng. [ 103 ]Tuy vậy, nền kinh tế tài chính của Thành phố Hồ Chí Minh vẫn phải đương đầu với nhiều khó khăn vất vả. Toàn thành phố chỉ có 10 % cơ sở công nghiệp có trình độ công nghệ tiên tiến văn minh. Trong đó, có 21/212 cơ sở ngành dệt may, 4/40 cơ sở ngành da giày, 6/68 cơ sở ngành hóa chất, 14/144 cơ sở chế biến thực phẩm, 18/96 cơ sở cao su đặc nhựa, 5/46 cơ sở chế tạo máy, … có trình độ công nghệ tiên tiến, kỹ thuật sản xuất tiên tiến và phát triển. [ 104 ] Cơ sở hạ tầng của thành phố lỗi thời, quá tải, chỉ giá tiêu dùng cao, tệ nạn xã hội, hành chính phức tạp … cũng gây khó khăn vất vả cho nền kinh tế tài chính. [ 100 ] Đầu tư hạ tầng tại Thành phố Hồ Chí Minh không tương ứng với vai trò kinh tế tài chính của nó do tỷ suất ngân sách mà thành phố này được giữ lại ngày càng giảm. Ngành công nghiệp thành phố hiện đang hướng tới những nghành công nghệ cao, đem lại hiệu suất cao kinh tế tài chính hơn .
Xã hội
Dân cư
Năm | Số dân | ±% |
---|---|---|
1995 | 4.640.400 | — |
1996 | 4.747.900 | +2.3% |
1997 | 4.852.300 | +2.2% |
1998 | 4.957.300 | +2.2% |
1999 | 5.073.100 | +2.3% |
2000 | 5.274.900 | +4.0% |
2001 | 5.454.000 | +3.4% |
2002 | 5.619.400 | +3.0% |
2003 | 5.809.100 | +3.4% |
2004 | 6.007.600 | +3.4% |
2005 | 6.230.900 | +3.7% |
2006 | 6.483.100 | +4.0% |
2007 | 6.725.300 | +3.7% |
2008 | 6.946.100 | +3.3% |
2009 | 7.196.100 | +3.6% |
2010 | 7.378.000 | +2.5% |
2011 | 7.517.900 | +1.9% |
2012 | 7.663.800 | +1.9% |
2013 | 7.818.200 | +2.0% |
2014 | 8.244.400 | +5.5% |
2015 | 8.247.829 | +0.0% |
2016 | 8.441.902 | +2.4% |
2019 | 8.993.082 | +6.5% |
Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam[105] |
Dân số năm 1929 là 123.890 người, trong số đó có 12.100 người Pháp. Gần 40 năm sau, năm 1967, thành phố đã tăng gấp 10 lần với dân số là 1.485.295. [ 106 ]Kể từ sau năm 1976, dân số TP HCM ngày càng tăng nhanh, nhất là dân nhập cư. Theo thống kê chính thức, dân số TP HCM năm 1975 là 3.498.120 người. [ 107 ] Tính đến năm năm nay, dân số toàn Thành phố Hồ Chí Minh có 8.441.902 người, với diện tích quy hoạnh 2095,39 km², tỷ lệ dân số đạt 4.029 người / km² [ 108 ]. Trong đó dân số sống tại thành thị đạt gần 6.742.098 người, chiếm 85 % dân số toàn thành phố và dân số sống tại nông thôn đạt 1.699.804 người, chiếm 15 % dân số. [ 109 ] Dân số nam đạt 3.585.000 người [ 110 ], trong khi đó nữ đạt 3.936.100 người [ 111 ]. Tỷ lệ tăng tự nhiên dân số phân theo địa phương tăng 7,4 ‰ [ 112 ] Trong những thập niên gần đây, Thành phố Hồ Chí Minh luôn có tỷ số giới tính thấp nhất Nước Ta, luồng nhập cư từ những tỉnh khác vào Thành phố Hồ Chí Minh luôn có số nữ nhiều hơn số nam. [ 113 ]. Thành phố Hồ Chí Minh gặp phải thực trạng quá tải dân số, tạo áp lực đè nén lớn lên nền kinh tế tài chính và đời sống người dân. Năm năm ngoái, Thành phố Hồ Chí Minh có khoảng chừng 8.248.000 người, chiếm 9 % dân số Nước Ta, tăng thêm một triệu người so với năm 2009 ( dân số năm 2019 là 8,993 triệu người ). [ 114 ]Sự phân bổ dân cư ở Thành phố Hồ Chí Minh không đồng đều. Trong khi một số ít Q. như 4, 5, 10 và 11 có tỷ lệ lên tới trên 40.000 người / km², thì huyện ngoài thành phố Cần Giờ có tỷ lệ tương đối thấp 98 người / km² [ 115 ]. Về mức độ ngày càng tăng dân số, trong khi tỷ suất tăng tự nhiên khoảng chừng 1,07 % thì tỷ suất tăng cơ học lên tới 2,5 %. [ 116 ] Những năm gần đây, dân số những Q. TT có khuynh hướng giảm, trong khi dân số những Q. mới lập vùng ven tăng nhanh, do tiếp đón dân từ TT chuyển ra và người nhập cư từ những tỉnh thành khác đến sinh sống. Theo ước tính năm 2005, trung bình mỗi ngày có khoảng chừng một triệu khách vãng lai tại Thành phố Hồ Chí Minh. Đến năm 2010, số lượng này còn hoàn toàn có thể tăng lên tới 2 triệu. [ 117 ]. Đến năm 2019, dân số của thành phố là 8.993.082 người, dự kiến đến năm 2025, dân số toàn thành phố sẽ là hơn 10 triệu người .Tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2019, toàn thành phố có 13 tôn giáo khác nhau đạt 1.738.411 người, nhiều nhất là Công giáo đạt 845.720 người, tiếp theo là Phật giáo có 770.220 người, đạo Cao Đài chiếm 56.762 người, đạo Tin lành có 45.678 người, Hồi giáo chiếm 9.220 