Tìm hiểu về đĩa than
 |
| Những chiếc máy quay đĩa tiên phong . |
Năm 1877 Thomas A.Edison – nhà ý tưởng thiên tài người Mỹ đã sáng tạo ra chiếc máy ghi âm tiên phong của loài người, chiếc máy hoạt động giải trí dựa trên cơ sở những sóng âm thanh được đưa qua một bộ phận biến hóa để tạo nên những vết khắc từ một chiếc kim lên trên một ống trụ sắt kẽm kim loại. Khi cần tái tạo lại âm thanh, người ta dùng chiếc kim đó đọc lại từ ống sắt kẽm kim loại đã được ghi âm, xê dịch cơ học ở đầu kim được qua một mạng lưới hệ thống khuếch đại bằng cơ khí để nâng biên độ lớn lên rồi đưa ra loa .
Mặc dù dải tần còn rất hẹp và độ méo lớn nhưng máy ghi âm của Edison đã đặt nền tảng đầu tiên cho công nghệ tái tạo và xử lý âm thanh của loài người. Phỏng theo nguyên lý ghi âm của Edison, ngay từ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, một số hãng trên thế giới đã cho ra đời các loại máy quay đĩa cơ khí chạy bằng dây cót với chiếc loa đồng vàng sáng loáng to như một chiếc kèn tuba. Loại máy quay đĩa này đã được coi như một vật trang trí sang trọng trong các gia đình giàu có ở châu Âu hồi đầu thế kỷ.
Bạn đang đọc: Tìm hiểu về đĩa than
Về nguyên tắc, việc ghi âm vào đĩa than không khác nhiều so với nguyên tắc ghi âm khởi đầu của Edison. Năm 1887, Emile Berliner ( Mỹ ) đã sáng tạo ra chiếc máy quay đĩa tiên phong. Để nâng cao chất lượng âm thanh, công nghệ tiên tiến ghi âm trên quy mô công nghiệp đã được nâng cấp cải tiến không ngừng, từ những bản ghi tiên phong với kỹ thuật ghi âm mono 78 vòng / phút, cho đến những chiếc đĩa đạt tiêu chuẩn hi-fi long play 33 vòng / phút là một bước tiến đáng kể. Trong nghành nghề dịch vụ sản xuất đĩa phải kể đến tên những hãng ghi âm có nhiều góp phần lớn như : RCAVictor, EMI ( Mỹ ), Decca Reccord ( Anh ), Deuts Gramophon ( Đức ) …
Kỹ thuật ghi – đọc bằng đĩa than thuần tuý là kỹ thuật analog, do đó âm thanh đạt được độ trung thực cao, dân chơi gọi là tiếng ” mộc “. Âm thanh của đĩa than có những nét đặc trưng riêng độc lạ với kỹ thuật digital ( số ). Khi nghe một bộ dàn chạy đĩa than loại tốt, người ta thấy âm thanh có độ nổi, vị trí những nhạc cụ chơi trong dàn nhạc hiện lên rất rõ ràng, giọng hát của ca sĩ ngọt ngào và truyền cảm … Chính vì nguyên do này mà lúc bấy giờ trên quốc tế vẫn còn rất nhiều người mê hồn sưu tầm và chiêm ngưỡng và thưởng thức đĩa than. Đặc biệt là những bạn yêu nhạc cổ xưa, nhạc Jazz – Blue và những loại nhạc cụ acoustic …
Kết cấu của máy chơi đĩa than
 |
| Tay cơ của máy quay đĩa . |
Để chiêm ngưỡng và thưởng thức đĩa than, trước hết bạn phải sắm một máy quay đĩa than có chất lượng tốt. Kết cấu thường thì của máy quay đĩa gồm có phần đầu đọc ( phonocatridge ), tay cơ ( tonearm ) và phần quay đĩa gồm mô-tơ và mâm quay .
Có hai loại đầu đọc thông dụng. Thứ nhất là ” nam châm hút động “, còn gọi là loại MM ( Moving Magnet ), loại này rẻ tiền hơn và được sử dụng rất thông dụng. Loại thứ hai có tên gọi là ” cuộn dây động ” còn gọi là loại MC ( Moving Coil ). Loại đầu đọc MC cho âm thanh ra tốt hơn hẳn loại MM, hầu hết những đầu đọc đắt tiền đều là loại MC .
Có lẽ trong công nghệ tiên tiến sản xuất những linh phụ kiện âm thanh, phonocatridge được sản xuất cầu kỳ hơn cả vì chúng vẫn được làm theo lối trọn vẹn bằng tay thủ công, việc quấn dây yên cầu người thợ một bàn tay vô cùng khôn khéo và cặp mắt rất là tinh tường. Vì thế mà giá đầu đọc khá đắt tiền, đầu đọc MM loại rẻ nhất vào khoảng chừng 30-40 USD, còn những loại MC đắt nhất hoàn toàn có thể lên tới 7.000 – 8.000 USD một chiếc .
 |
Bên cạnh đầu đọc, bộ cơ đĩa than cũng góp thêm phần rất quan trọng vào độ không thay đổi và chất lượng chung khi đọc đĩa. Bộ cơ gồm có mạng lưới hệ thống mâm quay ( turntable ) và tay cơ ( tonearm ). Một bộ cơ khoẻ và chắc như đinh là cơ sở để âm thanh được không thay đổi và tránh được rung động khi quản lý và vận hành. Chính vì nguyên do này mà những bộ cơ đắt tiền thường rất to và nặng, có những bộ cơ nặng tới 20-30 kg và giá thành thì cũng tỷ suất thuận với khối lượng và chất lượng của chúng .
