Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland – Wikipedia tiếng Việt

Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland (tiếng Anh: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland), thường được gọi là Anh Quốc, Vương quốc Anh, hoặc chỉ gọi tắt ngắn gọn là Anh (tiếng Anh: United Kingdom hoặc Britain), là quốc gia độc lập có chủ quyền tại châu Âu. Quốc gia này nằm tại ngoài khơi châu Âu lục địa, bao gồm đảo Anh và một phần phía đông bắc của đảo Ireland cùng nhiều đảo nhỏ khác. Bắc Ireland là bộ phận duy nhất của Vương quốc Liên hiệp Anh thuộc đảo Ireland và có đường biên giới trên bộ với quốc gia độc lập phía nam là Cộng hòa Ireland.[nb 1] Ngoài biên giới trên bộ này, bao quanh Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là biển Đại Tây Dương, trong đó, biển Bắc bao quanh phần phía đông và eo biển Manche bao quanh phần phía nam. Biển Ireland nằm giữa đảo Anh và đảo Ireland. Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có diện tích 243.610 km², là quốc gia có chủ quyền rộng thứ 78 trên thế giới và rộng thứ 11 tại khu vực châu Âu.

Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là vương quốc đông dân thứ 22 trên quốc tế, với dân số ước tính đạt vào khoảng chừng 64,1 triệu người trong năm 2013. [ 10 ] Anh là một vương quốc quân chủ lập hiến theo thể chế dân chủ đại nghị phối hợp với dân chủ trực tiếp. [ 11 ] [ 12 ] Thủ đô Luân Đôn là một trong những thành phố thực thi cách mạng công nghiệp hóa sớm nhất trên quốc tế và thời nay là một thành phố toàn thế giới hạng Alpha + +, TT kinh tế tài chính toàn thế giới và cũng là khu vực đô thị lớn thứ 4 tại châu Âu. [ 13 ] Các vùng đô thị lớn khác tập trung chuyên sâu xung quanh Luân Đôn là : Manchester ( thành phố công nghiệp tiên phong trong lịch sử vẻ vang quốc tế [ 14 ] ), Birmingham, Leeds và Glasgow. Nữ hoàng Anh lúc bấy giờ là Nữ vương Elizabeth II, bà đăng quang và trị vì từ năm 1952. Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland gồm có có 4 vương quốc : Anh ( England ), Scotland, Wales, và Bắc Ireland. [ 15 ] 3 vương quốc thường trực khác có cơ quan chính phủ được chính quốc phân quyền, gồm có : [ 16 ] Guernsey, Jersey và Đảo Man, những chủ quyền lãnh thổ này được lao lý là vùng tự trị, một bộ phận của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, thuộc địa dưới quyền tài phán của Hoàng gia Anh và nhà nước Anh Quốc chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về mặt quốc phòng cũng như đại diện thay mặt quốc tế. [ 17 ] Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland cũng có 14 chủ quyền lãnh thổ hải ngoại khác, [ 18 ] những vùng chủ quyền lãnh thổ đang xảy ra tranh chấp là quần đảo Falkland ( với Argentina ), Gibraltar ( với Tây Ban Nha ) và Lãnh thổ Ấn Độ Dương, tuy nhiên, Vương quốc Anh lúc bấy giờ vẫn đang duy trì quyền tài phán và sự trấn áp trên thực tiễn so với hàng loạt những chủ quyền lãnh thổ này .

Mối quan hệ giữa các quốc gia trong Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland thay đổi theo thời gian. Wales được hợp nhất vào Vương quốc Anh (England) theo Đạo luật Liên Minh vào các năm 1535 và 1542. Một hiệp định tiếp theo được ký kết giữa Anh và Vương quốc Scotland có kết quả là một Vương quốc Anh thống nhất (Great Britain) vào năm 1707 và đến năm 1801 thì vương quốc này tiếp tục hợp nhất với Vương quốc Ireland để hình thành Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland. Năm 1922,

{\displaystyle 5/6}

$5/6$ lãnh thổ Ireland tuyên bố ly khai khỏi Vương quốc Liên hiệp, để lại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland như hiện nay.[nb 2] Các lãnh thổ hải ngoại của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nguyên là những thuộc địa, tàn dư của Đế quốc thực dân Anh từng bao phủ gần

{\displaystyle 1/4}

$1/4$ diện tích đất liền trên bề mặt trái đất vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX – Đế quốc Anh là đế quốc rộng lớn nhất và cũng là một trong những Đế quốc đã để lại nhiều di sản khổng lồ cùng tầm ảnh hưởng sâu rộng nhất trong lịch sử nhân loại với biệt danh “Đế quốc nơi mặt trời không bao giờ lặn”. Ảnh hưởng của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nói chung cũng như người Anh nói riêng có thể nhận thấy trong chủng tộc, ngôn ngữ, văn hóa, hệ tư tưởng, hệ thống tư pháp, kinh tế… của nhiều cựu thuộc địa ngày nay trên toàn thế giới, trong đó nổi bật như: Hoa Kỳ, Canada, Ấn Độ, Úc, khu vực Trung Đông – Vùng Vịnh, New Zealand, Singapore, Hồng Kông…

Bạn đang đọc: Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland – Wikipedia tiếng Việt

Ngày nay, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là một quốc gia công nghiệp tăng trưởng với kỹ nghệ tiên tiến và phát triển, Anh chỉ có khoảng chừng 68 triệu dân cư nhưng có quy mô nền kinh tế tài chính lớn thứ 5 trên quốc tế tính theo GDP danh nghĩa, đứng thứ 9 toàn thế giới xét theo nhu cầu mua sắm tương tự ( thống kê năm 2020 ) và giữ hạng 5 toàn thế giới về tổng giá trị tên thương hiệu vương quốc [ 19 ]. Người dân Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có thu nhập trung bình đầu người ở mức rất cao với cả danh nghĩa và sức mua, đồng thời được xếp loại rất cao về chỉ số tăng trưởng con người ( HDI ). Đây là vương quốc đã triển khai cuộc Cách mạng công nghiệp hóa lần tiên phong trong lịch sử dân tộc quốc tế, là Siêu cường đứng đầu quốc tế trong thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX. [ 20 ] [ 21 ] Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là Cường quốc tại không chỉ riêng khu vực châu Âu mà còn là một Đại cường quốc, có sức ảnh hưởng tác động về chủng tộc, ý thức hệ, kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, quân sự chiến lược, khoa học, chính trị … trên quy mô toàn quốc tế với tiếng Anh là ngôn từ toàn thế giới. [ 22 ] [ 23 ] Quân đội Hoàng gia Anh chiếm hữu vũ khí hạt nhân và có sức mạnh quân sự chiến lược tổng hợp được ước tính xếp hạng 8 toàn thế giới trong năm 2021 [ 24 ], Anh cũng xếp hạng 5 trên quốc tế về tổng mức ngân sách tiêu tốn cho quốc phòng năm 2021. [ 25 ] Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là vương quốc tham gia sáng lập Liên Hiệp Quốc, một thành viên thường trực trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Quốc gia này cũng là thành viên của hầu hết những tổ chức triển khai quốc tế lớn, trong đó điển hình nổi bật như : Thịnh vượng chung những Quốc gia, những nhóm G7, G8, G-20, NATO, Liên minh Tình báo Toàn cầu ( nhóm Ngũ Nhãn ), IAEA, OECD, Câu lạc bộ Paris và WTO …

Tên tiếng Anh[sửa|sửa mã nguồn]

Các luật đạo liên hiệp trong năm 1707 công bố rằng Anh ( England ) và Scotland được ” liên hiệp thành một vương quốc với tên gọi Great Britain “, tuy nhiên nhà nước mới cũng được đề cập đến trong những luật đạo là Vương quốc Anh ( Kingdom of Great Britain ), Vương quốc Liên hiệp Anh ” ( United Kingdom of Great Britain ) và Vương quốc Liên hiệp ( United Kingdom ). [ 26 ] [ 27 ] [ nb 3 ] Tuy nhiên, thuật ngữ Vương quốc Liên hiệp ( United Kingdom ) chỉ được sử dụng phi chính thức trong thế kỷ XVIII và vương quốc chỉ đôi lúc được gọi là ” Vương quốc Liên hiệp Anh ( Great Britain ) ” — trong khi tên gọi chính thức từ năm 1707 đến năm 1800 chỉ là ” Great Britain ” và không có tên dạng dài. [ 28 ] [ 29 ] [ 30 ] [ 31 ] [ 32 ] Các luật đạo liên hiệp vào năm 1800 thống nhất Vương quốc Anh ( Great Britain ) và Vương quốc Ireland vào năm 1801, hình thành Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland. Sau khi phân loại Ireland và Nhà nước Tự do Ireland độc lập vào năm 1922, Bắc Ireland là bộ phận duy nhất của hòn đảo Ireland nằm trong Vương quốc Liên hiệp, nên tên gọi ” Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland ” ( ) được trải qua. [ 33 ]Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có tư cách một vương quốc có chủ quyền lãnh thổ, tuy nhiên Anh ( England ), Scotland, Wales và ở mức độ thấp hơn là Bắc Ireland cũng được xem như những vương quốc, nhưng không phải là nhà nước có chủ quyền lãnh thổ. [ 34 ] [ 35 ] Scotland, Wales và Bắc Ireland có chính phủ nước nhà tự trị được phân quyền. [ 36 ] [ 37 ] Trang thông tin của Thủ tướng Anh Quốc sử dụng cách nói ” những vương quốc trong một vương quốc ” để diễn đạt Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. [ 15 ] Một số sơ lược thống kê, như về 12 vùng NUTS 1 của Anh Quốc, thì nhắc đến Scotland, Wales và Bắc Ireland với tư cách là ” những vùng “. [ 38 ] [ 39 ] Bắc Ireland còn được nhắc đến với tư cách là một ” tỉnh “. [ 40 ] [ 41 ] Đối với Bắc Ireland, việc sử dụng tên gọi miêu tả ” hoàn toàn có thể gây tranh luận, lựa chọn thường biểu lộ ưu tiên chính trị của một bên “. [ 42 ]Thuật ngữ ” Britain ” ( ) thường được sử dụng với tư cách là từ đồng nghĩa tương quan với Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Thuật ngữ ” Great Britain ” thì lại thường ám chỉ đến hòn đảo Anh, về chính trị là tích hợp Anh ( England ), Scotland và Wales. [ 43 ] [ 44 ] [ 45 ] Tuy nhiên, nhiều lúc nó được sử dụng làm một từ đồng nghĩa tương quan lỏng lẻo cho toàn Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. [ 46 ] [ 47 ] GB và GBR là những mã vương quốc tiêu chuẩn cho Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, do đó được những tổ chức triển khai quốc tế sử dụng để đề cập đến vương quốc này. Ngoài ra, đội tuyển của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland tại Thế vận hội tranh tài với tên tuổi là ” Great Britain ” hoặc ” Team GB “. [ 48 ] [ 49 ]Trong tiếng Anh, tính từ ” British ” được sử dụng phổ cập để đề cập đến những yếu tố tương quan đến Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Thuật ngữ này không có ý nghĩa pháp lý rõ ràng, tuy nhiên được dùng trong pháp lý để ám chỉ công dân Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và những yếu tố tương quan đến quốc tịch. [ 50 ] Cư dân Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland sử dụng 1 số ít thuật ngữ khác nhau để miêu tả truyền thống vương quốc của họ và hoàn toàn có thể xác lập bản thân là người Anh Quốc ( British ) ; hoặc là người Anh ( English ), người Scotland ( Scottish ), người Wales ( Welsh ), người Bắc Ireland ( Northern Irish ), hoặc người Ireland ( Irish ) ; [ 51 ] hoặc là cả hai. [ 52 ]

Tên tiếng Việt[sửa|sửa mã nguồn]

Trong tiếng Việt, Liên hiệp này thường được gọi theo lối lấy tên gọi của bộ phận để nói đến chỉnh thể là Anh hoặc Anh Quốc. Cách gọi này bắt nguồn từ Trung Quốc. Anh (Chữ hán: 英) và Anh Quốc (giản thể: 英国; phồn thể: 英國; bính âm: Yīng guó) là giản xưng của Anh Cát Lợi (tiếng Trung: 英吉利; bính âm: Yīng jí lì) và Anh Cách Lan (giản thể: 英格兰; phồn thể: 英格蘭; bính âm: Yīng gé lán), vốn là dùng tiếng Quan Thoại phiên âm cho “English” và “England”. Do Anh (England) có vai trò và ảnh hưởng to lớn trong quá trình hình thành và phát triển của Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland và sau đó là Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nên Anh được nhiều người xem là chủ thể của các vương quốc liên hiệp đó. Cho đến hiện nay trong tiếng Trung Quốc, tiếng Triều Tiên và tiếng Việt, “Anh Quốc” vẫn là tục xưng thường gặp của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Do trong tiếng Việt “Anh” không chỉ được dùng để chỉ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland mà còn được dùng để dịch các tên gọi “England” và “Britain” nên dễ nảy sinh sự nhầm lẫn, khó phân biệt, khó khăn trong dịch thuật. Có ý kiến cho rằng để dễ phân biệt với “England” hay được gọi là “Anh”, nên gọi Vương quốc Anh là “UK” (viết tắt của “United Kingdom”) hay “Đại Britain” (dịch từ “Great Britain”).