người, Phật giáo Hòa Hảo đạt 7.220 người, Tịnh độ cư sĩ Phật hội Nước Ta có 2.267 người. Còn lại những tôn giáo khác như Ấn Độ giáo có 395 người, Đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa có 298 người, Minh Sư Đạo có 283 người, đạo Bahá’í có 192 người, Bửu Sơn Kỳ Hương 89 người và 67 người theo Minh Lý Đạo. [ 3 ] .Theo thống kê của Tổng cục Thống kê Nước Ta, tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2009, toàn Thành phố Hồ Chí Minh có đủ 54 thành phần dân tộc bản địa cùng người quốc tế sinh sống. [ 3 ] Trong đó, nhiều nhất là người Kinh có 6.699.124 người, những dân tộc bản địa khác như người Hoa có 414.045 người, người Khmer có 24.268 người, người Chăm 7.819 người, người Tày có 4.514 người, người Mường 3.462 người, tối thiểu là người La Hủ chỉ có một người. [ 3 ]Những khu vực tập trung chuyên sâu nhiều người quốc tế hay Việt kiều sinh sống tại Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo thành một nét rất riêng đó là những khu chợ, shop, dịch vụ, món ăn đặc sản nổi tiếng của nước đó. Có thể kể đến : Phố Mã Lai tập trung chuyên sâu người Mã Lai, người Chăm tại đường Nguyễn An Ninh, P. Bến Thành, Quận 1 ) [ 118 ] ; chợ Campuchia từ đình chợ Lê Hồng Phong, chạy dọc dài theo đường Hồ Thị Kỷ, P. 1, Quận 10 phần lớn là Việt kiều trở về từ Campuchia [ 119 ] ; phố Nước Hàn tại đường Hậu Giang đến những đường lân cận thuộc P. 4, Q. Tân Bình [ 120 ] ; phố Nhật Bản tại giao lộ Thái Văn Lung – Lê Thánh Tôn thuộc phường Bến Nghé, Q. 1 [ 121 ], khu đô thị Phú Mỹ Hưng ( Năm 2018, Phú Mỹ Hưng có trên 30.000 người sinh sống, chiếm hơn 50 % là người quốc tế đến từ hàng chục vương quốc, đông hơn cả vẫn là công dân những nước và vùng lãnh thổ châu Á, nhiều nhất đến từ Nước Hàn, Nhật Bản, Đài Loan, Trung Quốc ). [ 122 ]
Y tế
Thành phố Hồ Chí Minh, với dân số đông, tỷ lệ cao trong nội thành của thành phố, cộng thêm một lượng lớn dân vãng lai, đã phát sinh nhu yếu lớn về y tế và chăm nom sức khỏe thể chất. Các tệ nạn xã hội, như mại dâm, ma túy, thực trạng ô nhiễm môi trường tự nhiên … gây tác động ảnh hưởng lớn tới sức khỏe thể chất dân cư thành phố. Những bệnh truyền nhiễm thông dụng ở những nước đang tăng trưởng như sốt rét, sốt xuất huyết, tả, thương hàn … hay những bệnh của những nước công nghiệp tăng trưởng, như tim mạch, tăng huyết áp, ung thư, tinh thần, bệnh nghề nghiệp … đều Open ở Thành phố Hồ Chí Minh [ 123 ]. Tuổi thọ trung bình của phái mạnh ở thành phố là 73,19, số lượng ở phái đẹp là 77,00 [ 124 ] .Vào năm 2005, Thành phố Hồ Chí Minh có 21.780 nhân viên cấp dưới y tế, trong đó có 3.399 bác sĩ. Tỷ lệ bác sĩ đạt 5.45 trên 10 nghìn dân, giảm so với số lượng 7.31 của năm 2002 [ 125 ]. Toàn thành phố có 19.442 giường bệnh, 56 bệnh viện, 317 trạm y tế và 5 nhà hộ sinh [ 126 ]. Thế nhưng, mạng lưới bệnh viện chưa được phân chia hài hòa và hợp lý, tập trung chuyên sâu đa phần trong nội ô. Theo số lượng năm 1994, chỉ riêng Quận 5 có tới 13 bệnh viện với 5.290 giường, chiếm 37 % số giường bệnh toàn thành phố [ 127 ]. Bù lại, mạng lưới hệ thống y tế hội đồng tương đối hoàn hảo, toàn bộ những xã, phường đều có trạm y tế. Bên cạnh mạng lưới hệ thống nhà nước, thành phố cũng có 2.303 cơ sở y tế tư nhân và 1.472 cơ sở dược tư nhân, góp thêm phần giảm áp lực đè nén cho những bệnh viện lớn. Cũng tương tự như mạng lưới hệ thống y tế nhà nước, những cơ sở này tập trung chuyên sâu hầu hết trong nội ô và việc bảo vệ những nguyên tắc trình độ chưa được ngặt nghèo [ 123 ] .Sở Y tế Thành phố lúc bấy giờ quản trị 8 bệnh viện đa khoa và 20 bệnh viện chuyên khoa. Nhiều bệnh viện của thành phố đã liên kết kinh doanh với quốc tế để tăng chất lượng Giao hàng .Năm 2021, mỗi ngày Thành phố Hồ Chí Minh ghi nhận số ca nhiễm Covid-19 cao kỷ lục dẫn tới thực trạng những tỉnh thành lân cạnh cũng tăng theo về số ca mắc. Thủ tướng nhà nước đã phải ban bố Chỉ thị 16 phong toả 19 tỉnh thành phía Nam do áp lực đè nén từ những bệnh viện quá tải, rất nhiều đã nơi lập chốt kiểm dịch và cách ly nhiều địa phương trong đó Thành phố Hồ Chí Minh được ví như là ổ dịch lớn nhất trong cả nước khi số ca nhiễm tăng chóng mặt ở mức 3 – 4 số lượng mỗi ngày .