Để làm quay mâm đĩa, những nhà phân phối hoàn toàn có thể sử dụng nhiều loại mô-tơ với phương pháp truyền động khác nhau. Có loại dùng mô-tơ servo quay trực tiếp mâm đĩa ( loại cơ direct drive ), có loại dùng một bánh cao su đặc để truyền động từ mô-tơ vào mâm đĩa, … Nhưng hầu hết những loại có chất lượng cao đều dùng phương pháp truyền động từ mô-tơ vào mâm đĩa qua một dây cua-roa bằng cao su đặc hoặc chất dẻo đặc biệt quan trọng ( loại cơ belt drive ) .
Việc truyền động qua dây cua-roa sẽ giảm thiểu độ rung khi quay của mô-tơ tác động ảnh hưởng lên mâm vốn gây ảnh hưởng tác động tới chất lượng âm thanh. Đặc biệt để chống ồn và nâng cao chất lượng âm thanh, một số ít hãng sản xuất đầu đĩa hạng sang còn dùng một máy bơm không khí gọi là air compressor, thổi ra một luồng khí nén thật mạnh để làm quay mâm đĩa theo nguyên tắc của động cơ máy bay phản lực. Với những đầu đĩa được truyền động theo nguyên tắc này, độ ồn gần như được triệt tiêu trọn vẹn, do đó tỷ số tín hiệu trên tạp âm được nâng cao, âm thanh đọc ra rất hoàn hảo nhất .
Thông thường, những bộ cơ rẻ nhất có giá khoảng chừng 100 – 200 USD, những bộ hạng sang có giá khoảng chừng 5.000 – 8.000 USD, thậm chí còn có những bộ cơ chế tạo đặc biệt quan trọng giá lên tới 10.000 – 20.000 USD .
Cầu kỳ chơi đĩa
Thú chơi đĩa than yên cầu người chơi phải cầu kỳ và rất kỹ tính. Để chơi đĩa than đúng điệu, dân chơi đĩa than thứ thiệt phải tự trang bị cho mình nhiều món phụ tùng như chổi carbon để chải bụi trên đĩa, bình xịt dung dịch chống tĩnh điện ( antistatic ), súng thổi bụi bằng khí nén, chổi và dung dịch đặc biệt quan trọng để làm sạch đầu kim đĩa. Đĩa thường được dữ gìn và bảo vệ cẩn trọng trong tủ kính để tránh bụi, hơi ẩm và nhiệt độ cao làm cong vênh .
Việc lắp ráp và chỉnh cho đúng phần cơ của máy quay đĩa cũng khá phức tạp. Một số người chơi sành điệu đặt máy quay đĩa lên một tấm đá xẻ dày 5-10 cm và đặt trực tiếp lên sàn nhà. Nhiều bạn khác lại đặt máy lên một kệ sắt kẽm kim loại được sản xuất đặc biệt quan trọng rất nặng để giảm thiểu những rung động .
Để mở màn, người chơi đĩa bật mạng lưới hệ thống ampli lên trước khoảng chừng 5-10 phút để đung nóng, sau đó thận trọng lấy đĩa từ trong vỏ ra và nhẹ nhàng đặt lên mâm quay, cho máy chạy và sau chừng nửa phút khi vận tốc quay đã không thay đổi mới yên tâm chiêm ngưỡng và thưởng thức .
Nghe nhạc từ đĩa than, dân chơi trên quốc tế thường sử dụng ampli điện tử để làm máy khuếch đại. Sự phối hợp giữa chất mộc mạc của đĩa than với âm sắc ngọt ngào truyền cảm của đồ bóng đèn tạo ra một quốc tế âm thanh giàu nhạc tính và trọn vẹn khác với âm thanh digital. Những loại ampli chạy đèn đốt trực tiếp như 2A3, 300B, 211 được giới sành chơi cho là tuyệt đỉnh công phu để phối hợp với đĩa than .
Chơi đĩa than phải chăng chỉ là hoài cổ?
Thị trường tiêu thụ đĩa than trên thế giới rất phát triển vào những năm 50 – 70 của Thế kỷ XX. Qua đến đầu những năm 80, do sự ra đời của đĩa CD, thị trường đĩa than đã bị thu hẹp lại rất nhiều, đặc biệt là trong giới nghe nhạc phổ thông. Tuy nhiên, đối với những người chơi hi-fi sành điệu, hiện vẫn sở hữu một số lượng đĩa than lớn thì việc thưởng thức âm thanh Analog thuần tuý qua đĩa than vẫn là một thú vui không gì sánh nổi.