Stonehenge tại Wiltshire được dựng lên vào khoảng năm 2500 TCN.Người tân tiến sơ khởi tại châu Âu đến định cư tại khu vực nay là Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland trong những làn sóng mở màn từ khoảng chừng 30.000 năm trước. [ 53 ] Đến khi kết thúc thời kỳ tiền sử trong khu vực, dân cư được đánh giá và nhận định đa phần thuộc về một nền văn hóa truyền thống được đặt tên là Celt Đảo, gồm người Briton tại hòn đảo Anh và người Gael tại Ireland. [ 54 ] Người La Mã ( Roma ) khởi đầu chinh phục hòn đảo Anh vào năm 43 CN, và quản lý miền nam hòn đảo Anh trong 400 năm, tiếp theo là một cuộc xâm lăng của những người định cư Anglo-Saxon thuộc chủng Germain, thu nhỏ khu vực của người Briton còn đa phần là Wales thời nay và Vương quốc Strathclyde. [ 55 ] Hầu hết khu vực mà người Anglo-Saxon định cư thống nhất thành Vương quốc Anh ( England ) trong thế kỷ X. [ 56 ] Trong khi đó, những người nói tiếng Gael tại tây bắc hòn đảo Anh ( có liên hệ với hướng đông bắc của Ireland và theo thần thoại cổ xưa được cho là di cư từ đó vào thế kỷ V ) [ 57 ] [ 58 ] hợp nhất với người Pict để hình thành Vương quốc Scotland trong thế kỷ IX. [ 59 ]Năm 1066, người Norman từ Pháp xâm lăng Anh và sau cuộc chinh phục này, người Norman cũng chiếm phần đông Wales, chinh phục hầu hết Ireland và được mời đến định cư tại Scotland, đem đến mỗi vương quốc chính sách phong kiến theo quy mô miền bắc Pháp và văn hóa truyền thống Norman-Pháp. [ 60 ] Tầng lớp quý tộc Norman có ảnh hưởng tác động rất lớn, tuy nhiên sau cuối bị đồng nhất vào mỗi văn hóa truyền thống địa phương. [ 61 ] Sau đó, những quốc vương Anh thời Trung Cổ hoàn thành xong chinh phục Wales và triển khai một nỗ lực bất thành nhằm mục đích thôn tính Scotland. Sau đó, Scotland duy trì vị thế độc lập của bản thân, tuy nhiên xảy ra xung đột gần như liên tục với Anh. Các quân chủ Anh thừa kế những chủ quyền lãnh thổ tại Pháp và yêu sách vương vị Pháp, tham gia cao độ trong những xung đột tại Pháp, đáng quan tâm nhất là Chiến tranh Trăm Năm, trong khi những quốc vương của người Scot nằm trong một liên minh với Pháp trong thời kỳ này. [ 62 ]
Trong thời kỳ cận đại, diễn ra xung đột tôn giáo do hiệu quả từ Cải Cách và đưa Tin Lành làm quốc giáo tại mỗi vương quốc. [ 63 ] Wales trọn vẹn được hợp nhất vào Vương quốc Anh, [ 64 ] và Ireland trở thành một vương quốc có liên minh cá thể với quân chủ Anh. [ 65 ] Tại khu vực mà nay là Bắc Ireland, đất của những quý tộc Gael theo Công giáo độc lập bị tịch thu và trao cho những người định cư theo Tin Lành từ Anh và Scotland. [ 66 ]Năm 1603, những vương quốc Anh, Scotland và Ireland được thống nhất trong một liên minh cá thể khi Quốc vương của người Scot là James VI kế vị vương vị của Anh và Ireland và chuyển triều đình của mình từ Edinburgh đến Luân Đôn ; tuy nhiên mỗi vương quốc duy trì vị thế một thực thể chính trị riêng không liên quan gì đến nhau và duy trì những cơ cấu tổ chức chính trị, lập pháp, và tôn giáo riêng không liên quan gì đến nhau. [ 67 ] [ 68 ]Đến giữa thế kỷ XVII, toàn bộ ba vương quốc đều tham gia trong một loạt cuộc chiến tranh liên tục ( trong đó có Nội chiến Anh ) dẫn đến lật đổ trong thời điểm tạm thời chế độ quân chủ và thiết lập một chế độ cộng hoà đơn nhất đoản mệnh là Thịnh vượng chung Anh, Scotland và Ireland. [ 69 ] [ 70 ]Mặc dù chế độ quân chủ sau đó được Phục hồi, tuy nhiên được bảo vệ ( với Cách mạng Vinh Quang năm 1688 ) rằng, không giống với phần còn lại của châu Âu, chính thể chuyên chế vương thất sẽ không được thi hành, và một người Công giáo công khai minh bạch hoàn toàn có thể không khi nào được ngồi lên vương vị. Hiến pháp Anh Quốc sẽ tăng trưởng trên cơ sở chế độ quân chủ lập hiến và thể chế đại nghị. [ 71 ] Trong thời kỳ này, đặc biệt quan trọng là tại Anh, sự tăng trưởng năng lượng thủy quân dẫn đến việc tóm gọn và định cư tại những thuộc địa hải ngoại, đặc biệt quan trọng là tại Bắc Mỹ. [ 72 ] [ 73 ]

Sau năm 1707[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 1 tháng 5 năm 1707, Vương quốc Anh ( Great Britain ) được hình thành, là tác dụng của những Đạo luật Liên minh do QH của Anh và Scotland trải qua nhằm mục đích phê chuẩn Hiệp định Liên minh, và do đó hợp nhất hai vương quốc. [ 74 ] [ 75 ] [ 76 ] Một loại cuộc nổi dậy Jacobite phát sinh nhằm mục đích vô hiệu gia tộc Hannover theo Tin Lành khỏi vương vị Anh Quốc và Phục hồi gia tộc Stuart theo Công giáo. Phe Jacobite sau cuối thất bại trong trận Culloden vào năm 1746, sau đó những người Scot vùng cao bị đàn áp hung tàn. Các thuộc địa của Anh Quốc tại Bắc Mỹ ly khai trong Cách mạng Mỹ để trở thành Hợp chúng quốc Hoa Kỳ vào năm 1782. Tham vọng đế quốc của Anh chuyển sang những nơi khác, đặc biệt quan trọng là Ấn Độ. [ 77 ] Thuật ngữ ‘ Vương quốc Liên hiệp ‘ được chính thức hóa vào năm 1801 khi những QH của Anh Quốc và Ireland trải qua những Đạo luật Liên Minh, thống nhất hai vương quốc và thiết lập Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland. [ 78 ]Đến đầu thế kỷ XIX, Cách mạng công nghiệp do Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland đứng vị trí số 1 và quy trình này mở màn biến hóa vương quốc. Cách mạng dần khiến quyền lực tối cao chính trị rời xa những những tầng lớp địa chủ Tory và Whig cũ để hướng về những nhà tư bản công nghiệp mới. Một liên minh của giới công thương với phe Whig dẫn đến hình thành phe Tự do, với tư tưởng mậu dịch tự do và vô can thiệp. Năm 1832, Quốc hội trải qua Đạo luật Đại cải cách, khởi đầu chuyển giao quyền lực tối cao chính trị từ những tầng lớp quý tộc cho giai cấp trung lưu. Tại nông thôn, trào lưu rào đất đẩy những nông dân nhỏ rời đi. Dân số thành thị khởi đầu tăng lên với một những tầng lớp lao động đô thị mới. Rất ít công nhân thông thường có quyền bỏ phiếu và họ thiết lập những tổ chức triển khai của bản thân theo hình thức công đoàn .

Sau khi đánh bại Pháp trong Cách mạng Pháp và Các cuộc chiến tranh của Napoléon (1792–1815), Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland nổi lên thành cường quốc hải quân và đế quốc chủ yếu trong thế kỷ XIX (với Luân Đôn là đô thị lớn nhất thế giới từ khoảng 1830).[79] Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland không bị thách thức trên biển, ưu thế của họ về sau được mô tả là Pax Britannica (Hòa bình Anh).[80][81] Thời điểm diễn ra Đại Triển lãm năm 1851, Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland được mô tả là “công xưởng của thế giới”.[82] Đế quốc Anh được khoách trương, gồm có Ấn Độ, nhiều bộ phận tại châu Phi và các lãnh thổ khác trên toàn thế giới. Bên cạnh kiểm soát chính thức các thuộc địa, Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland còn kiểm soát có hiệu quả kinh tế của nhiều quốc gia như Đại Thanh, Argentina và Xiêm La.[83][84] Tại nội địa, quan điểm chính trị là ủng hộ các chính sách mậu dịch tự do và vô can thiệp cùng với dần mở rộng quyền bầu cử. Trong thế kỷ này, dân số gia tăng với tốc độ mạnh mẽ, kèm theo đó là đô thị hóa nhanh chóng, gây nên các áp lực nghiêm trọng về xã hội và kinh tế.[85] Sau năm 1875, thế độc quyền công nghiệp của Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland bị Đức và Hoa Kỳ thách thức. Nhằm tìm kiếm các thị trường và nguồn cung nguyên liệu thô mới, Đảng Bảo thủ dưới quyền Benjamin Disraeli khởi đầu một thời kỳ khoách trương đế quốc tại Ai Cập, Nam Phi và những nơi khác. Canada, Úc và New Zealand trở thành các quốc gia tự quản.[86]

Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland cùng với Pháp, Nga và ( sau 1917 ) Hoa Kỳ chiến đấu với Đức và liên minh của nước này trong Chiến tranh quốc tế thứ nhất ( 1914 – 18 ). [ 87 ] Các lực lượng vũ trang Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland chiến đấu trên hầu hết Đế quốc Anh và một số ít khu vực của châu Âu, đặc biệt quan trọng là Mặt trận phía Tây. [ 88 ] Sau Chiến tranh, Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland tiếp đón ủy thác của Hội Quốc Liên so với một số ít cựu thuộc địa của Đức và Ottoman. Đế quốc Anh đạt đến quy mô cực lớn, bao trùm một phần năm mặt phẳng chủ quyền lãnh thổ và một phần tư dân số quốc tế. [ 89 ] Tuy nhiên, Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland chịu tổn thất 2,5 triệu thương vong và kết thúc cuộc chiến tranh với nợ vương quốc khổng lồ. [ 88 ] Sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc bản địa Ireland và những tranh chấp nội bộ của Ireland về những lao lý tự trị địa phương ở đầu cuối dẫn đến phân loại hòn đảo vào năm 1921, [ 90 ] và Quốc gia Tự trị Ireland được độc lập với vị thế vương quốc tự trị vào năm 1922. Tuy nhiên, Bắc Ireland duy trì là bộ phận của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. [ 91 ] Một làn sóng đình công xảy ra vào giữa thập niên 1920, có đỉnh điểm là tổng đình công Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland năm 1926. Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland vẫn chưa Phục hồi sau những tác động ảnh hưởng của cuộc chiến tranh khi Đại khủng hoảng cục bộ ( 1929 – 32 ) diễn ra, dẫn đến tỷ suất thất nghiệp cao và khó khăn vất vả tại những khu vực công nghiệp cũ, cũng như những không ổn định chính trị và xã hội trong thập niên 1930. Một chính phủ nước nhà liên minh được hình thành vào năm 1931. [ 92 ]Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland tham gia Chiến tranh quốc tế thứ hai khi tuyên chiến với Đức vào năm 1939. Đến năm 1940, Winston Churchill trở thành thủ tướng và đứng đầu một cơ quan chính phủ liên minh. Bất chấp thất bại của những liên minh tại châu Âu trong năm đầu cuộc chiến tranh, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland liên tục đơn độc chiến đấu chống Đức. Sau khi Đức chiến bại, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland trở thành một trong ba cường quốc tụ họp nhằm mục đích dự trù về quốc tế hậu chiến ; trở thành một trong năm thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Tuy nhiên, Thế Chiến khiến Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland suy yếu nghiêm trọng và phụ thuộc vào về kinh tế tài chính vào viện trợ Marshall và những khoản vay từ Hoa Kỳ. [ 93 ]
Ngay sau Thế Chiến, cơ quan chính phủ của Công đảng khởi xướng một chương trình cải cách triệt để, có ảnh hưởng tác động đáng kể đến xã hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland trong những thập niên sau. [ 94 ] Các ngành công nghiệp hầu hết và tiện ích công cộng được quốc hữu hóa, hình thành một nhà nước phúc lợi, và một mạng lưới hệ thống y tế tổng lực nhận hỗ trợ vốn công được thiết lập có tên là Dịch Vụ Thương Mại y tế quốc dân. [ 95 ] Sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc bản địa tại những thuộc địa diễn ra đồng thời với vị thế kinh tế tài chính của Anh bị suy yếu đi nhiều, do đó một chủ trương phi thuộc địa hóa là không hề tránh khỏi. Độc lập được trao cho Ấn Độ và Pakistan vào năm 1947. [ 96 ] Trong ba thập niên sau đó, hầu hết thuộc địa trong Đế quốc Anh giành được độc lập, nhiều cựu thuộc địa trở thành thành viên của Thịnh vượng chung những Quốc gia. [ 97 ]Mặc dù Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là vương quốc thứ ba tăng trưởng vũ khí hạt nhân, tuy nhiên những hạn chế mới trong vị thế quốc tế của vương quốc này thời hậu chiến được thấy rõ trong khủng hoảng cục bộ kênh đào Suez năm 1956. Sự truyền bá ở quy mô quốc tế của tiếng Anh giúp văn học và văn hóa truyền thống Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland bảo vệ liên tục có ảnh hưởng tác động quốc tế. Từ thập niên 1960 trở đi, văn hóa truyền thống đại chúng của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland cũng có tác động ảnh hưởng tại ngoại bang. Do thực trạng thiếu công nhân trong thập niên 1950, chính phủ nước nhà Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland khuyến khích nhập cư từ những vương quốc trong Thịnh vượng chung. Trong những thập niên sau đó, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland trở thành một xã hội đa dân tộc bản địa. [ 98 ] Mặc dù tiêu chuẩn hoạt động và sinh hoạt được nâng cao vào cuối thập niên 1950 và trong thập niên 1960, tuy nhiên thành tích kinh tế tài chính của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland không được thành công xuất sắc như nhiều đối thủ cạnh tranh của họ, ví dụ điển hình như Tây Đức và Nhật Bản. Năm 1973, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland gia nhập Cộng đồng Kinh tế châu Âu ( EEC ), và khi EEC trở thành Liên minh châu Âu ( EU ) vào năm 1992, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là một trong 12 thành viên sáng lập .
Sau hai lần bị Pháp phủ quyết vào năm 1961 và 1967, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland tham gia Liên minh châu Âu vào năm 1973 .Từ cuối thập niên 1960, Bắc Ireland trải qua rối loạn công cộng và bán vũ trang ( nhiều lúc tác động ảnh hưởng đến những bộ phận khác của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland ), thực trạng này thường được gọi trong tiếng Anh là the Troubles. Nó thường được nhận định và đánh giá là kết thúc bằng Hiệp định ” Thứ sáu tốt đẹp ” Belfast năm 1998. [ 99 ] [ 100 ] [ 101 ]Sau một thời kỳ suy thoái và khủng hoảng kinh tế tài chính và xung đột công nghiệp lan rộng trong thập niên 1970, cơ quan chính phủ Bảo thủ trong thập niên 1980 khởi xướng một chủ trương cấp tiến về chủ nghĩa tiền tệ, bãi bỏ những lao lý đặc biệt quan trọng là trong nghành nghề dịch vụ kinh tế tài chính và thị trường lao động, bán những công ty quốc hữu ( tư hữu hóa ), và rút trợ cấp cho những nghành khác. [ 102 ] Điều này dẫn đến tỷ suất thất nghiệp cao và không ổn định xã hội, tuy nhiên sau cuối cũng giúp kinh tế tài chính tăng trưởng, đặc biệt quan trọng là trong nghành dịch vụ. Từ năm 1984, kinh tế tài chính được tiếp thêm sinh lực từ nguồn tích lũy đáng kể đến từ dầu biển Bắc. [ 103 ]Khoảng cuối thế kỷ XX, có những biến hóa lớn trong việc quản lý Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland khi thiết lập cơ quan chính phủ phân quyền cho Scotland, Wales và Bắc Ireland. [ 16 ] [ 104 ] Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland duy trì là một vương quốc quan trọng trên quy mô toàn thế giới trong ngoại giao và quân sự chiến lược, có vai trò chỉ huy số 1 trong Liên minh châu Âu, Liên Hiệp Quốc và NATO. Tuy nhiên, sống sót tranh luận quanh những vụ tiến hành quân sự chiến lược ra hải ngoại của Anh, đặc biệt quan trọng là tại Afghanistan và Iraq. [ 105 ] Khủng hoàng kinh tế tài chính toàn thế giới 2008 có tác động ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế tài chính Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Năm 2010, cơ quan chính phủ liên minh triển khai những giải pháp khắc khổ nhằm mục đích mục tiêu giảm thâm hụt ngân sách và thu được tác dụng. [ 106 ] Tháng 9 năm năm trước, đa phần cử tri Scotland bác bỏ yêu cầu độc lập cho Scotland trong một cuộc trưng cầu dân ý. [ 107 ]. Năm năm nay, đa phần cử tri Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland bỏ phiếu ủng hộ rời Liên minh châu Âu. [ 108 ] Quá trình pháp lý nhằm mục đích rời EU khởi đầu vào ngày 29 tháng 3 năm 2017, theo lao lý những cuộc đàm phán về việc này sẽ diễn ra trong hai năm và trong thời hạn đó đảo quốc vẫn là một thành viên rất đầy đủ của EU. [ 109 ] [ 110 ] Anh chính thức rời khỏi EU vào ngày 31 tháng 3 năm 2020 .
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là một vương quốc đơn nhất theo thể chế quân chủ lập hiến. Nữ vương Elizabeth II là nguyên thủ vương quốc của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, và cũng là quân chủ của 15 vương quốc Thịnh vượng chung độc lập khác. [ 111 ] Quân chủ có ” quyền được tham vấn, quyền khuyến khích, và quyền cảnh cáo “. [ 112 ] Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là một trong bốn vương quốc duy nhất trên quốc tế có một hiến pháp bất thành văn. [ 113 ] [ nb 4 ] Hiến pháp Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland do đó đa phần gồm một tập hợp những nguồn thành văn riêng không liên quan gì đến nhau, gồm có những pháp quy, tiền lệ pháp và những hiệp định quốc tế, cùng với những quán lệ hiến pháp. Do không có độc lạ về mặt kỹ thuật giữa những pháp quy thường thì và ” luật hiến pháp “, Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland hoàn toàn có thể thi hành ” cải cách hiến pháp ” bằng cách chỉ cần trải qua những luật đạo QH, và do đó có quyền lực tối cao chính trị trong việc cải biến hoặc phế trừ bất kể những yếu tố thành văn hoặc bất thành văn của hiến pháp. Tuy nhiên, không có khóa QH nào hoàn toàn có thể trải qua những luật đạo mà những khóa QH sau không hề cải biến. [ 114 ]
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có một cơ quan chính phủ nghị viện dựa theo mạng lưới hệ thống Westminster, một mạng lưới hệ thống được mô phỏng trên khắp quốc tế do di sản của Đế quốc Anh. Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland họp tại Cung điện Westminster với hai viện : Thứ dân viện được bầu cử, tức Hạ viện, và một Quý tộc viện được chỉ định, tức Thượng viện. Tất cả những dự luật trải qua phải được ngự chuẩn trước khi thành luật .Thủ tướng là người đứng đầu chính phủ nước nhà Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, [ 115 ] thuộc về cá thể có năng lượng nhất trong điều khiển và tinh chỉnh phát biểu trong Thứ dân viện ; nhân vật này thường là lãnh tụ của chính đảng hoặc liên minh những chính đảng có số ghế lớn nhất trong viện này. Thủ tướng lựa chọn một nội các và họ được quân chủ chính thức chỉ định để hình thành cơ quan chính phủ của quân chủ chúa thượng. Theo quán lệ, Nữ vương tôn trọng những quyết định hành động của thủ tướng trong cơ quan chính phủ. [ 116 ]
Cung điện Westminster là nơi đặt trụ sở của lưỡng viện Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc IrelandTheo truyền thống lịch sử, những thành viên trong nội các xuất thân từ đảng hoặc liên minh của thủ tướng và hầu hết đến từ Thứ dân viện, tuy nhiên luôn có những thành viên đến từ cả lưỡng viện, nội các chịu nghĩa vụ và trách nhiệm với cả lưỡng viện. Quyền lực hành pháp do thủ tướng và nội các thi hành, những nhân vật này đều phải tuyên thệ trước Xu mật viện Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, và trở thành những đại thần vương quốc. Trong bầu cử Thứ dân viện, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland hiện được phân thành 650 khu vực tuyển cử, [ 117 ] mỗi khu vực bầu ra một thành viên đại diện thay mặt duy nhất theo nguyên tắc hầu hết chế giản đơn. Quân chủ nhu yếu tổng tuyển cử khi được thủ tướng khuyến nghị như vậy. Các đạo luật Quốc hội năm 1911 và 1949 nhu yếu rằng một cuộc tuyển cử mới cần phải được tổ chức triển khai không muộn hơn 5 năm sau tổng tuyển cử trước đó. [ 118 ]Đảng Bảo thủ, Công đảng và Dân chủ Tự do hiện được xem là ba chính đảng đa phần của Anh Quốc, [ 119 ] lần lượt đại diện thay mặt cho những truyền thống lịch sử bảo thủ, xã hội và tự do tại vương quốc này. [ 120 ] Tuy vậy, trong tổng tuyển cử năm 2017, Đảng Dân tộc Scotland đứng thứ ba về số ghế trong Quốc hội, nhiều hơn Đảng Dân chủ Tự do. Hầu hết số ghế còn lại thuộc về những đảng chỉ tranh cử tại một bộ phận của Anh Quốc : Plaid Cymru ( chỉ tại Wales ) ; và Đảng Thống nhất Dân chủ và Sinn Féin ( chỉ tại Bắc Ireland [ nb 5 ] ). Theo chủ trương của đảng, những nghị viên đắc cử của Sinn Féin không tham gia họp Quốc hội Anh Quốc do bị nhu yếu phải tuyên thệ trung thành với chủ với quân chủ. [ 121 ]

Chính quyền phân cấp[sửa|sửa mã nguồn]

Mỗi vương quốc Scotland, Wales và Bắc Ireland có cơ quan chính phủ hay cơ quan hành pháp riêng, do một Đệ Nhất Bộ trưởng ( thủ hiến ) chỉ huy, và một nghị viện nhất thể được phân quyền. Anh không có những cơ quan hành pháp hoặc lập pháp phân quyền như vậy và được chính phủ nước nhà và QH Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland quản trị trực tiếp về hành pháp và tư pháp trong hàng loạt những sự vụ. Tình trạng này làm nổi lên yếu tố được gọi là West Lothian, là lo lắng rằng những thành viên QH đến từ Scotland, Wales và Bắc Ireland hoàn toàn có thể bỏ phiếu, đôi lúc là mang tính quyết định hành động, [ 122 ] so với những yếu tố chỉ tác động ảnh hưởng đến Anh. [ 123 ] Ủy ban McKay báo cáo giải trình về yếu tố vào tháng 3 năm 2013 với đề xuất rằng những luật đạo chỉ ảnh hưởng tác động đến Anh cần phải nhận được sự ủng hộ của một đa phần những thành viên Anh trong QH. [ 124 ]nhà nước và Quốc hội Scotland có quyền lực tối cao trên quy mô lớn so với bất kể yếu tố nào chưa được dành riêng một cách rõ ràng cho Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, gồm có giáo dục, y tế, luật Scot và chính quyền sở tại địa phương. [ 125 ] nhà nước và Quốc hội Wales có quyền lực tối cao hạn chế hơn so với quyền lực tối cao được phân cho Scotland. [ 126 ] Cơ quan hành pháp và Nghị hội Bắc Ireland có những quyền lực tối cao tương tự như như những quyền được phân cho Scotland .Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland không có hiến pháp thành văn và những yếu tố hiến pháp không nằm trong số những quyền lực tối cao được phân cấp cho Scotland, Wales hay Bắc Ireland. Theo học thuyết chủ quyền lãnh thổ QH, Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland theo triết lý hoàn toàn có thể phế trừ Quốc hội Scotland, Nghị hội Wales hay Nghị hội Bắc Ireland. [ 127 ] [ 128 ] Năm 1972, Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland đơn phương đình chỉ Quốc hội Bắc Ireland, thiết lập một tiền lệ thích hợp trong việc xử lý những cơ cấu tổ chức phân cấp đương thời. [ 129 ] Trong thực tiễn, sẽ khó khăn vất vả về phương diện chính trị nếu Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland phế trừ phân quyền cho Quốc hội Scotland và Nghị hội Wales. [ 130 ] Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có những rằng buộc trong quyền cản trở phân quyền tại Bắc Ireland và điều này thậm chí còn còn lớn hơn so với Scotland và Wales, do phân quyền tại Bắc Ireland dựa trên một hiệp định quốc tế với nhà nước Ireland. [ 131 ]
Tòa án hoàng gia tư pháp của Anh và WalesVương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland không có một mạng lưới hệ thống pháp lý đơn nhất, do Điều 19 của Hiệp định Liên hiệp năm 1706 được cho phép Scotland duy trì mạng lưới hệ thống pháp lý riêng. [ 132 ] Ngày nay, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có ba mạng lưới hệ thống pháp lý riêng không liên quan gì đến nhau : Luật Anh, luật Bắc Ireland và luật Scot. Một Tòa án Tối cao mới Open vào tháng 10 năm 2009 nhằm mục đích thay thế sửa chữa Ủy ban Thượng tố của Quý tộc viện. [ 133 ] [ 134 ] Ủy ban Tư pháp của Xu mật viện gồm những thành viên giống như của Tòa án Tối cao, là tòa thượng tố cấp cao nhất so với một số ít vương quốc Thịnh vượng chung độc lập, những Lãnh thổ hải ngoại của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và những thuộc địa vương thất. [ 135 ]Luật Anh ( vận dụng tại Anh và Wales ) và luật Bắc Ireland đều dựa theo những nguyên tắc thông luật. [ 136 ] Đứng đầu những TANDTC tại Anh và Wales là Tòa án cấp cao của Anh và Wales, gồm Tòa án Thượng tố, Tòa án cấp cao tư pháp ( so với những vụ án dân sự ), Tòa án vương thất ( với những vụ án hình sự ). Tòa án Tối cao là cấp cao nhất so với những vụ thượng tố hình sự và dân sự tại Anh, Wales và Bắc Ireland và bất kể quyết định hành động nào của tòa đều mang tính ràng buộc với những tòa án nhân dân khác trong cùng quyền hạn, thường có một tác động ảnh hưởng thuyết phục so với những khoanh vùng phạm vi quyền hạn khác. [ 137 ]Luật Scot là một mạng lưới hệ thống hỗn hợp dựa theo cả những nguyên tắc thông luật và dân luật. Các TANDTC đa phần là Tòa án hội nghị so với những vụ án dân sự, [ 138 ] và Tòa án cấp cao Tư pháp so với những vụ án hình sự. [ 139 ] Tòa án Tối cao Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland đóng vai trò là tòa thượng tố cấp cao nhất so với những vụ án dân sự theo luật Scot. [ 140 ]

Quan hệ đối ngoại[sửa|sửa mã nguồn]

Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là một trong năm thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, là một thành viên của NATO, Thịnh vượng chung những Quốc gia, G7, G8, G20, OECD, WTO, OSCE. Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland được cho là có một ” quan hệ đặc biệt quan trọng ” với Hoa Kỳ và một quan hệ đối tác chiến lược mật thiết với Pháp, và san sẻ công nghệ tiên tiến vũ khí hạt nhân với hai vương quốc này. [ 141 ] [ 142 ] Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland cũng có link mật thiết với Cộng hòa Ireland ; hai vương quốc san sẻ một khu vực qua lại chung và hợp tác trải qua Hội nghị liên chính phủ Anh Quốc-Ireland và Hội đồng Anh Quốc-Ireland. Hiện diện và tác động ảnh hưởng toàn thế giới của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland liên tục được khoách trương trải qua những quan hệ mậu dịch, góp vốn đầu tư ngoại bang, viện trợ tăng trưởng chính thức và những cam kết quân sự chiến lược. [ 143 ]