Giáo dục đào tạo
Về mặt hành chính, Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh chỉ quản trị những cơ sở giáo dục từ bậc mần nin thiếu nhi tới trung học phổ thông. Các trường ĐH, cao đẳng phần nhiều thường trực Bộ Giáo dục và Đào tạo Nước Ta. Trong năm học 2008 – 2009, toàn thành phố có 638 cơ sở giáo dục mần nin thiếu nhi, 467 trường cấp I, 239 trường cấp II, 81 trường cấp III và 55 trường cấp II, III. [ 128 ] Ngoài ra, theo số lượng từ 1994, Thành phố Hồ Chí Minh còn có 20 TT xóa mù chữ, 139 TT tin học, ngoại ngữ và 12 cơ sở giáo dục đặc biệt quan trọng. Tổng cộng 1.308 cơ sở giáo dục của thành phố có 1.169 cơ sở công lập và bán công, còn lại là những cơ sở dân lập, tư thục. [ 129 ]Hệ thống những trường từ bậc mần nin thiếu nhi tới trung học trải đều khắp thành phố. Trong khi đó, những cơ sở xóa mù chữ, phổ cập giáo dục tập trung chuyên sâu hầu hết vào 4 huyện ngoài thành phố Củ Chi, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ. Các trường ngoại ngữ ở Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ giảng dạy những ngôn từ thông dụng mà còn một trường dạy quốc tế ngữ, một trường dạy Hán Nôm, 4 trường dạy tiếng Việt cho người quốc tế. Thành phố Hồ Chí Minh lúc bấy giờ cũng có 40 trường quốc tế do những lãnh sự quán, công ty giáo dục góp vốn đầu tư. [ 130 ]Giáo dục đào tạo bậc ĐH, trên địa phận thành phố có trên 80 trường, hầu hết do Bộ Giáo dục và Đào tạo quản trị, trong đó chỉ có 2 trường ĐH công lập ( Trường Đại học Hồ Chí Minh và Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch ) do thành phố quản trị. Là thành phố lớn nhất nhì Nước Ta, Thành phố Hồ Chí Minh cũng là TT giáo dục bậc ĐH lớn bậc nhất, cùng với TP. Hà Nội. Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh với 6 trường ĐH thành viên thuộc nhà nước. [ 131 ] Nhiều ĐH lớn khác của thành phố như Trường Đại học Kiến trúc, Đại học Y Dược, Trường Đại học Ngân hàng, Trường Đại học Luật, Trường Đại học Kinh tế, Trường Đại học Sư phạm, Trường Đại học Mở, Trường Đại học Tài chính – Marketing đều là những ĐH quan trọng của Nước Ta. Trong số học viên, sinh viên đang theo học tại những trường ĐH, cao đẳng của thành phố, 40 % đến từ những tỉnh khác của vương quốc. [ 132 ]Mặc dù đạt được những bước tiến quan trọng trong thời hạn gần đây, nhưng giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh vẫn còn nhiều khiếm khuyết. Trình độ dân trí chưa cao và chênh lệch giữa những thành phần dân cư, đặc biệt quan trọng là ngoại ô so với nội ô. Tỷ lệ trẻ nhỏ người Hoa không biết chữ vẫn còn nhiều, gấp 13 lần trẻ nhỏ người Kinh. Giáo dục đào tạo đào tạo và giảng dạy vẫn chưa tương ứng với nhu yếu của xã hội. Hệ thống cơ sở vật chất ngành giáo dục thành phố còn kém. Nhiều trường học viên phải học 3 ca. Thu nhập của giáo viên chưa cao, đặc biệt quan trọng ở những huyện ngoài thành phố. [ 132 ]
Giao thông vận tải đường bộ
Nhờ điều kiện kèm theo tự nhiên thuận tiện, Thành phố Hồ Chí Minh trở thành một đầu mối giao thông vận tải quan trọng của Nước Ta và Khu vực Đông Nam Á. Khác với Thành Phố Hà Nội, vận tải đường bộ thủy ở Thành phố Hồ Chí Minh chiếm tỷ suất quan trọng. Tính riêng vận tải đường bộ sản phẩm & hàng hóa, đường thủy chiếm khoảng chừng 29 % và đường sông chiếm khoảng chừng 20 % tổng khối lượng trải qua đầu mối thành phố. Đường bộ chỉ chiếm 44 % vận tải đường bộ sản phẩm & hàng hóa nhưng chiếm tới 85,6 % vận tải đường bộ hành khách [ 133 ]. Về giao thông vận tải đường không, Sân bay quốc tế cảng hàng không Tân Sơn Nhất là trường bay lớn nhất Nước Ta về diện tích quy hoạnh và hiệu suất nhà ga [ 134 ]. Năm 2006, vận tải đường bộ thành phố đã luân chuyển tổng số 73.743 tấn sản phẩm & hàng hóa, 239 triệu lượt người và bốc xếp 44.341 tấn hàng. [ 135 ] Đến tháng 9 năm 2011, toàn thành phố có 480.473 xe ôtô và 4.883.753 xe môtô. [ 136 ]
Đường bộ
Thống kê giữa năm 2017 cho thấy thành phố có tới gần 7,6 triệu xe máy ( chiếm 1/3 lượng xe máy cả nước ) và khoảng chừng 700.000 ôtô, trong khi tổng dân số là 13 triệu [ 70 ]. Ùn tắc giao thông vận tải tác động ảnh hưởng đến sự tăng trưởng kinh tế tài chính và là một trong những thử thách của thành phố .Những năm gần đây, hạ tầng đường đi bộ của thành phố đã có nhiều thay đổi ngoạn mục. Hiện nay, thành phố được liên kết với những vùng qua hai đường cao tốc chính : Đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây và Đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Trung Lương. Ngoài ra, những tuyến Quốc lộ và Xa lộ cửa ngõ cũng đã được góp vốn đầu tư lan rộng ra đáng kể, như tuyến Đại lộ Nguyễn Văn Linh ( Nam TP HCM ), Xa lộ TP.HN ( đi Biên Hòa ) và Đại lộ Đông – Tây cùng Hầm Thủ Thiêm vượt sông TP HCM. Thành phố cũng góp vốn đầu tư nhiều cầu lớn để tăng cường giảm tải lưu lượng xe cộ ra ngoài thành phố, tiêu biểu vượt trội là Cầu Phú Mỹ, Cầu Hồ Chí Minh 2 và Cầu Thủ Thiêm .