Đến cuối thập kỷ 90, cùng với sự Phục hồi của những ampli đèn điện tử và loa độ nhạy cao, giới chơi hi-fi ở Châu Âu, Châu Mỹ và đặc biệt quan trọng là Nhật bản lại có khuynh hướng quay trở lại sử dụng đĩa than. Đây thực sự không phải là một trào lưu hoài cổ, mà sau nhiều năm sử dụng CD, một số ít bạn yêu nhạc cho rằng đĩa than vẫn mang lại cho người nghe những âm thanh sinh động mà đầu đọc CD chất lượng khá thậm chí còn chất lượng cao vẫn không hề có được. Nhận định này đã châm ngòi cho những cuộc tranh luận bất phân thắng bại của những Fan Hâm mộ thuộc hai phe phái khác nhau : analog và digital. Phần thắng thuộc về ai, hãy kệ cho thời hạn phán xét. Trong lúc chờ đón, tất cả chúng ta hãy cứ thư thả ngồi bên một phin cafe thiệt ngon và thả hồn mình theo dòng nhạc êm đềm phát ra từ chiếc đĩa than đang chậm rãi quay phải không những bạn ?
Những điểm cần chú ý khi chơi đĩa than
Bên cạnh những lợi thế vốn có, đĩa than cũng biểu lộ rất nhiều điểm yếu kém. Do đó để bảo vệ nghe đĩa than được hay và lâu bền bạn cần chú ý quan tâm những điểm sau đây :
Đĩa than rất khó dữ gìn và bảo vệ, dễ cong vênh bởi nhiệt độ cao, rất dễ bị trầy xước và bám bụi. Những vết xước và hạt bụi bám trên mặt đĩa sẽ ma sát với đầu kim tạo nên tiếng lạo xạo hoặc nổ lộp bộp làm cho chất lượng âm thanh bị giảm đi rất nhiều. Muốn tránh hiện tượng kỳ lạ này, cần dữ gìn và bảo vệ đĩa thật cẩn trọng ở những nơi nhiệt độ vừa phải, không quá 35 oC, đĩa phải được xếp theo chiều thẳng đứng, khi lấy đĩa ra, không cầm tay vào mặt đĩa chỉ nên cầm vào mép hoặc tâm đĩa và mỗi khi nghe xong phải bỏ đĩa ngay vào túi nylon, túi bìa hoặc hộp kín để tránh bám bụi .
Máy quay đĩa thường có vật đối trọng ở cuối tay cơ ( tonearm ), tuỳ theo khối lượng của từng loại đầu đọc mà ta chỉnh đối trọng cho tương thích, bảo vệ âm thanh được rõ ràng và kim không bị trượt hoặc không tỳ quá nặng lên mặt phẳng đĩa. Trọng lượng của đầu đọc và mức chỉnh đối trọng đều được những hãng sản xuất khuyến nghị và cho kèm theo hộp đựng đầu đọc ( nếu mua mới ). Trong trường hợp mất thông số kỹ thuật này, những bạn chơi lâu năm hoàn toàn có thể chỉnh theo kinh nghiệm tay nghề .
Cần chú ý quan tâm, loại cartridge MM có mức tín hiệu ra lớn hơn loại MC hàng chục lần, do đó khi nối máy vào đường phono ở ampli, bạn cần đấu cho đúng để bảo vệ chất lượng âm thanh và độ khuếch đại thiết yếu. Bộ khuếch đại tín hiệu phono là bộ khuếch đại có độ nhạy rất cao, tín hiệu từ cartridge lại có biên độ rất nhỏ, để tránh tiếng ù 50 Hz can nhiễu cần quan tâm nối dây tiếp mát từ máy quay đĩa vào cọc mát trên ampli thật tốt, nếu thiết yếu phải làm một dây nối đất chung cho cả mạng lưới hệ thống âm thanh .
Máy quay đĩa khi sử dụng nên sắp xếp trên một mặt thật phẳng, trên mặt bàn chắc như đinh hoặc tốt nhất là mặt sàn nhà để tránh những rung động mạnh. Phần lớn những máy quay đĩa loại hạng sang có sắp xếp mạng lưới hệ thống giảm rung ( antivibration system ) ở những chân máy để triệt tiêu những rung động do âm thanh phát ra từ loa trầm hoặc chân người đi lại .
Các hãng đĩa khét tiếng
Những tên tuổi lớn trong sản xuất máy quay đĩa than hoàn toàn có thể kể đến là :
Loại đại trà phổ thông
Denon, Dual, Pioneer, Rega, Sansui, Technics …
Loại chất lượng cao
Audio Note, Basis Audio, Clearaudio, Forsell, Micro Seiki, Oracle, Sumiko, Thorens, VPI, …
Trên thế giới có nhiều hãng danh tiếng chuyên làm Phonocartridge như:
Loại đại trà phổ thông
Audio Technica, Denon, Pickering, Rega, Radio Shack, Shure,…
Loại chất lượng cao
Audio Note, Benz Micro, Grado Laboratories, Clear Audio, Koetsu, Ortofon, Sumiko, Van del Hul …
( Theo Nghe Nhìn )
Source: https://trangdahieuqua.com
Category: Làm đẹp