Các lực lượng vũ trang Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland được gọi chính thức là Quân đội của Nữ vương bệ hạ, gồm ba nhánh phục vụ chuyên nghiệp: Hải quân Hoàng gia Anh Quốc và Đội Hải quân lục chiến Hoàng gia Anh Quốc (tạo thành lực lượng hải quân), Lục quân Anh Quốc và Không quân Hoàng gia Anh Quốc.[144] Các lực lượng do Bộ Quốc phòng quản lý và chịu sự chỉ huy của Hội đồng Quốc phòng do Quốc vụ khanh Quốc phòng chủ tọa. Tổng tư lệnh là quân chủ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, Elizabeth II, các thành viên trong quân đội phải tiến hành tuyên thệ trung thành với nhân vật này.[145] Quân đội chịu trách nhiệm bảo vệ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và các lãnh thổ hải ngoại của mình, xúc tiến các quan tâm an ninh toàn cầu của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và hỗ trợ các nỗ lực duy trì hòa bình quốc tế. Quân đội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là một thành viên tích cực và thường xuyên trong NATO, cũng như các Hiệp định Phòng thủ Ngũ quốc, RIMPAC và các hoạt động liên hiệp toàn cầu khác. Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland duy trì các doanh trại và căn cứ hải ngoại tại đảo Ascension, Belize, Brunei, Canada, Síp, Diego Garcia, quần đảo Falkland, Đức, Gibraltar, Kenya và Qatar.[146]

Quân đội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland đóng một vị thế trọng điểm trong việc biến Đế quốc Anh thành một thế lực thống trị quốc tế vào thế kỷ XVIII, XIX và đầu thế kỷ XX. Trong suốt lịch sử dân tộc của mình, quân đội Anh Quốc hành vi trong một số ít đại chiến như Chiến tranh Bảy năm, Chiến tranh Napoléon, Chiến tranh Krym, Chiến tranh quốc tế thứ nhất và Chiến tranh quốc tế thứ hai — cũng như nhiều xung đột thuộc địa. Anh Quốc trở nên điển hình nổi bật sau thắng lợi từ những xung đột này, và thường có tư cách ảnh hưởng tác động mang tính quyết định hành động đến những sự kiện quốc tế. Từ khi Đế quốc Anh kết thúc, chủ trương quốc phòng là ” những cuộc hành quân tối thiết yếu ” sẽ được triển khai trong thành phần một liên minh. [ 147 ]
Bản đồ địa hình Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc IrelandTổng diện tích quy hoạnh của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland xê dịch 243.610 kilômét vuông ( 94.060 dặm vuông Anh ). Quốc gia chiếm hầu hết quần đảo Anh [ 148 ] và gồm hòn đảo Anh, một phần sáu hướng đông bắc của hòn đảo Ireland và 1 số ít hòn đảo nhỏ hơn xung quanh. Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nằm giữa Bắc Đại Tây Dương và biển Bắc, bờ biển đông nam Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nằm cách bờ biển miền bắc Pháp trong vòng 22 dặm ( 35 km ), cách nhau qua eo biển Manche. [ 149 ] Năm 1993, 10 % diện tích quy hoạnh Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có rừng bao trùm, 46 % được sử dụng làm bãi cỏ và 25 % dùng để canh tác. [ 150 ] Đài thiên văn Hoàng gia Greenwich tại Luân Đôn là điểm xác lập của Kinh tuyến gốc. [ 151 ]Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nằm giữa những vĩ độ 49 ° và 61 ° B, và những kinh độ 9 ° T và 2 ° Đ. Bắc Ireland có biên giới trên bộ dài 224 dặm ( 360 km ) với Cộng hòa Ireland. [ 149 ] Đường bờ biển của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland dài 11.073 dặm ( 17.820 km ). [ 152 ] Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland được link với đại lục châu Âu trải qua Đường hầm eo biển Manche với chiều dài 31 dặm ( 50 km ) ( 24 dặm ( 38 km ) dưới biển ), là đường hầm dưới nước dài nhất trên quốc tế. [ 153 ]Anh chiếm hơn 50% tổng diện tích quy hoạnh Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, với 130.395 kilômét vuông ( 50.350 dặm vuông Anh ). [ 154 ] Hầu hết Anh là địa hình đất thấp, [ 150 ] địa hình đồi núi nằm ở tây-bắc của đường Tees-Exe ; gồm dãy núi Cumbrian tại Lake District, Pennines và những đồi đá vôi tại Peak District, Exmoor và Dartmoor. Các sông và cửa sông chính là Thames, Severn và Humber. Núi cao nhất tại Anh là Scafell Pike ( 978 mét ( 3.209 ft ) ) tại Lake District. [ 150 ]
Ben Nevis tại Scotland là điểm cao nhất tại quần đảo AnhScotland chiếm gần một phần ba tổng diện tích quy hoạnh Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, với 78.772 kilômét vuông ( 30.410 dặm vuông Anh ) [ 155 ] và gồm có gần 800 hòn đảo, [ 156 ] đa phần nằm tại phía tây và phía bắc của đại lục ; đáng kể là những quần đảo Hebrids, Orkney và Shetland. Địa hình Scotland được phân loại theo đứt đoạn ranh giới Highlands cắt ngang Scotland từ Arran tại phía tây đến Stonehaven tại phía đông. [ 157 ] Đường đứt dãy phân loại thành hai khu vực độc lạ rõ ràng, mang tên Highlands ( Đất Cao ) tại phía bắc và tây và Lowlands ( Đất Thấp ) tại phía nam và đông. Khu vực Highlands không nhẵn hơn và gồm hầu hết đất núi của Scotland, trong đó có Ben Nevis với độ cao 1.343 mét ( 4.406 ft ) là điểm cao nhất tại quần đảo Anh. [ 158 ] Khu vực Lowlands mà đặc biệt quan trọng là eo đất hẹp nằm giữa vịnh Clyde và vịnh Forth mang tên Central Belt có địa hình phẳng phiu hơn và là nơi cư trú của hầu hết dân cư .Wales chiếm dưới một phần mười tổng diện tích quy hoạnh của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, với 20.779 kilômét vuông ( 8.020 dặm vuông Anh ). [ 159 ] Địa hình Wales hầu hết là đồi núi, tuy nhiên miền nam có ít đồi núi hơn miền bắc và miền trung. Khu vực dân cư và công nghiệp chính nằm tại miền nam. Các núi cao nhất tại Wales nằm tại Snowdonia và gồm có Snowdon cao nhất Wales với độ cao 1.085 mét ( 3.560 ft ). [ 150 ] Wales có 14 hoặc 15 núi cao hơn 3.000 feet ( 914 m ). Wales có đường bờ biển dài 2.704 kilômét ( 1.680 dặm ). [ 160 ]Bắc Ireland tách biệt với hòn đảo Anh qua biển Ireland và eo biển Bắc, có diện tích quy hoạnh 14.160 kilômét vuông ( 5.470 dặm vuông Anh ) và hầu hết là đồi. Bắc Ireland có hồ lớn nhất quần đảo Anh là Lough Neagh với diện tích quy hoạnh 388 kilômét vuông ( 150 dặm vuông Anh ). [ 161 ] Đỉnh cao nhất tại Bắc Ireland là Slieve Donard thuộc dãy núi Mourne với độ cao 852 mét ( 2.795 ft ). [ 150 ]
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có khí hậu ôn đới, lượng mưa dồi dào quanh năm. [ 149 ] Nhiệt độ biến hóa theo mùa, hiếm khi giảm xuống dưới − 11 °C ( 12 °F ) hoặc tăng trên 35 °C ( 95 °F ). [ 162 ] Gió phổ cập thổi từ tây nam và liên tục mang theo những đợt thời tiết ôn hòa và mưa từ Đại Tây Dương, [ 149 ] tuy nhiên phần phía đông hầu hết bị chắn gió do hầu hết mưa rơi tại những khu vực phía tây, phía đông do đó khô hơn. Các hải lưu Đại Tây Dương được Gulf Stream làm ấm và đem đến mùa đông ôn hòa ; đặc biệt quan trọng là tại phía tây nơi mà mùa đông có mưa nhất là tại vùng cao. Mùa hè ấm hơn tại khu vực đông nam của Anh, do là nơi nằm sát đại lục châu Âu nhất, và phía bắc là nơi mát nhất. Tuyết rơi dày hoàn toàn có thể Open trong mùa đông và đầu mùa xuân tại những vùng cao .

Phân cấp hành chính[sửa|sửa mã nguồn]

Mỗi vương quốc tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có mạng lưới hệ thống phân loại hành chính và địa lý riêng, thường có nguồn gốc từ trước khi xây dựng Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Do đó, không có cấp bậc chung của đơn vị chức năng hành chính tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. [ 163 ] Cho đến thế kỷ XIX, có ít biến hóa về những sắp xếp này, tuy nhiên kể từ đó có sự tiến triển liên tục về vai trò và trách nhiệm. [ 164 ]Tổ chức của chính quyền sở tại địa phương tại Anh có tính phức tạp, phân chia nghĩa vụ và trách nhiệm biến hóa theo sắp xếp địa phương. Pháp luật tương quan đến chính quyền sở tại địa phương tại Anh là nghĩa vụ và trách nhiệm của QH và cơ quan chính phủ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, do Anh không có QH riêng. Cấp hành chính cao nhất của Anh là 9 vùng, tuy nhiên hiện hầu hết được sử dụng cho những mục tiêu thống kê. [ 165 ] Một vùng là Đại Luân Đôn có một hội đồng và thị trưởng được bầu trực tiếp từ năm 2000. [ 166 ] Theo dự tính, những vùng khác cũng sẽ được trao quyền bầu hội đồng khu vực của họ, tuy nhiên một đề xuất kiến nghị hội đồng tại khu vực Đông Bắc bị bác bỏ trong một cuộc trưng cầu dân ý vào năm 2004. [ 167 ] Bên dưới cấp khu vực, 1 số ít nơi của Anh có những hội đồng Q. huyện và 1 số ít nơi khác có những cơ quan nhất thể ; trong khi Luân Đôn gồm 32 Q. và Thành phố Luân Đôn. Các hội viên của hội đồng được bầu theo thể thức đa phần chế trong những phường có 1 thành viên hoặc theo thể chế đa phần đa thành viên trong những phường có nhiều thành viên. [ 168 ]Đối với mục tiêu chính quyền sở tại địa phương, Scotland được phân thành 32 khu vực hội đồng, với độc lạ lớn về cả kích cỡ và dân số. Các thành phố Glasgow, Edinburgh, Aberdeen và Dundee là những khu vực hội đồng riêng không liên quan gì đến nhau, trong khi Hội đồng Highlands gồm một phần ba diện tích quy hoạnh của Scotland tuy nhiên chỉ có trên 200.000 dân. Các hội đồng địa phương được hình thành từ những hội viên đắc cử ; [ 169 ] họ được trả lương bán thời hạn. Mỗi hội đồng bầu một Provost, hoặc Convenor, để chủ trì những cuộc họp của hội đồng và để đóng vai trò là nhân vật đứng đầu khu vực. Các hội viên hội đồng là đối tượng người dùng vận dụng của một quy tắc đạo đức do Ủy ban Tiêu chuẩn Scotland thi hành. [ 170 ]Chính quyền địa phương tại Wales gồm 22 cơ quan nhất thể, như những thành phố Cardiff, Swansea và Newport. [ 171 ] Các cuộc bầu cử được tổ chức triển khai mỗi bốn năm theo thể thức đa phần chế. [ 172 ] Thương Hội chính quyền sở tại địa phương Wales đại diện thay mặt cho quyền lợi và nghĩa vụ của những chính quyền sở tại địa phương tại Wales. [ 173 ]Chính quyền địa phương tại Bắc Ireland từ năm 1973 được tổ chức triển khai thành 26 hội đồng huyện, mỗi hội đồng được bầu theo thể thức khả chuyển nhượng đơn nhất. Quyền lực của họ bị hạn chế trong những dịch vụ như thu gom rác, trấn áp chó và bảo vệ khu vui chơi giải trí công viên và nghĩa trang. [ 174 ] Ngày 13 tháng 3 năm 2008, cơ quan hành pháp ưng ý đề xuất kiến nghị thiết lập 11 hội đồng mới và thay thể hệ thống hiện tại. [ 175 ] Các cuộc bầu cử địa phương được hoãn cho đến năm năm nay nhằm mục đích Giao hàng mục tiêu này. [ 176 ]

Lãnh thổ nhờ vào[sửa|sửa mã nguồn]

Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có chủ quyền lãnh thổ với 17 chủ quyền lãnh thổ không phải là bộ phận của bản thân Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland : 14 chủ quyền lãnh thổ hải ngoại [ 179 ] và ba thuộc địa vương thất. [ 180 ]14 chủ quyền lãnh thổ hải ngoại của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland gồm : Anguilla ; Bermuda ; Lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh ; Lãnh thổ châu Nam Cực thuộc Anh ; Quần đảo Virgin thuộc Anh ; Quần đảo Cayman ; Quần đảo Falkland ; Gibraltar ; Montserrat ; Saint Helena, Ascension và Tristan da Cunha ; Quần đảo Turks và Caicos ; Quần đảo Pitcairn ; Nam Georgia và Quần đảo Nam Sandwich ; và Các khu vực chủ quyền lãnh thổ tại Síp. [ 181 ] Tuyên bố chủ quyền lãnh thổ của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland tại châu Nam Cực không được công nhận phổ cập. [ 182 ] Tổng cộng, những chủ quyền lãnh thổ hải ngoại của Anh có diện tích quy hoạnh đất liền 1.727.570 kilômét vuông ( 667.018 dặm vuông Anh ) và dân số xê dịch 260.000 người ( 2008 ). [ 183 ] Chúng là tàn dư của Đế quốc Anh và một vài chủ quyền lãnh thổ bỏ phiếu ủng hộ duy trì là chủ quyền lãnh thổ của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland ( Bermuda năm 1995, Gibraltar năm 2002 và quần đảo Falkland năm 2013 ). [ 184 ]Các thuộc địa vương thất thuộc chiếm hữu của quân chủ, ngược với những chủ quyền lãnh thổ hải ngoại. [ 185 ] Chúng gồm ba khu vực pháp lý được quản trị riêng không liên quan gì đến nhau : Jersey và Guernsey tại eo biển Manche, và hòn đảo Man trên biển Ireland. Theo những hiệp định song phương, chính phủ nước nhà Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland quản trị sự vụ đối ngoại và quốc phòng của những hòn đảo và Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có quyền lực tối cao lập pháp nhân danh họ. Tuy nhiên, trên khoanh vùng phạm vi quốc tế, những chủ quyền lãnh thổ này được đề cập là ” những chủ quyền lãnh thổ mà Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland chịu nghĩa vụ và trách nhiệm “. [ 186 ]
Bản đồ tỷ lệ dân số Anh Quốc theo tìm hiểu nhân khẩu 2011 .Một cuộc tìm hiểu nhân khẩu được thực thi đồng thời tại mọi khu vực của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland mỗi mười năm. [ 187 ] Cục Thống kê Quốc gia chịu nghĩa vụ và trách nhiệm thu thập dữ liệu cho Anh và Wales, Tổng cục Hộ tịch Scotland và Cơ quan Thống kê và Nghiên cứu Bắc Ireland lần lượt chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về tìm hiểu tại vương quốc của họ. [ 188 ] Trong tìm hiểu nhân khẩu năm 2011, tổng dân số Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là 63.181.775. [ 189 ] Đây là vương quốc đông dân thứ ba trong Liên minh châu Âu, thứ năm trong Thịnh vượng chung và đứng thứ 21 trên quốc tế. 2010 là năm thứ ba liên tục dịch chuyển tự nhiên góp phần vào tăng trưởng dân số nhiều hơn di cư quốc tế dài hạn thực. [ 190 ] Từ năm 2001 đến năm 2011, dân số Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland tăng trưởng hàng năm với mức giao động 0,7 %, [ 189 ] so với 0,3 % / năm trong quá trình 1991 – 2001 và 0,2 % / năm trong tiến trình 1981 – 1991. [ 190 ] Điều tra nhân khẩu năm 2011 cũng xác nhận rằng tỷ suất dân số trong độ tuổi 0 – 14 giảm gần 50% ( 31 % năm 1911 so với 18 % năm 2011 ) và tỷ suất người già từ 65 tuổi trở lên tăng gấp ba lần ( từ 5 % lên 16 % ). [ 189 ]Dân số Anh trong năm 2011 là 53 triệu, chiếm khoảng chừng 84 %. [ 191 ] Đây là một trong những vương quốc có tỷ lệ dân số chi chít nhất trên quốc tế với 383 người / km² vào giữa năm 2003, [ 192 ] đặc biệt quan trọng tập trung chuyên sâu tại Luân Đôn và khu vực đông nam. [ 193 ] Điều tra nhân khẩu năm 2011 biểu thị dân số Scotland là 5,3 triệu, [ 194 ] Wales có 3,06 triệu dân và Bắc Ireland có 1,81 triệu dân. [ 191 ]Năm 2012, tổng tỷ suất sinh trung bình toàn nước là 1,92 trẻ / phụ nữ. [ 195 ] Mặc dù tỷ suất sinh ngày càng tăng góp phần vào tăng trưởng dân số hiện tại, tuy nhiên vẫn thấp hơn đáng kể so với mức đỉnh bùng nổ sinh sản 2,95 trẻ / phụ nữ vào năm 1964, [ 196 ] dưới mức thay thế sửa chữa là 2,1, tuy nhiên cao hơn mức thấp kỷ lục vào năm 2001 là 1,63. [ 195 ] Năm 2012, Scotland có tỷ suất sinh thấp nhất với chỉ 1,67, tiếp đến là Wales với 1,88, Anh với 1,94, và Bắc Ireland với 2,03. [ 195 ] Năm 2011, 47,3 % ca sinh tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là của sản phụ chưa kết hôn. [ 197 ] Một số liệu của cơ quan chính phủ ước tính rằng có 3,6 triệu người đồng tính luyến ái tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, chiếm 6 % dân số. [ 198 ]
Bản đồ biểu lộ tỷ suất dân cư phi da trắng theo tìm hiểu nhân khẩu năm 2011 .

Dân tộc	Dân số 2011	% 2011
Da trắng	55,010,359	87,1
Da trắng: Ireland du cư	63.193	0,1
Á hoặc Anh gốc Á: Ấn Độ	1.451.862	2,3
Á hoặc Anh gốc Á: Pakistan	1.173.892	1,9
Á hoặc Anh gốc Á: Bangladesh	451.529	0,7
Á hoặc Anh gốc Á: Hoa	433.150	0,7
Á hoặc Anh gốc Á: Khác	861.815	1,4
Á hoặc Anh gốc Á: Tổng	4.373.339	7,0
Da đen hoặc Anh Da đen	1.904.684	3,0
Hỗn chủng	1.250.229	2,0
Khác: Tổng	580.374	0,9
Tổng[202]	63.182.178	100

Trên phương diện lịch sử dân tộc, người Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland địa phương được cho là hậu duệ của những dân tộc bản địa khác nhau đến định cư tại đây từ trước thế kỷ XI : người Celt, La Mã, Anglo-Saxon, Norse và Norman. Người Wales hoàn toàn có thể là dân tộc bản địa cổ xưa nhất tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. [ 203 ] Một điều tra và nghiên cứu di truyền học vào năm 2006 bộc lộ rằng hơn 50 % nguồn gen của Anh có chứa những nhiễm sắc thể Y Germain. [ 204 ] Phân tích di truyền khác vào năm 2005 biểu lộ rằng ” khoảng chừng 75 % tổ tiên truy nguyên của dân cư Anh Quốc văn minh đến quần đảo Anh vào khoảng chừng 6.200 năm trước, lúc khởi đầu thời kỳ đồ đá mới hoặc đồ đá Anh “, và rằng san sẻ phổ cập một tổ tiên chung với người Basque. [ 205 ] [ 206 ] [ 207 ]Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có một lịch sử dân tộc nhập cư phi da trắng quy mô nhỏ, Liverpool có dân cư da đen xưa nhất trong toàn nước với tối thiểu là từ thập niên 1730 trong thời kỳ mua và bán nô lệ châu Phi, [ 208 ] và hội đồng người Hoa xưa nhất tại châu Âu mở màn khi thủy thủ người Hoa đến vào thế kỷ XIX. [ 209 ] Năm 1950, hoàn toàn có thể có ít hơn 20.000 dân cư phi da trắng tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, hầu hết được sinh tại hải ngoại. [ 210 ]Từ năm 1948, diễn ra nhập cư đáng kể từ châu Phi, khu vực Caribe và Nam Á, là di sản link được thiết lập từ Đế quốc Anh. Nhập cư từ những vương quốc thành viên mới trong EU tại Trung và Đông Âu từ năm 2004 dẫn đến tăng trưởng dân số của những nhóm này, tuy nhiên, tính đến năm 2008, xu thế bị hòn đảo chiều. Nhiều trong số những người nhập cư này trở lại tổ quốc của họ, khiến không rõ về quy mô những nhóm này. [ 211 ]

Tính đa dạng dân tộc thay đổi đáng kể trên khắp Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. 30,4% cư dân Luân Đôn và 37,4% cư dân Leicester được ước tính không phải là người da trắng năm 2005 ,[212][213] trong khi đó dưới 5% cư dân Đông Bắc Anh, Wales và Tây Nam Anh đến từ các nhóm thiểu số theo điều tra nhân khẩu năm 2001.[214] Năm 2016, 31,4% học sinh tiểu học và 27,9% học sinh trung học trong các trường công tại Anh là thành viên của một dân tộc thiểu số.[215]

Xem thêm: Bột ăn dặm Hipp có tốt không? Giá bao nhiêu? Có mấy loại?