Ùn tắc giao thông vận tải tiếp tục xảy ra tại nhiều khu vực trong Thành phố Hồ Chí Minh .Giao thông trong nội đô, do vận tốc tăng dân số nhanh, quy hoạch yếu, mạng lưới hệ thống đường sá nhỏ … khiến thành phố luôn phải đương đầu với yếu tố ùn tắc. Thành phố có 239 cây cầu nhưng phần nhiều chiều rộng nhỏ hơn chiều rộng của đường nên gây khó khăn vất vả cho những phương tiện đi lại giao thông vận tải. Không những thế, một phần những cây cầu có trọng tải thấp hay đang trong thực trạng xuống cấp trầm trọng. Tại những huyện ngoài thành phố, mạng lưới hệ thống đường vẫn phần lớn là đường đất đá. Trong khi đó, mạng lưới hệ thống đường trải nhựa còn lại cũng trở nên quá tải, cần thay thế sửa chữa. [ 133 ]Thành phố có 2 bến xe khách liên tỉnh được phân bổ ở những cửa ngõ ra vào : Miền Đông, Miền Tây cùng vài bến xe phụ trợ ở Quận 8, An Sương và Ngã Tư Ga. Mạng lưới năng lực tiếp đón trên 1.200 xe / ngày, luân chuyển gần 41.000 khách / ngày đi những tỉnh Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long. Nhiều hãng xe tư nhân cũng tham gia luân chuyển hành khách vào những bến bãi rộng lớn không chính thức ở nhiều khu vực nội đô, gần khu dân cư và TT du lịch. Cũng theo số liệu từ 1994, tổng lượng hành khách liên tỉnh qua thành phố khoảng chừng 106,4 triệu lượt người / năm, nhiều nhất qua quốc lộ 1A. [ 133 ]
Đường sắt
Giao thông đường sắt của thành phố gồm tuyến nội ô và khu vực phụ cận do Xí nghiệp Liên hiệp đường tàu 3 quản trị, tuyến Bắc – Nam và một vài đoạn đường chuyên được dùng, hiện phần nhiều đã ngưng khai thác. Trong thành phố có hai nhà ga chính : Sóng Thần và Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó còn có 1 số ít nhà ga nhỏ như Dĩ An, Quận Thủ Đức, Bình Triệu, Gò Vấp. Do mạng lưới đường tàu không được nối trực tiếp với những cảng, cơ sở đã cũ kỹ nên giao thông vận tải đường tàu Thành phố Hồ Chí Minh không tăng trưởng, chỉ chiếm khoảng chừng 6 % khối lượng sản phẩm & hàng hóa và 0,6 % khối lượng hành khách. [ 133 ]
Đường thủy
Thành phố hiện có tuyến đường thủy chở hành khách liên tỉnh là tuyến tàu cánh ngầm nối Cảng Nhà Rồng với Cảng Cầu Đá, Thành phố Vũng Tàu. Ngoài ra còn có khoảng chừng 50 bến đò, phà ship hàng giao thông hành khách, trong đó lớn nhất là Phà Cát Lái nối thành phố Quận Thủ Đức với huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai .Khu vực Thành phố Hồ Chí Minh có 4 cảng biển chính : TP HCM, Bến Nghé, Nhà Bè, Tân Cảng cùng những cảng sông Bình Đông, Tân Thuận, Tôn Thất Thuyết, Bình Lợi, Bình Phước … Cảng Hồ Chí Minh là một trong những cảng lớn nhất Nước Ta, chiếm 25 % trong tổng khối lượng sản phẩm & hàng hóa trải qua những cảng biển cả nước. Cảng Bến Nghé nằm phía hạ lưu sông TP HCM, rộng 32 ha, tổng chiều dài cầu cảng 528 m, hoàn toàn có thể cho tàu có tải trọng từ 15.000 – 20.000 tấn cập bến. Tuy năng lượng của những cảng của Thành phố Hồ Chí Minh lớn nhưng việc chuyển tiếp giữa giao thông vận tải đường đi bộ, đường thủy và đường sông gặp khó khăn vất vả. Tại hầu hết những cảng đường sông, do thiết bị thiếu, vẫn phải bốc dỡ bằng tay thủ công. [ 133 ]
Đường hàng không
Sân bay Quốc tế Tân Sơn Nhất nằm trên địa phận Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh, cách TT thành phố chỉ 10 km. Đây là trường bay sinh động nhất và có lưu lượng luân chuyển cao nhất cả nước [ 137 ], là cửa ngõ hàng không quốc tế lớn của khu vực Khu vực Đông Nam Á, với hơn 25 triệu lượt khách đi và đến. [ 138 ] Hiện có 43 hãng hàng không quốc tế mở đường bay đến trường bay này. Trong tương lai, khi trường bay quốc tế Long Thành được hoàn tất kiến thiết xây dựng và Open, trường bay này sẽ gánh một lượng hành khách đáng kể từ cảng hàng không Tân Sơn Nhất, giúp giảm thực trạng quá tải hiện tại .
Giao thông công cộng
Để xử lý yếu tố giao thông vận tải đô thị, Thành phố Hồ Chí Minh đang góp vốn đầu tư cho mạng lưới hệ thống giao thông vận tải công cộng. Năm 2008, thành phố có 3.250 xe buýt và 8.000 xe taxi, mỗi năm chỉ cung ứng khoảng chừng 10 % nhu yếu đi lại. [ 139 ] Trong đó, mạng lưới hệ thống xe buýt được phục sinh từ năm 2002 đóng vai trò chủ yếu của thành phố. Mặc dù được góp vốn đầu tư tăng cấp cơ sở vật chất và trợ giá trên hầu hết những tuyến, mạng lưới này chưa đem lại hiệu suất cao cao, 65 % tuyến trùng lặp. Cùng mạng lưới xe buýt, dự án Bất Động Sản tàu điện ngầm Thành phố Hồ Chí Minh cũng được đang thực thi. Theo quy hoạch được duyệt vào năm 2013, thành phố sẽ có 8 tuyến đường tàu đô thị, tổng chiều dài hơn 160 km. [ 140 ] [ 141 ] Dự kiến đến đầu năm 2024 [ 142 ], tuyến metro tiên phong ( tuyến metro số một Bến Thành – Suối Tiên ) khai công tháng 3 năm 2007 sẽ đi vào hoạt động giải trí sau hơn 17 năm thiết kế xây dựng [ 143 ]. [ 144 ]. Đây là tuyến đường tàu đô thị có tổng vốn góp vốn đầu tư cao nhất, đội vốn nhiều nhất lên tới 2.7 lần so với dự trù bắt đầu đơn cử ngân sách khởi đầu 17 387 tỷ đồng điều chỉnh hiện tại 43 757,15 tỷ đồng đội vốn tương tự khoảng chừng 26 400 tỷ đồng [ 145 ]. Và là tuyến có thời hạn kiến thiết xây dựng lâu nhất tại Nước Ta chưa triển khai xong tính đến thời gian hiện tại tháng 01 năm 2022. Bên cạnh đó, dự án Bất Động Sản những tuyến buýt đường sông Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã được lên kế hoạch và quản lý và vận hành. Hiện nay, tuyến buýt đường sông số một ( Bạch Đằng, Q. 1 – Linh Đông, TP.Thủ Đức ) đã được quản lý và vận hành khai thác từ ngày 25 tháng 11 năm 2017. [ 146 ]
Biển số xe
Xe xe hơi
- 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59A
- 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59D
- 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59C
- 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59B
- 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59LD.
Xe gắn máy
- Quận 1: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – T1, 59 – T2
- Quận 3: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – F1, 59 – F2
- Quận 4: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – C1,59 – C3
- Quận 5: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – H1, 59 – H2
- Quận 6: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – K1, 59 – K2
- Quận 7: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – C2, 59 – C4
- Quận 8: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – L1, 59 – L2, 59 – L3
- Quận 10: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – U1, 59 – U2
- Quận 11: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – M1, 59 – M2
- Quận 12: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – G1, 59 – G2
- Quận Gò Vấp: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – V1, 59 – V2, 59 – V3
- Quận Phú Nhuận: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – E1, 59 – E2
- Quận Tân Bình: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – P1, 59 – P2, 59 – P3
- Quận Tân Phú: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – D1, 59 – D2
- Quận Bình Thạnh: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – S1, 59 – S2, 59 – S3
- Quận Bình Tân: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – N1, 50 – N1,50 – N2
- Thành phố Thủ Đức: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – B1, 50 – X1, 59 – X1, 59 – X2, 59 – X3
- Huyện Hóc Môn: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – Y1, 50 – Y1
- Huyện Củ Chi: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – Y2, 59 – Y3
- Huyện Bình Chánh: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – N2, 59 – N3
- Huyện Nhà Bè: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – Z1
- Huyện Cần Giờ: 41, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 và 59 – Z2.
Xe phân khối lớn
- 59-A3.