Dân số phi da trắng của Anh và Wales tăng 38 % từ 6,6 triệu năm 2001 lên 9,1 triệu vào năm 2009. [ 216 ] Nhóm tăng trưởng nhanh nhất là dân cư hỗn chủng, tăng từ 672.000 vào năm 2001 lên 986.600 vào năm 2009. Cũng trong quá trình này, người Anh Quốc da trắng suy giảm 36.000. [ 217 ]
[218] và Liên Hợp Quốc[219]Thế giới Anh ngữ. Các vương quốc xanh đậm có đa phần dân cư nói tiếng Anh bản ngữ ; những vương quốc mà tiếng Anh là một ngôn từ chính thức tuy nhiên không phải là một ngôn từ hầu hết được biểu lộ màu xanh nhạt. Tiếng Anh là một ngôn từ chính thức của Liên minh châu Âuvà Liên Hiệp QuốcNgôn ngữ chính thức trên thực tiễn của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là tiếng Anh. [ 220 ] [ 221 ] Theo ước tính, 95 % dân cư Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là người đơn ngữ tiếng Anh. [ 222 ] 5,5 % dân cư được ước tính là nói những ngôn từ được đưa đến Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland do hiệu quả của nhập cư tương đối gần đây. [ 222 ] Các ngôn từ Nam Á, gồm Bengal, Tamil, Punjab, Hindi và Gujarat, là những nhóm lớn nhất và được 2,7 % dân cư Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nói. [ 222 ] Theo tìm hiểu nhân khẩu năm 2011, tiếng Ba Lan trở thành ngôn từ được nói nhiều thứ hai tại Anh và có 546.000 người nói. [ 223 ]Bốn ngôn từ Celt được nói tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland : tiếng Wales ; tiếng Ireland ; tiếng Gael Scotland ; và tiếng Cornwall. Tất cả đều được công nhận là những ngôn từ khu vực hoặc thiểu số, là chủ thể của những giải pháp đơn cử nhằm mục đích bảo vệ và thực thi theo Công ước châu Âu về những ngôn từ khu vực và thiểu số [ 224 ] và Công ước khung về bảo vệ những dân tộc thiểu số. [ 225 ] Theo tìm hiểu nhân khẩu năm 2001, hơn một phần năm ( 21 % ) dân cư Wales cho biết là họ hoàn toàn có thể nói tiếng Wales, [ 226 ] tăng so với tìm hiểu nhân khẩu năm 1991 ( 18 % ). [ 227 ] Ngoài ra, ước tính có khoảng chừng 200.000 người nói tiếng Wales sống tại Anh. [ 228 ] Trong cuộc tìm hiểu nhân khẩu này, tại Bắc Ireland có 167.487 người ( 10,4 % ) nói rằng họ có ” một số ít kiến thức và kỹ năng về tiếng Ireland “, hầu hết đều là trong hội đồng dân cư dân tộc chủ nghĩa ( đa phần là Công giáo ). Trên 92.000 người tại Scotland ( dưới 2 % ) có một số ít năng lượng ngôn từ Gael, cao nhất là tại Ngoại Hebrides. [ 229 ] Số học sinh được dạy bằng tiếng Wales, Gael Scotland và Ireland ngày càng tăng. [ 230 ] Tiếng Scots là một ngôn từ có nguồn gốc từ tiếng Anh Trung đại miền bắc thời kỳ đầu, được công nhận hạn chế với tư cách biến thể khu vực, tiếng Scots Ulster tại Bắc Ireland không có cam kết đơn cử nhằm mục đích bảo vệ và triển khai. [ 231 ]Học sinh tại Anh bắt buộc phải học một ngôn từ thứ hai cho đến năm 14 tuổi, [ 232 ] tại Scotland là đến 16 tuổi. Tiếng Pháp và tiếng Đức là ngôn từ thứ hai được giảng dạy thông dụng nhất tại Anh và Scotland. Toàn bộ học viên tại Wales được dạy tiếng Wales như ngôn từ thứ hai cho đến năm 16 tuổi, hoặc được giảng dạy bằng tiếng Wales. [ 233 ]
Tu viện Westminster được sử dụng làm nơi đăng quang của các quân chủ Anh QuốcCơ Đốc giáo là nền tảng quan trọng cho di sản văn hóa truyền thống Anh Quốc trong hơn 14 thế kỷ. [ 234 ] Mặc dù hầu hết công dân vẫn gắn bó với Cơ Đốc giáo trong nhiều nghiên cứu và điều tra, tuy nhiên số người dự lễ trong nhà thời thánh giảm đi đáng kể từ giữa thế kỷ XX, [ 235 ] trong khi nhập cư và đổi khác nhân khẩu học góp thêm phần vào sự tăng trưởng của những tín ngưỡng khác, đáng quan tâm nhất là Hồi giáo. [ 236 ] Tình hình này khiến một số ít nhà phản hồi có những diễn đạt khác nhau về Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland như xã hội đa tín ngưỡng, [ 237 ] thế tục hóa, [ 238 ] hoặc hậu Cơ Đốc giáo. [ 239 ]Trong tìm hiểu nhân khẩu 2001, 71,6 % tổng số người vấn đáp bộc lộ rằng họ là Fan Hâm mộ Cơ Đốc giáo, những tôn giáo lớn tiếp theo là Hồi giáo ( 2,8 % ), Ấn Độ giáo ( 1,0 % ), Sikh giáo ( 0,6 % ), Do Thái giáo ( 0,5 % ), Phật giáo ( 0,3 % ). [ 240 ] 15 % số người vấn đáp bộc lộ rằng họ không theo tôn giáo nào, và thêm 7 % không vấn đáp về tôn giáo. [ 241 ] So sánh những tìm hiểu nhân khẩu năm 2001 và 2011, số người nhận là Fan Hâm mộ Cơ Đốc giáo giảm 12 %, trong khi tỷ suất của những người vấn đáp là không tôn giáo tăng gấp đôi. Điều này trái ngược với sự tăng trưởng của những nhóm tôn giáo chính khác, khi số lượng tín đồ Hồi giáo tăng khoảng chừng 5 %. [ 242 ]Giáo hội Anh là quốc giáo tại xứ Anh. [ 243 ] Giáo hội duy trì đại diện thay mặt trong Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và Quân chủ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là người quản trị tối cao. [ 244 ] Tại Scotland, Giáo hội Scotland ( Trưởng Lão ) được công nhận là giáo hội vương quốc. Giáo hội Scotland không chịu sự trấn áp của nhà nước, và quân chủ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là một thành viên thường thì, được nhu yếu tuyên thệ ” duy trì và bảo tồn tôn giáo Tin Lành và thiết chế giáo hội Trưởng Lão ” khi đăng quang. [ 245 ] [ 246 ] Giáo hội Anh giáo tại Wales bị phi quốc lập hóa vào năm 1920, Giáo hội Anh giáo Ireland cũng như thế vào năm 1870 trước khi hòn đảo Ireland bị phân loại, do đó không có giáo hội quốc lập tại Bắc Ireland. [ 247 ] Mặc dù cuộc tìm hiểu nhân khẩu toàn Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland năm 2001 không lấy tài liệu đơn cử về những hệ phái Cơ Đốc giáo, tuy nhiên có ước tính rằng 62 % Fan Hâm mộ Cơ Đốc theo Anh giáo, 13,5 % theo Công giáo, 6 % theo Trưởng Lão, 3,4 % theo Giám Lý cùng số lượng nhỏ theo những giáo phái Tin Lành khác và Chính thống giáo Đông phương. [ 248 ]
Học viện King’s là bộ phận của Đại học Cambridge hình thành vào năm 1209Giáo dục đào tạo tại Anh là nghĩa vụ và trách nhiệm của Bộ trưởng Giáo dục đào tạo Vương quốc Liên hiệp, tuy nhiên quản trị thường ngày và hỗ trợ vốn cho những trường công là nghĩa vụ và trách nhiệm của chính quyền sở tại địa phương. [ 249 ] Giáo dục đào tạo công không lấy phí được triển khai từ từ từ năm 1870 đến năm 1944. [ 250 ] [ 251 ] Giáo dục đào tạo nay là bắt buộc trong độ tuổi từ 5 đến 16 ( 15 nếu sinh vào cuối tháng 7 hoặc tháng 8 ). Năm 2011, TIMSS xếp hạng những học viên 13 – 14 tuổi tại Anh và Wales đứng thứ 10 quốc tế về toán và thứ 9 về khoa học. [ 252 ] Năm 2010, trên 45 % chỉ tiêu tại Đại học Oxford và 40 % tại Đại học Cambridge thuộc về những sinh viên đến từ những trường tư thục, dù nhóm này chỉ chiếm 7 % số học viên đại trà phổ thông. [ 253 ] Anh có hai ĐH cổ nhất trong quốc tế Anh ngữ, đó là Đại học Oxford và Đại học Cambridge, với lịch sử vẻ vang trên tám thế kỷ. Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có 9 trường ĐH nằm trong nhóm 100 ĐH số 1 theo xếp hạng của Times Higher Education năm 2013, số lượng chỉ đứng thứ hai sau Hoa Kỳ. [ 254 ]Giáo dục đào tạo tại Scotland là nghĩa vụ và trách nhiệm của Bộ trưởng Nội các về Giáo dục đào tạo và Học tập suốt đời, quản trị thường ngày và hỗ trợ vốn cho những trường công là nghĩa vụ và trách nhiệm của chính quyền sở tại địa phương. Hai cơ cấu tổ chức công cộng không ngang cấp bộ đóng vai trò trọng điểm trong giáo dục Scotland : Cơ quan Tư cách Scotland, [ 255 ] Cơ quan Học tập và Giảng dạy Scotland. [ 256 ] Scotland lần tiên phong pháp lý hóa giáo dục bắt buộc vào năm 1496. [ 257 ] Tỷ lệ trẻ tại Scotland theo học trường tư là trên 4 %, tăng chậm trong những năm gần đây. [ 258 ] Sinh viên Scotland theo học tại những trường ĐH Scotland sẽ không phải trả học phí hay nghĩa vụ và trách nhiệm hiến Tặng Kèm tốt nghiệp, do những khoản phí bị bãi bỏ vào năm 2001 và nghĩa vụ và trách nhiệm hiến khuyến mãi tốt nghiệp bị bãi bỏ vào năm 2008. [ 259 ]nhà nước Wales chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về giáo dục tại Wales. Một số lượng đáng kể học viên Wales được giảng dạy trọn vẹn hoặc ở mức độ lớn bằng tiếng Wales ; những bài học kinh nghiệm bằng tiếng Wales là bắt buộc so với hàng loạt học viên cho đến tuổi 16. [ 260 ]Giáo dục đào tạo tại Bắc Ireland là nghĩa vụ và trách nhiệm của Bộ trưởng Giáo dục đào tạo Bắc Ireland và Bộ trưởng Công việc và Học tập, tuy nhiên nghĩa vụ và trách nhiệm nằm tại cấp địa phương trong việc quản trị. Hội đồng Khóa trình, Khảo thí và Đánh giá ( CCEA ) là cơ cấu tổ chức chịu nghĩa vụ và trách nhiệm cố vấn cho chính phủ nước nhà về những kiến thức và kỹ năng nên được giảng dạy trong những trường học Bắc Ireland, kiểm định tiêu chuẩn và công nhận trình độ. [ 261 ]
Y tế tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là một yếu tố được phân cấp và mỗi vương quốc có mạng lưới hệ thống riêng về chăm nom sức khỏe thể chất tư nhân và công cộng, cùng với những chiêu thức điều trị sửa chữa thay thế, tổng lực, và bổ trợ. Y tế công cộng được phân phối cho hàng loạt dân cư thường trú tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và hầu hết là không tính tiền tại điểm thiết yếu, được trả từ thuế chung. Tổ chức Y tế Thế giới vào năm 2000 xếp hạng dự trữ y tế tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland tốt thứ 15 tại châu Âu và đứng thứ 18 trên quốc tế. [ 262 ] [ 263 ]Các cơ quan quản trị được tổ chức triển khai trên cơ sở toàn Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland như Tổng hội Y khoa, Hội đồng Hộ lý và Trợ sản và những cơ quan có cơ sở phi chính phủ như Royal College. Tuy nhiên, nghĩa vụ và trách nhiệm chính trị và hoạt động giải trí y tế thuộc về cơ quan hành pháp của bốn vương quốc ; y tế tại Anh là nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan chính phủ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland ; y tế tại Bắc Ireland là nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan hành pháp Bắc Ireland ; y tế tại Scotland là nghĩa vụ và trách nhiệm của chính phủ nước nhà Scotland ; và y tế tại Wales là nghĩa vụ và trách nhiệm của chính phủ nước nhà hội đồng Wales. Mỗi dịch vụ y tế quốc dân có những chủ trương và ưu tiên khác nhau, dẫn đến những tương phản. [ 264 ] [ 265 ]Kể từ năm 1979, tiêu tốn cho y tế ngày càng tăng đáng kể, đạt gần hơn tới mức trung bình của Liên minh châu Âu. [ 266 ] Vào năm 2009, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland tiêu tốn khoảng chừng 8,4 % tổng thu nhập trong nước cho y tế, thấp hơn 0,5 % so với mức trung bình của OECD và thấp hơn khoảng chừng 1 % so với mức trung bình của Liên minh châu Âu. [ 267 ]
Ngân hàng Anh là ngân hàng trung ương của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc IrelandVương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có một nền kinh tế thị trường chịu trấn áp cục bộ. [ 268 ] Dựa theo tỷ giá hối đoái thị trường, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland vào năm 2009 là nền kinh tế tài chính lớn thứ sáu trên quốc tế và lớn thứ ba tại châu Âu sau Đức và Pháp. [ 269 ] Bộ Ngân khố Nữ vương chúa thượng ( HM Treasury ) chịu nghĩa vụ và trách nhiệm tăng trưởng và thi hành những chủ trương kinh tế tài chính công và chủ trương kinh tế tài chính của chính phủ nước nhà Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Ngân hàng Anh là ngân hàng nhà nước TW của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm phát hành giấy bạc và tiền đồng bảng Anh. Bảng Anh là tiền tệ dự trữ lớn thứ ba quốc tế ( sau Dollar Mỹ và Euro ) tính đến năm 2007. [ 270 ] Kể từ năm 1997, Ủy ban Chính sách Tiền tệ của Ngân hàng Anh chịu nghĩa vụ và trách nhiệm thiết lập lãi suất vay ở mức độ thiết yếu nhằm mục đích đạt được tiềm năng lạm phát kinh tế tổng thể và toàn diện do Bộ trưởng Tài chính xác lập. [ 271 ]Lĩnh vực dịch vụ chiếm khoảng chừng 73 % GDP của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland ( 2006 ). [ 272 ] Luân Đôn là một trong ba ” TT chỉ huy ” của kinh tế tài chính toàn thế giới ( cùng với Thành Phố New York và Tokyo ), [ 273 ] là TT kinh tế tài chính lớn nhất quốc tế cùng Thành Phố New York, [ 274 ] [ 275 ] [ 276 ] và là thành phố có GDP lớn nhất tại châu Âu. [ 277 ] Du lịch là một ngành rất quan trọng so với kinh tế tài chính Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland với trên 27 triệu hành khách trong năm 2004, là khu vực du lịch số 1 quốc tế và Luân Đôn là thành phố có nhiều hành khách quốc tế nhất trên quốc tế. [ 278 ] [ 279 ] Các ngành công nghiệp phát minh sáng tạo chiếm 7 % GVA vào năm 2005 và tăng trưởng 6 % mỗi năm trong quy trình tiến độ từ 1997 đến 2005. [ 280 ]Cách mạng công nghiệp khởi đầu tại Anh Quốc và khởi đầu tập trung chuyên sâu vào ngành công nghiệp dệt may, [ 281 ] tiếp đến là những ngành công nghiệp nặng khác như đóng tàu, khai thác than và sản xuất thép. [ 282 ] [ 283 ] Đế quốc Anh được sử dụng làm một thị trường hải ngoại cho sản phẩm & hàng hóa Anh Quốc, được cho phép Anh Quốc chi phối mậu dịch quốc tế trong thế kỷ XIX. Giống như những quốc gia công nghiệp hóa khác, cùng với sự suy giảm kinh tế tài chính sau hai Thế Chiến, Anh Quốc mở màn mất lợi thế cạnh tranh đối đầu và công nghiệp nặng suy giảm theo thứ bậc trong suốt thế kỷ XX. Chế tạo vẫn là bộ phận quan trọng trong kinh tế tài chính tuy nhiên chỉ chiếm 16,7 % mẫu sản phẩm vương quốc vào năm 2003. [ 284 ]Ngành công nghiệp xe hơi là một bộ phận quan trọng trong nghành nghề dịch vụ sản xuất của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, tạo việc làm cho hơn 800.000 người, với lệch giá khoảng chừng 52 tỷ bảng ( 2011 ). [ 285 ] Ngành công nghiệp hàng không thiên hà của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland lớn thứ nhì hoặc thứ ba quốc tế tùy theo phương pháp tính. Ngành công nghiệp dược phẩm đóng một vai trò quan trọng trong kinh tế tài chính Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, vương quốc này có tỷ suất tiêu tốn R&D dược khoa cao thứ ba toàn thế giới ( sau Hoa Kỳ và Nhật Bản ). [ 286 ] [ 287 ]Nông nghiệp Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có đặc thù thâm canh, cơ giới hóa cao độ, và có hiệu suất cao theo tiêu chuẩn châu Âu, sản xuất khoảng chừng 50 % thực phẩm thiết yếu với ít hơn 1,6 % lực lượng lao động. [ 288 ]
Trong quý sau cuối của năm 2008, kinh tế tài chính Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland chính thức bước vào suy thoái và khủng hoảng lần tiên phong kể từ năm 1991. [ 289 ] Tỷ lệ thất nghiệp tăng từ 5,2 % trong tháng 5 năm 2008 lên 7,6 % trong tháng 5 năm 2009 và đến tháng 1 năm 2012 thì tỷ suất thất nghiệp trong nhóm tuổi 18 đến 24 năm tăng từ 11,9 % lên 22,5 %, mức cao nhất từ 1992. [ 290 ] [ 291 ] Tổng nợ cơ quan chính phủ của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland tăng từ 44,4 % vào năm 2007 lên 82,9 % GDP vào năm 2011. [ 292 ] Tuy nhiên, đến cuối năm năm trước, Anh Quốc đạt mức tăng trưởng nhanh nhất trong G7 lẫn tại châu Âu, [ 293 ] [ 294 ] và đến tháng 9 năm năm ngoái, tỷ suất thất nghiệp giảm xuống còn 5,3 %. [ 295 ]Năm 2006, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là nước tiêu thụ lớn thứ chín và nước sản xuất lớn thứ 15 trên thị trường nguồn năng lượng quốc tế. [ 296 ] Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là nơi đặt trụ sở của 1 số ít công ty nguồn năng lượng lớn, trong đó có BP, Royal Dutch Shell và BG Group. [ 297 ] [ 298 ] Năm 2011, 40 % điện năng của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland được sản xuất bằng khí đốt, 30 % bằng than đá, 19 % bằng nguồn năng lượng hạt nhân, và 4,2 % bằng gió, hydro, nguyên vật liệu sinh học, và chất thải. [ 299 ]Lương kiểm soát và điều chỉnh lạm phát kinh tế tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland giảm 3,2 % từ quý thứ ba của năm 2010 đến quý thứ ba của năm 2012. [ 300 ] Kể từ thập niên 1980, bất bình đẳng kinh tế tài chính tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland tăng nhanh nhất trong số những vương quốc tăng trưởng. [ 301 ]Chuẩn nghèo tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland thường được định nghĩa là 60 % thu nhập hộ mái ấm gia đình trung bình. Năm 2007 – 2008, 13,5 triệu người hay 22 % dân số sống dưới mức này. Đây là mức nghèo tương đối cao thứ 5 trong Liên minh châu Âu. [ 302 ] Trong cùng năm, 4,0 triệu trẻ nhỏ, tương tự 31 %, sống trong những hộ mái ấm gia đình sống dưới mức nghèo sau khi tính cả ngân sách nhà tại, giảm 400.000 trẻ kể từ năm 1998 – 1999. [ 303 ] Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nhập khẩu 40 % phân phối thực phẩm. [ 304 ]

Khoa học và công nghệ tiên tiến[sửa|sửa mã nguồn]