Quy hoạch và cấu trúc đô thị
Thành phố Hồ Chí Minh đang bị quá tải do dân số tăng nhanh .Theo phong cách thiết kế đô thị bắt đầu của người Pháp vào năm 1860, thành phố TP HCM sẽ là nơi sinh sống cho 500.000 dân. Thời Nước Ta Cộng hòa, quy mô dân số của thành phố đã lên đến 3 triệu dân. Tính đến năm 2019, thành phố có dân số ( kể cả số lượng người cư trú trong thời điểm tạm thời ) là 8,99 triệu người, cấu trúc đô thị đã quá tải. [ 2 ] Khi còn thưa dân, TP HCM từng là thành phố nhiều cây xanh với khoảng trống kiến trúc theo quy hoạch của Pháp. Sau này, do dân số tăng nhanh, thành phố đã đổi khác với việc thu hẹp khoảng trống xanh để kiến thiết xây dựng nhà cửa, khoảng trống kiến trúc trở nên eo hẹp bởi nhiều khu công trình kiến thiết xây dựng hỗn độn thiếu tính thống nhất. [ 147 ]Công tác quy hoạch có nhiều chưa ổn và yếu kém. Đến thời gian đầu năm 2008, mới chỉ có 23 % khối lượng công tác làm việc quy hoạch 1/2000 được thực thi. Quy hoạch cho mạng lưới hệ thống khu công trình ngầm vẫn chưa được thực thi xong. [ 148 ] Công tác xây quy hoạch và kiến thiết xây dựng đô thị mới vẫn mang nặng tư duy thời kỳ bao cấp. Trong 10 năm gần đây, khu vực đô thị mới để lại dấu ấn lớn trong quy trình tăng trưởng thành phố này là khu đô thị Phú Mỹ Hưng do quốc tế góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng. [ 149 ]Quy hoạch Thành phố Hồ Chí Minh tính tới thời gian 2010 có khoảng chừng xấp xỉ 600 dự án Bất Động Sản quy hoạch tại 13 quận huyện .Chiến lược quy hoạch của Thành phố lúc bấy giờ là tránh dồn ứ dân cư về nội thành của thành phố, đồng thời tăng trưởng một số ít khu đô thị mới góp thêm phần làm giảm tỷ lệ dân số vốn đã quá cao như lúc bấy giờ. Tuy nhiên số lượng khu đô thị mới còn rất ít. Quá trình đô thị hóa phần nhiều diễn ra một cách tự phát do sự ngày càng tăng dân số chứ không phải bằng việc kiến thiết xây dựng những khu đô thị mới được quy hoạch chuyên nghiệp và bài bản. Hạ tầng cũng không tăng trưởng kịp với sự ngày càng tăng dân số trong quy trình đô thị hóa .
Quy hoạch Đô thị vệ tinh
Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu xây dựng 4 thành phố vệ tinh và những Q. TT. [ 150 ]Tại đây, sẽ xây dựng 4 khu đô thị ( hoặc gọi là thành phố ) gồm Tp. Đông, Tp. Nam, Tp. Tây và Tp. Bắc. Mỗi khu đô thị là một cấp chính quyền sở tại đô thị thường trực chính quyền sở tại đô thị Thành phố Hồ Chí Minh. Chính quyền 4 khu đô thị được phong cách thiết kế theo hướng phân cấp mạnh, tăng thẩm quyền tự chủ và tự chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trong ngân sách, kiến thiết xây dựng và quản trị, tăng trưởng dịch vụ đô thị .
- Khu đô thị Đông hay Thành phố Đông, Thành phố Thủ Đức gồm TP.Thủ Đức với diện tích 211 km² với trung tâm là khu đô thị mới Thủ Thiêm. Ở đây sẽ phát triển các ngành dịch vụ cao cấp và công nghiệp kỹ thuật cao.
- Khu đô thị Nam hay Thành phố Nam, Thành phố Nhà Bè gồm quận 7, huyện Nhà Bè và một phần diện tích quận 8 (phần phía nam kênh Tẻ) với diện tích 194 km². Ở đây sẽ phát triển dịch vụ cảng, gắn liền với các dịch vụ thương mại khác.
- Khu đô thị Bắc hay Thành phố Bắc, Thành phố Hóc Môn gồm quận 12 và phần lớn huyện Hóc Môn với diện tích 149 km² sẽ phát triển dịch vụ, du lịch sinh thái, nông nghiệp kỹ thuật cao.
- Khu đô thị Tây hay Thành phố Tây, Thành phố Bình Chánh gồm quận Bình Tân, một phần diện tích quận 8 và huyện Bình Chánh với diện tích 191 km². Đây là khu đô thị đầu mối giao lưu kinh tế với Đồng bằng sông Cửu Long.
Đối với địa phận nông thôn trong đô thị gồm 3 huyện Củ Chi, Bình Chánh và Cần Giờ có diện tích quy hoạnh khoảng chừng 1.300 km². Ở địa phận này, thành phố yêu cầu với Trung ương thay đổi quy mô tổ chức triển khai chính quyền sở tại đô thị theo hướng : Chuyển cấp chính quyền sở tại huyện lúc bấy giờ thành cấp hành chính, tức là không tổ chức triển khai Hội đồng Nhân dân cấp huyện và không có chính sách tự chủ ngân sách .
Du lịch
Trong khoảng chừng 4,3 triệu khách quốc tế đến Nước Ta vào năm 2007, 3 triệu khách đã tới thăm Thành phố Hồ Chí Minh, tức khoảng chừng 70 %. [ 100 ] Năm 2007 cũng là năm thành phố có được bước tiến can đảm và mạnh mẽ, lượng khách tăng khoảng chừng 12 % so với 2006, lệch giá ngành du lịch đạt 19.500 tỷ VND, tăng 20 %. [ 151 ] Là một thành phố trẻ chỉ với 300 năm lịch sử dân tộc, nhưng Thành phố Hồ Chí Minh đã thiết kế xây dựng được không ít khu công trình kiến trúc và chiếm hữu một nền văn hóa truyền thống phong phú .Hiện nay, Thành phố Hồ Chí Minh có 641 khách sạn với 17.646 phòng. [ 152 ] Phục vụ những khách hạng sang, thành phố có 11 khách sạn 5 sao, gồm : Caravelle, Sheraton, Moevenpick ( Omni cũ ), New World, Equatorial, Lotte Legend, Renaissance Riverside, Windsor Plaza, Sofitel Plaza, Park Hyatt, Majestic với tổng số 3.592 phòng. Hầu hết những khách sạn này đều do những tập đoàn lớn quốc tế như Accor, Furama, Mariot hay Sheraton quản trị và tập trung chuyên sâu nhiều nhất tại Quận 1. Bên cạnh đó, thành phố còn 8 khách sạn 4 sao với 1.281 phòng, 20 khách sạn 3 sao với 1.621 phòng. Do sự tăng trưởng của du lịch, số phòng hạng sang tại thành phố hiện đang thiếu trầm trọng. Mặc dù nhiều nhà đầu tư có dự tính kiến thiết xây dựng tiếp những khách sạn sang chảnh tại Thành phố Hồ Chí Minh nhưng họ lại gặp khó khăn vất vả trong việc tìm khu vực. Theo dự kiến, đến năm 2020, thành phố sẽ có thêm 10.000 phòng 4 hoặc 5 sao .Các khu vực du lịch của thành phố tương đối phong phú. Với mạng lưới hệ thống 11 viện kho lưu trữ bảo tàng, hầu hết về đề tài lịch sử dân tộc, Thành phố Hồ Chí Minh đứng đầu Nước Ta về số lượng viện kho lưu trữ bảo tàng. Bảo tàng lớn nhất và cổ nhất thành phố là Bảo tàng Lịch sử Nước Ta với 30 nghìn hiện vật. Trong khi phần nhiều khách thăm Bảo tàng Chứng tích cuộc chiến tranh là người quốc tế [ 153 ] thì kho lưu trữ bảo tàng lôi cuốn nhiều khách trong nước nhất là Bảo tàng Hồ Chí Minh. [ 154 ] Thành phố Hồ Chí Minh cũng là một đô thị phong phú về tôn giáo. Trên địa phận thành phố lúc bấy giờ, có hơn 1000 ngôi chùa, đình, miếu được thiết kế xây dựng qua nhiều thời kỳ. Còn những nhà thời thánh Open đa phần trong thế kỷ 19 theo những phong thái Roman, Gothic. Nhà thờ lớn và nổi tiếng nhất của thành phố là Nhà thờ Đức Bà, nằm ở Quận 1, hoàn thành xong năm 1880. Thời kỳ thuộc địa đã để lại cho thành phố nhiều khu công trình kiến trúc quan trọng, như Trụ sở Ủy ban Nhân dân Thành phố, Nhà hát Lớn, Bưu điện TT, Bến Nhà Rồng, … Dinh Độc Lập và Thư viện Khoa học Tổng hợp được thiết kế xây dựng dưới thời Nước Ta Cộng hòa. Kiến trúc văn minh ghi dấu ấn ở thành phố bằng những cao ốc, khách sạn, TT thương mại như Diamond Plaza, Saigon Trade Centre … Khu vực ngoài TT, Địa đạo Củ Chi, Rừng ngập mặn Cần Giờ, Vườn cò Quận Thủ Đức cũng là những khu vực du lịch quan trọng .Thành phố Hồ Chí Minh còn là một TT shopping và vui chơi. Bên cạnh những phòng trà ca nhạc, quán bar, vũ trường, sân khấu, thành phố có khá nhiều khu đi dạo như Công viên Đầm Sen, Suối Tiên, Thảo Cầm Viên. Các khu shopping, như Chợ Bến Thành, Diamond Plaza, … mạng lưới hệ thống những nhà hàng quán ăn, quán ăn cũng là một thế mạnh của du lịch thành phố .
Văn hóa
Truyền thông
Là một trong hai TT tiếp thị quảng cáo của Nước Ta, Thành phố Hồ Chí Minh lúc bấy giờ có 38 đơn vị chức năng báo chí truyền thông thành phố và 113 văn phòng đại diện thay mặt báo chí truyền thông TW và những tỉnh, 3 nhà xuất bản của thành phố và 21 Trụ sở nhà xuất bản TW cùng mạng lưới thông tấn xã, những đài phát thanh, truyền hình địa phương và TW. Tổng cộng, trên địa phận thành phố lúc bấy giờ có trên 1000 người hoạt động giải trí trong nghành nghề dịch vụ báo chí truyền thông. [ 155 ]
Trong lĩnh vực xuất bản, từ năm 1995 tới nay, 3 nhà xuất bản của thành phố chiếm 1/7 số đầu sách xuất bản của cả Việt Nam. Ước tính khoảng 60 đến 70% số lượng sách của cả nước được phát hành tại Thành phố Hồ Chí Minh.[155] Những năm gần đây, nhiều trung tâm sách, cửa hàng sách hiện đại xuất hiện. Sài Gòn cũng là nơi ra đời tờ Gia Định báo, tờ báo quốc ngữ đầu tiên. Sài Gòn giải phóng, Thanh Niên, Tuổi Trẻ nằm trong số những tờ báo lớn nhất Việt Nam hiện nay. Ngoài ra, còn có thể kể đến những báo và tạp chí lớn khác như Công an thành phố, Người lao động, Thời báo kinh tế Sài Gòn, Thời trang, Thế giới mới, Kiến thức ngày nay… Ngoài báo chí tiếng Việt, Thành phố Hồ Chí Minh còn có Saigon Times daily, Thanhniennews bằng tiếng Anh, một ấn bản Sài Gòn giải phóng bằng tiếng Hoa.
Truyền hình đã Open tại Hồ Chí Minh từ trước năm 1975 do Mỹ thiết kế xây dựng nhằm mục đích Giao hàng quân viễn chinh Mỹ, khi miền Bắc còn đang trong quá trình thử nghiệm. Ngay sau ngày nhà nước Hồ Chí Minh sụp đổ, Đài truyền hình Giải phóng đã thu giữ những cơ sở do Mỹ để lại và khởi đầu phát sóng. Đến nay, Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh – HTV trở thành đài truyền hình địa phương quan trọng bậc nhất Nước Ta. Ngoài 2 kênh phát trên sóng analog là HTV7 và HTV9, HTV còn tăng trưởng dịch vụ truyền hình cáp, truyền hình kỹ thuật số và truyền hình độ sắc nét cao HD. Hiện từ ngày 15/06/2016 và 16/08/2016, HTV đã tắt sóng analog lần lượt hai kênh HTV7 và HTV9, toàn bộ những kênh truyền hình của HTV đang được phát qua mạng lưới hệ thống truyền hình số mặt đất DVB-T2, truyền hình cáp và truyền hình kỹ thuật số theo Lộ trình số hóa của nhà nước. Đối tượng chính của HTV là dân cư thành phố và hầu hết những tỉnh miền Nam. Về phát thanh, Đài Tiếng nói Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ( VOH ) lúc bấy giờ đang phát sóng những kênh phát thanh FM 99.9 ( phát sóng từ những năm 60 ), 95.6, 87.7 MHZ và AM 610 KHZ ship hàng nhu yếu thông tin văn hóa truyền thống vui chơi của khán thính giả thành phố và những tỉnh lân cận .