Anh và Scotland là những TT số 1 trong cách mạng khoa học từ thế kỷ XVII [ 305 ] và Anh Quốc đứng vị trí số 1 cách mạng công nghiệp từ thế kỷ XVIII, [ 281 ] và liên tục sản sinh những nhà khoa học và kỹ sư có nổi tiếng với những tân tiến quan trọng. [ 306 ] Trong số những nhà lý luận lớn từ thế kỷ XVII và XVIII có Isaac Newton, những định luật về hoạt động và sự khai sáng về trọng tải của ông được xem là một nền tảng của khoa học tân tiến ; [ 307 ] từ thế kỷ XIX có Charles Darwin với thuyết tiến hóa theo tinh lọc tự nhiên là nền tảng cho sự tăng trưởng của sinh học văn minh, và James Clerk Maxwell với việc công thức hóa thuyết điện tử học tầm cỡ ; và gần đây hơn là Stephen Hawking, người đã tăng cấp nhiều học thuyết đa phần trong những nghành thiên hà học, mê hoặc lượng tử và nghiên cứu và điều tra lỗ đen. [ 308 ] Các mày mò khoa học lớn từ thế kỷ XVIII gồm có hydro bởi Henry Cavendish ; [ 309 ] từ thế kỷ XX là penicillin của Alexander Fleming, [ 310 ] và cấu trúc DNA bởi Francis Crick và những người khác. [ 311 ] Các khu công trình và ứng dụng kỹ thuật chính của người Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland trong thế kỷ XVIII gồm có đầu máy hơi nước được Richard Trevithick và Andrew Vivian tăng trưởng ; [ 312 ] từ thế kỷ XIX là động cơ điện của Michael Faraday, đèn sợi đốt của Joseph Swan, [ 313 ] và điện thoại cảm ứng thực tiễn tiên phong là ý tưởng của Alexander Graham Bell ; [ 314 ] và trong thế kỷ XX là mạng lưới hệ thống truyền hình hoạt động giải trí tiên phong của quốc tế của John Logie Baird và những người khác, [ 315 ] động cơ phản lực của Frank Whittle, cơ sở của máy điện toán tân tiến của Alan Turing, và World Wide Web của Tim Berners-Lee. [ 316 ]

Nghiên cứu và phát triển khoa học duy trì vị thế quan trọng trong các đại học Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, nhiều trường thành lập các công viên khoa học nhằm tạo điều kiện sản xuất và hợp tác với công nghiệp.[317] Từ năm 2004 đến năm 2008, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland sản xuất 7% bài báo nghiên cứu khoa học của thế giới và 8% trích dẫn khoa học, cao thứ ba và thứ hai thế giới (lần lượt sau Hoa Kỳ và Trung Quốc, và Hoa Kỳ).[318] Các tạp chí khoa học xuất bản tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland gồm có Nature, British Medical Journal and The Lancet.[319]

Anh Quốc có một mạng lưới đường đi bộ xuyên tâm với 29.145 dặm ( 46.904 km ) đường chính, 2.173 dặm ( 3.497 km ) đường cao tốc và 213.750 dặm ( 344.000 km ) đường trải nhựa. [ 149 ] Năm 2009, có tổng số 34 triệu xe được ĐK tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. [ 322 ]Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có một mạng lưới đường tàu dài 10.072 dặm ( 16.209 km ) tại hòn đảo Anh và 189 dặm ( 304 km ) tại Bắc Ireland. Đường sắt tại Bắc Ireland do NI Railways quản lý, đây là một công ty con của công ty quốc doanh Translink. Trên hòn đảo Anh, mạng lưới đường tàu được tư hữu hóa từ năm 1994 đến năm 1997. Network Rail chiếm hữu và quản trị hầu hết những gia tài cố định và thắt chặt như đường ray. Khoảng 20 công ty đường tàu thuộc chiếm hữu tư nhân hoạt động giải trí chuyên chở hành khách và chở trên 18.000 đoàn tàu hành khách mỗi ngày. Mỗi ngày cũng có khoảng chừng 1.000 đoàn tàu chở hàng hoạt động giải trí. [ 149 ]Từ tháng 10 năm 2009 đến tháng 9 năm 2010, những trường bay Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có tổng số 211,4 triệu hành khách trải qua. [ 323 ] Trong quy trình tiến độ này, ba trường bay lớn nhất là Sân bay London Heathrow ( 65,6 triệu hành khách ), Sân bay Gatwick ( 31,5 triệu hành khách ) và Sân bay London Stansted ( 18,9 triệu hành khách ). [ 323 ] Sân bay London Heathrow tọa lạc cách 15 dặm ( 24 km ) về phía tây của TP. hà Nội, có lưu lượng hành khách quốc tế cao nhất trên toàn thế giới [ 320 ] [ 321 ] và là TT của British Airways, cũng như của BMI và Virgin Atlantic. [ 324 ]
Văn hóa Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland chịu ảnh hưởng tác động từ nhiều yếu tố gồm thực trạng đảo quốc ; có lịch sử vẻ vang là một thể chế dân chủ tự do Tây phương và là một cường quốc lớn ; cũng như là một liên minh chính trị của bốn vương quốc với mỗi vương quốc duy trì những yếu tố truyền thống cuội nguồn, phong tục và tượng trưng đặc biệt quan trọng. Do sự sống sót của Đế quốc Anh, hoàn toàn có thể quan sát thấy tác động ảnh hưởng của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland trong ngôn từ, văn hóa truyền thống, và những mạng lưới hệ thống tư pháp của nhiều cựu thuộc địa như Ấn Độ, Canada, Ireland, New Zealand, Nam Phi, Hoa Kỳ và Úc. Phạm vi ảnh hưởng văn hóa truyền thống đáng kể của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland khiến vương quốc này được miêu tả như thể một ” siêu cường văn hóa truyền thống. ” [ 325 ] [ 326 ]
Chân dung Chandos được cho là miêu tả William ShakespeareHầu hết tác phẩm văn học Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland được viết bằng tiếng Anh. Năm 2005, khoảng chừng 206.000 sách được xuất bản tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và trong năm 2006 thì đây là vương quốc xuất bản nhiều sách nhất trên quốc tế. [ 327 ]Nhà viết kịch và nhà thơ người Anh William Shakespeare được đánh giá và nhận định thông dụng là nhà biên kịch vĩ đại nhất mọi thời đại, [ 328 ] [ 329 ] [ 330 ] và những người cùng thời với ông là Christopher Marlowe và Ben Jonson cũng liên tục được quý trọng cao độ .

Các tác gia Anh tiền hiện đại và cận đại gồm có Geoffrey Chaucer (thế kỷ XIV), Thomas Malory (thế kỷ XV), Thomas More (thế kỷ XVI), John Bunyan (thế kỷ XVII) và John Milton (thế kỷ XVII). Trong thế kỷ XVIII, Daniel Defoe (tác giả của Robinson Crusoe) và Samuel Richardson là những người tiên phong của tiểu thuyết hiện đại. Trong thế kỷ XIX, tiếp tục có cách tân hơn nữa của Jane Austen, Mary Shelley, tác gia thiếu nhi Lewis Carroll, chị em nhà Brontë, nhà vận động xã hội Charles Dickens, nhà tự nhiên chủ nghĩa Thomas Hardy, nhà duy thực chủ nghĩa George Eliot, nhà thơ ảo tưởng William Blake và nhà thơ lãng mạn William Wordsworth. Các tác gia Anh thế kỷ XX gồm có tiểu thuyết gia khoa học viễn tưởng H. G. Wells; các tác gia kinh điển thiếu nhi Rudyard Kipling, A. A. Milne, Roald Dahl và Enid Blyton; nhà phê bình D. H. Lawrence; nhà tân thời chủ nghĩa Virginia Woolf; nhà trào phúng Evelyn Waugh; tiểu thuyết gia tiên tri George Orwell; tiểu thuyết gia quần chúng W. Somerset Maugham và Graham Greene; tác gia hình sự Agatha Christie;[331] Ian Fleming (James Bond); các nhà thơ T.S. Eliot, Philip Larkin và Ted Hughes; các tác gia tưởng tượng J. R. R. Tolkien, C. S. Lewis và J. K. Rowling; tiểu thuyết gia thị giác Alan Moore với tiểu thuyết Watchmen[332] là một trong những tiểu thuyết thị giác bán chạy nhất từng được phát hành.[333]

Đóng góp của Scotland gồm có tác gia trinh thám Arthur Conan Doyle ( sáng tác Sherlock Holmes ), văn học lãng mạn của Walter Scott, tác gia mần nin thiếu nhi J. M. Barrie, những cuộc phiêu lưu sử thi của Robert Louis Stevenson và thi nhân trứ danh Robert Burns. Gần đây hơn, những nhà tân thời chủ nghĩa và dân tộc bản địa chủ nghĩa Hugh MacDiarmid và Neil M. Gunn góp phần cho Phục hưng Scotland. Một quang cảnh dữ tợn hiện ra trong những câu truyện của Ian Rankin và hài kịch kinh dị tâm ý của Iain Banks. Thủ đô Edinburgh của Scotland được UNESCO chọn làm thành phố văn học toàn thế giới tiên phong. [ 334 ]Nhiều tác gia từ những vương quốc khác, đa phần từ những vương quốc Thịnh vượng chung, Cộng hòa Ireland và Hoa Kỳ, đã cư trú và thao tác tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Những trường hợp đơn cử trong nhiều thế kỷ gồm có Jonathan Swift, Oscar Wilde, Bram Stoker, George Bernard Shaw, Joseph Conrad, T.S. Eliot, Ezra Pound và gần đây hơn có những tác gia Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland sinh tại hải ngoại như Kazuo Ishiguro và Salman Rushdie. [ 335 ] [ 336 ]
The Beatles là ban nhạc thành công nhất về thương mại trong lịch sử âm nhạc.

Các phong cách âm nhạc khác nhau phổ biến tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, từ âm nhạc dân gian bản địa của Anh, Wales, Scotland và Bắc Ireland cho đến âm nhạc heavy metal. Những nhà soạn nhạc cổ điển nổi tiếng từ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và các quốc gia tiền thân gồm có William Byrd, Henry Purcell, Edward Elgar, Gustav Holst, Arthur Sullivan, Ralph Vaughan Williams và Benjamin Britten, người tiên phong của nhạc kinh Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland hiện đại. Peter Maxwell Davies là một trong những nhà soạn nhạc hiện tại lỗi lạc nhất. Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland cũng là quê hương của các dàn nhạc và dàn hợp xướng giao hưởng nổi tiếng thế giới như Dàn nhạc giao hưởng BBC và Dàn hợp xướng Luân Đôn. Những chỉ huy nổi tiếng gồm có Simon Rattle, John Barbirolli và Malcolm Sargent. Một số nhà soạn nhạc nền phim đáng chú ý gồm có John Barry, Clint Mansell, Mike Oldfield, John Powell. George Frideric Handel là một công dân Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland nhập tịch[337] và một số tác phẩm hay nhất của ông như Messiah được viết bằng tiếng Anh.[338] Andrew Lloyd Webber đạt được thành công lớn về thương mại trên toàn cầu và là một nhà soạn nhạc của sân khấu âm nhạc, các tác phẩm của ông chi phối Rạp West End tại Luân Đôn trong một số năm và đã đi đến Broadway tại New York.[339]

The Beatles bán được trên một tỷ đĩa trên toàn thế giới và là ban nhạc có tác động ảnh hưởng nhất trong lịch sử vẻ vang âm nhạc đại chúng. [ 340 ] [ 341 ] [ 342 ] [ 343 ] Những người góp phần Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland điển hình nổi bật khác có tác động ảnh hưởng đến âm nhạc đại chúng trong những thập niên qua gồm có The Rolling Stones, Led Zeppelin, Pink Floyd, Queen, Bee Gees, và Elton John, họ đều bán được trên 200 triệu đĩa trên toàn thế giới. [ 344 ] [ 345 ] [ 346 ] [ 347 ] [ 348 ] [ 349 ] Giải Brit là phần thưởng âm nhạc thường niên của BPI, và 1 số ít nhận giải Đóng góp điển hình nổi bật cho âm nhạc như The Who, David Bowie, Eric Clapton, Rod Stewart và The Police. [ 350 ] Những ca sĩ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland gần đây có thành công xuất sắc trên quy mô quốc tế gồm có Coldplay, Radiohead, Oasis, Spice Girls, Robbie Williams, Amy Winehouse và Adele. [ 351 ]

Anh Quốc có ảnh hưởng đáng kể đến lịch sử điện ảnh, các đạo diễn người Anh Quốc như Alfred Hitchcock với Vertigo được một số nhà phê bình nhận định là phim hay nhất mọi thời đại,[352] và David Lean nằm trong số những người được hoan nghênh nhất về phê bình mọi thời đại.[353] Các đạo diễn quan trọng khác gồm có Charlie Chaplin,[354] Michael Powell,[355] Carol Reed[356] và Ridley Scott.[357] Nhiều diễn viên Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland đạt được danh tiếng quốc tế và thành công về phê bình, bao gồm: Julie Andrews,[358] Richard Burton,[359] Michael Caine,[360] Charlie Chaplin,[361] Sean Connery,[362] Vivien Leigh,[363] David Niven,[364] Laurence Olivier,[365] Peter Sellers,[366] Kate Winslet,[367] Anthony Hopkins,[368] và Daniel Day-Lewis.[369] Một số phim thành công nhất về thương mại trong mọi thời đại được sản xuất tại Anh Quốc, bao gồm Harry Potter và James Bond).[370] Ealing Studios được tuyên bố là xưởng phim hoạt động liên tục lâu năm nhất trên thế giới.[371]

Mặc dù có một lịch sử với các sản phẩm quan trọng và thành công, công nghiệp điện ảnh Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland thường mang đặc trưng bắt nguồn từ tranh luận về bản sắc và mức độ ảnh hưởng của Hoa Kỳ và châu Âu. Các nhà sản xuất Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland hoạt động trong hợp tác sản xuất quốc tế và các diễn viên, đạo diễn, và đoàn làm phim Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland thường xuyên tham gia trong các bộ phim Mỹ. Nhiều phim thành công của Hollywood dựa trên nhân vật, các câu chuyện hoặc sự kiện của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland như Titanic, The Lord of the Rings, Pirates of the Caribbean.