Thể dục, thể thao
Theo số liệu thống kê vào năm 1994, toàn Thành phố Hồ Chí Minh có 492,7 hecta dành cho hoạt động giải trí thể thao, tức trung bình 1,02 m² / người, trong đó nội thành của thành phố là 0,26 m² / người. Với sự ngày càng tăng dân số, số lượng trong thực tiễn lúc bấy giờ thấp hơn. [ 156 ] Vào năm 2005, toàn thành phố có 91 sân bóng đá, 86 hồ bơi, 256 phòng tập thể thao. [ 157 ] Sân vận động lớn nhất thành phố lúc bấy giờ là sân Thống Nhất, với 25.000 chỗ ngồi. Sân vận động lớn thứ hai là sân Quân khu 7, nằm ở Q. Tân Bình. Không chỉ dành cho tranh tài thể thao, đây còn là khu vực tổ chức triển khai nhiều chương trình ca nhạc quy mô lớn. Một khu vực thể thao quan trọng khác của thành phố là Trường đua Phú Thọ. Xuất hiện từ thời thuộc địa, Trường đua Phú Thọ lúc bấy giờ là trường đua ngựa duy nhất của Nước Ta. Sở Thể dục – Thể thao thành phố cũng quản trị 1 số ít câu lạc bộ như Phan Đình Phùng, Thanh Đa, Yết Kiêu .Thành phố Hồ Chí Minh cũng có những câu lạc bộ thể thao giàu thành tích. Môn bóng đá, Câu lạc bộ Thép Miền Nam – Cảng TP HCM, có sân nhà là sân Thống Nhất, từng 4 lần vô địch V-League. Đội bóng đá Công an Thành phố cũng từng một lần vô địch vào năm 1995. Các bộ môn thể thao khác hoàn toàn có thể kể đến Câu lạc bộ Bưu điện Thành phố Hồ Chí Minh môn bóng chuyền, những câu lạc bộ bóng rổ, cờ vua, điền kinh, bóng bàn, … của thành phố .Câu lạc bộ bóng chuyền Thành phố Hồ Chí Minh là đội bóng chuyên nghiệp đang tranh tài tại Giải vô địch bóng chuyền vương quốc Nước Ta
Trung tâm văn hóa truyền thống, vui chơi
Những nguyên do lịch sử vẻ vang và địa lý đã khiến TP HCM luôn là thành phố phong phú văn hóa truyền thống. Ngay từ quá trình xây dựng, dân cư của Hồ Chí Minh đã thuộc nhiều dân tộc bản địa khác nhau : Kinh, Hoa, Chăm, … Thời kỳ thuộc địa rồi Chiến tranh Nước Ta, TP HCM hấp thụ thêm nền văn hóa truyền thống Âu – Mỹ. Cho tới những thập niên gần đây, những hoạt động giải trí kinh tế tài chính, du lịch liên tục giúp thành phố có nền văn hóa truyền thống phong phú hơn .Với vai trò TT văn hóa truyền thống của Nước Ta, Thành phố Hồ Chí Minh lúc bấy giờ có 22 đơn vị chức năng thẩm mỹ và nghệ thuật, 9 rạp hát, 11 kho lưu trữ bảo tàng, 22 rạp chiếu phim, 25 thư viện. [ 158 ] [ 159 ] Hoạt động của ngành vui chơi ở Thành phố Hồ Chí Minh sinh động hơn bất kể thành phố nào ở Nước Ta. Hầu hết những hãng phim tư nhân lớn của Nước Ta lúc bấy giờ, như Phước Sang, Thiên Ngân, HKFilm, Việt Phim … đều có trụ sở chính ở Thành phố Hồ Chí Minh. Doanh thu những rạp của thành phố chiếm khoảng chừng 60 – 70 % lệch giá chiếu phim của cả nước. [ 160 ] Thành phố Hồ Chí Minh cũng chiếm hữu những sân khấu phong phú. Nhà hát kịch Sân khấu nhỏ tại Quận 3 với những vở kịch thử nghiệm, những vở thư giãn giải trí ở Sân khấu Hài 135 Quận 1, Sân khấu kịch IDECAF với những vở lấy từ tuồng tích cổ hoặc tái hiện những danh tác trên quốc tế. Lĩnh vực ca nhạc, Thành phố Hồ Chí Minh là thị trường sôi động nhất, điểm đến của hầu hết những ca sĩ nổi tiếng. Ngoài những sân khấu lớn như Nhà hát Thành phố, Nhà hát Bến Thành, Nhà hát Hòa Bình, Sân khấu Trống Đồng, … hoạt động giải trí âm nhạc ở thành phố ở những phòng trà, quán cafe phong phú : Tiếng Tơ Đồng, M&T, Catinat, ATB, Bodega, Carmen …
Thành phố kết nghĩa
Thành phố Hồ Chí Minh đã kết nghĩa với những thành phố trên quốc tế như sau : [ 161 ]
Xem thêm
Ghi chú
Chú thích
Liên kết ngoài
Source: https://trangdahieuqua.com
Category: Chăm sóc body