Năm 2009, những bộ phim Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland thu về khoảng chừng 2 tỷ USD trên toàn thế giới và giành thị trường khoảng chừng 7 % toàn thế giới và 17 % tại Anh Quốc. [ 372 ] Doanh thu phòng vé tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland đạt tổng số 944 triệu £ vào năm 2009. [ 372 ] Thương Hội Điện ảnh Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland lập ra một bảng xếp hạng 100 phim Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland hay nhất mọi thời đại mang tên BFI Top 100 British films. [ 373 ] Trao Giải điện ảnh hàn lâm Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland được Viện Hàn lâm Nghệ thuật Điện ảnh và Truyền hình Anh Quốc tổ chức triển khai thường niên. [ 374 ]
[375][376][377]Broadcasting House tại Luân Đôn là trụ sở của BBC, cơ quan phát thanh truyền hình lâu năm nhất và lớn nhất trên thế giới.

BBC được thành lập vào năm 1922 là công ty phát thanh, truyền hình và truyền thông mạng sử dụng công quỹ của Anh Quốc, và là cơ quan phát thanh truyền hình lâu năm nhất và lớn nhất trên thế giới.[375][376][377] Công ty vận hành nhiều trạm truyền hình và phát thanh tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và phát ra hải ngoại, dịch vụ quốc nội của công ty lấy kinh phí từ thuế truyền hình.[378][379] Những cơ quan khác trong lĩnh vực truyền thông tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland gồm có ITV plc với 11 trong số 15 đài truyền hình khu vực hình thành ITV Network,[380] và News Corporation sở hữu một số báo chí toàn quốc thông qua News International như The Sun và The Times,[381] cũng như nắm giữ một cổ phần lớn trong British Sky Broadcasting.[382] Luân Đôn chi phối lĩnh vực truyền thông tại Anh Quốc: các báo chí và truyền hình cùng phát thanh toàn quốc phần lớn có trụ sở tại đây, song Manchester cũng là một trung tâm truyền thông quốc gia quan trọng. Edinburgh cùng Glasgow, và Cardiff, là các trung tâm quan trọng về báo chí và phát thanh truyền hình tại Scotland và Wales.[383] Lĩnh vực xuất bản tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có tổng doanh thu khoảng 20 tỷ £ và sử dụng 167.000 người.[384]

Năm 2009, theo ước tính người theo dõi xem truyền hình trung bình 3,75 giờ và nghe phát thanh trung bình 2,81 giờ mỗi ngày. Trong năm này, những kênh phát sóng công cộng của Đài truyền hình BBC chiếm khoảng chừng 28,4 % tổng số theo dõi ; ba kênh độc lập chính chiếm 29,5 % và những kênh vệ tinh và kỹ thuật số đang ngày càng quan trọng khác chiếm 42,1 % còn lại. [ 385 ] Số lượng báo bán ra giảm từ thập niên 1970 và trong năm 2009 có 42 % nhân dân được tường thuật là đọc một tờ báo toàn nước mỗi ngày. [ 386 ] Năm 2010, 82,5 % dân cư Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland sử dụng Internet, đây là tỷ suất cao nhất trong 20 vương quốc có tổng số người sử dụng lớn nhất vào cùng năm. [ 387 ]
Các môn thể thao đa phần, gồm có bóng đá, bóng bầu dục kiểu liên hiệp, bóng bầu dục kiểu liên minh, quần vợt, golf, quyền Anh, rowing và cricket, bắt nguồn hoặc về cơ bản được tăng trưởng tại Anh Quốc hoặc những vương quốc tiền thân. Do luật lệ và quy tắc của nhiều môn thể thao tân tiến được ý tưởng và hệ thống hóa vào cuối thế kỷ XIX tại Anh Quốc thời kỳ Victoria, năm 2002, quản trị IOC Jacques Rogge nói rằng ; ” Quốc gia vĩ đại, yêu quý thể thao này được công nhận thông dụng là sinh quán của thể thao tân tiến “. [ 389 ] [ 390 ]Trong hầu hết những cuộc tranh tài quốc tế, những đội tuyển riêng không liên quan gì đến nhau đại diện thay mặt cho Anh, Scotland và Wales. Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland thường liên hiệp trong một đội tuyển duy nhất đại diện thay mặt cho toàn hòn đảo, ngoại lệ đáng chú ý quan tâm là bóng đá và Đại hội thể thao Thịnh vượng chung. Trong khoanh vùng phạm vi thể thao, những đội tuyển Anh, Scotland, Wales, Ireland / Bắc Ireland thường được gọi chung là ” trang chủ Nations “. Trong 1 số ít môn thể thao, một đội tuyển duy nhất đại diện thay mặt cho toàn Anh Quốc, gồm có trong Thế vận hội. Các Thế vận hội Mùa hè 1908, 1948 và 2012 được tổ chức triển khai tại Luân Đôn, và đây là thành phố tiên phong tổ chức triển khai đại hội này 3 lần. Anh Quốc tham gia mọi kỳ Thế vận hội tân tiến cho đến nay và đứng thứ ba tổng số huy chương .Một cuộc thăm dò ý kiến vào năm 2003 cho thấy rằng bóng đá là môn thể thao phổ cập nhất tại Anh Quốc. [ 391 ] Mỗi một vương quốc cấu thành có hiệp hội, đội tuyển vương quốc và mạng lưới hệ thống giải đấu bóng đá riêng. Giải đấu bóng đá đứng đầu tại Anh là Giải bóng đá Ngoại hạng Anh, đây là giải đấu bóng đá được xem nhiều nhất trên quốc tế. [ 392 ] Trận đấu bóng đá quốc tế tiên phong là cuộc tranh tài giữa Anh và Scotland vào ngày 30 tháng 11 năm 1872. [ 393 ] Đội tuyển bóng đá vương quốc Anh đã lên ngôi tại Giải vô địch bóng đá quốc tế 1966. Anh, Scotland, Wales và Bắc Ireland cạnh tranh đối đầu như những vương quốc riêng không liên quan gì đến nhau trong tranh tài quốc tế. [ 394 ] Một đội tuyển bóng đá Thế vận hội Anh Quốc tập hợp để tranh tài trong Thế vận hội Luân Đôn 2012. Tuy nhiên, những hiệp hội bóng đá của Scotland, Wales, Bắc Ireland khước từ tham gia, do quan ngại rằng điều này sẽ làm suy yếu địa vị độc lập của họ. [ 395 ]
Năm 2003, bóng bầu dục liên hiệp được xếp hạng là môn thể thao thông dụng thứ nhì tại Anh Quốc. [ 391 ] Môn thể thao này được phát minh sáng tạo tại Anh, và trận tranh tài bóng bầu dục tiên phong diễn ra vào ngày 27 tháng 3 năm 1871 giữa Anh và Scotland. [ 396 ] Anh, Scotland, Wales, Ireland, Pháp và Ý tham gia Giải vô địch Lục quốc ; giải đấu quốc tế đứng đầu tại Bắc Bán cầu. Các cơ quan quản trị thể thao tại Anh, Scotland, Wales và Bắc Ireland tổ chức triển khai và điều tiết riêng không liên quan gì đến nhau về tranh tài. [ 397 ] Nếu bất kể đội tuyển hòn đảo Anh hoặc Ireland nào vượt mặt ba đội khác trong một giải đấu, đội tuyển sẽ được trao thưởng Triple Crown. [ 398 ] Bóng bầu dục liên minh bắt nguồn tại Huddersfield và thường được chơi tại miền bắc Anh. [ 399 ] Một đội tuyển ‘ Great Britain Lions ‘ duy nhất tham gia Giải vô địch bóng bầu dục liên minh Thế giới và những giải đấu Test, tuy nhiên điều này đổi khác vào năm 2008 khi Anh, Scotlad và Ireland tham gia với tư cách những vương quốc riêng. [ 400 ]Cricket được ý tưởng tại Anh, đội tuyển cricket Anh do Ủy ban Cricket Anh và Wales trấn áp, [ 401 ] là đội tuyển vương quốc duy nhất tại Anh Quốc có vị thế Test. Cricket độc lạ với bóng đá và bóng bầu dục ở chỗ Wales và Anh liên hiệp trong đội tuyển vương quốc, dù Wales từng có đội tuyển riêng. Các cầu thủ người Ireland và Scotland được phép tranh tài cho Anh do hai đội tuyển Scotland và Ireland đều không có vị thế Test và chỉ gần đây mới mở màn tranh tài tại One Day International. [ 402 ] [ 403 ] Scotland, Anh ( và Wales ), và Ireland ( gồm có Bắc Ireland ) tranh tài trong Giải vô địch Cricket quốc tế, Anh từng vài lần vào đến trận chung kết. Có một giải đấu chuyên nghiệp, trong đó những câu lạc bộ đại diện thay mặt cho 17 hạt của Anh và một hạt của Wales tham gia tranh tài. [ 404 ]Quần vợt tân tiến bắt nguồn từ Birmingham, Anh trong thập niên 1860, sau đó truyền bá ra toàn thế giới. [ 405 ] Giải Vô địch Wimbledon diễn ra lần tiên phong vào năm 1877 và là giải đấu lâu năm nhất quốc tế, lúc bấy giờ sự kiện diễn ra vào cuối tháng 6 và đầu tháng 7. [ 406 ]

Biểu tượng vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Tượng Britannia tại Plymouth. Britannia là hiện thân vương quốc của Anh Quốc .Quốc kỳ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là Quốc kỳ Liên minh, nó được tạo ra vào năm 1606 do xếp chồng quốc kỳ Anh lên quốc kỳ Scotland và được update vào năm 1801 khi thêm vào Hiệu kỳ Thánh Patrick của hòn đảo Ireland. Wales không được đại diện thay mặt trong Quốc kỳ Liên minh do vương quốc này bị Anh thôn tính trước khi xây dựng Vương quốc Liên hiệp. Khả năng tái thiết kế Quốc kỳ Liên hiệp nhằm mục đích có đại diện thay mặt cho Wales không trọn vẹn bị loại trừ. [ 407 ] Quốc ca của Anh Quốc là ” God Save the King “, với ” King ” thay bằng ” Queen ” trong lời nếu quân chủ là một phái đẹp .Britannia là hiện thân vương quốc của Anh Quốc, bắt nguồn từ Britain thuộc La Mã. [ 408 ] Britannia được tượng trưng hóa là một phụ nữ trẻ tuổi có tóc màu nâu hoặc vàng, đội một mũ sắt Corinth và mặc áo choàng trắng. Bà giữ một đinh ba của Poseidon và một khiên, có biểu lộ Quốc kỳ Liên minh. Đôi khi bà được miêu tả là cưỡi trên sống lưng một con sư tử. Do đỉnh điểm của Đế quốc Anh vào cuối thế kỷ XIX, Britannia thường được gắn liền với sự chi phối hàng hải của Anh Quốc, như trong bài ca ái quốc ” Rule, Britannia ! “. Cho đến năm 2008, hình tượng sư tử được miêu tả sau Britannia trên đồng 50 xu và trên mặt sau của đồng 10 xu. Nó cũng được sử dụng như thể một tượng trưng trên hiệu kỳ phi lễ nghi của Lục quân Anh Quốc. Chó Bull đôi khi được sử dụng như thể một tương trưng của Anh Quốc và được liên hệ với sự thử thách của Winston Churchill với Đức Quốc xã. [ 409 ]

Aggestam L. (2011). European Foreign Policy and the Quest for a Global Role. Britain, France and Germany, London, Routledge.
Gowland C. (2009). Britain and European Integration Since 1945: On the sidelines, London, Routledge. New Ed edition.
Miller V. (2007). EU Reform: a new treaty or an old constitution?. House of Commons Library, Research paper RP07/64.
Rosamund, B. & Wincott, D. (2006). Constitutionalism, European Integration and British Political Economy. Oxford, UK; Malden, MA: British journal of politics and international relations. tr. 8 (1).
Miller V. (2005). The Future of the European Constitution. House of Commons Library, Research paper 05/45.
Miller V. (2005). The UK Parliament and European Business. Research paper 05/85, House of Commons Library.
Kassim H (2005). Le Royaume-Uni et le Traité constitutionnel européen. Critique internationale 4/2005 (no 29). tr. 113-133.
Menon, A (2003). Britain and the Convention on the future of Europe in International affairs., 79 (5). Guildford: Butterworths for the Royal Institute of International Affairs.
Gasiorek, M; và đồng nghiệp (2002). The Accession of the UK to the EC, Journal of Common Market studies., 40 (3).
Young, J. W. (2000). Britain and European unity, 1945-1999. 2nd Edition, Macmillan Press.
MacShane, D. (1995), Europe’s next challenge to British Politics in Political quarterly, 66 (1), London: Political Quarterly Publishing Co. Ltd.
Gregory F.F.C. (1993). Dilemmas of Government-Britain and the European Community. Martin Robertson.
George S. (1992). Britain and the European Community. Oxford University Press.
Bulmer, Simon, George, Stephen, Scott, Andrew (1992). The United Kingdom and EC membership evaluated. Pinter Publishers.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Chính phủ

Thông tin chung

Du lịch

Xem thêm: Em đã lột xác bằng BỘT ĐẬU ĐỎ trong 2 tháng hè !!

Source: https://trangdahieuqua.com
Category: Làm đẹp

Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland – Wikipedia tiếng Việt

Tên tiếng Anh[sửa|sửa mã nguồn]

Tên tiếng Việt[sửa|sửa mã nguồn]

Sau năm 1707[sửa|sửa mã nguồn]

Chính quyền phân cấp[sửa|sửa mã nguồn]

Quan hệ đối ngoại[sửa|sửa mã nguồn]

Phân cấp hành chính[sửa|sửa mã nguồn]

Lãnh thổ nhờ vào[sửa|sửa mã nguồn]

Khoa học và công nghệ tiên tiến[sửa|sửa mã nguồn]

Biểu tượng vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Có thể bạn quan tâm

Giải đáp thắc mắc cắt mí mắt có được vĩnh viễn không?

Review Kem Body Rau Má GUO nâng tone, cấp ẩm tốt nhất 2024

Review 10+ Kem Dưỡng Ẩm Cho Da Khô Của Nhật Tốt Nhất Hiện Nay

Top 11 Kem Dưỡng Ẩm Tốt Nhất Cho Da Dầu, Không Gây Bí Da

Trả lời Hủy