Thốt Nốt – Wikipedia tiếng Việt
Thốt Nốt là một quận nội thành trực thuộc thành phố Cần Thơ, Việt Nam. Quận Thốt Nốt nằm ở cửa ngỏ phía bắc của Thành phố Cần Thơ, lãnh thổ bao gồm phần đất liền và dãy cù lao Tân Lộc hình thoi nằm trên Sông Hậu. Quận Thốt Nốt được xem là quận có nhiều tiềm năng phát triển công nghiệp và du lịch sinh thái. Đây là quận đông dân thứ 2 sau Ninh Kiều.
Trước năm 2004, Thốt Nốt vốn là một huyện thuộc Tỉnh Cần Thơ cũ và trong quy trình tiến độ 2004 – 2009, Thốt Nốt là một huyện ngoài thành phố của TP Cần Thơ thường trực Trung ương, với huyện lỵ là thị xã Thốt Nốt. Địa bàn huyện Thốt Nốt trước năm 2004 rất to lớn, gồm có hàng loạt quận Thốt Nốt, hàng loạt huyện Vĩnh Thạnh và một phần huyện Cờ Đỏ lúc bấy giờ. Ngày 2 tháng 1 năm 2004, theo Nghị định số 05/2004 / NĐ-CP, vùng đất huyện Thốt Nốt cũ được chia thành những đơn vị chức năng hành chính mới là huyện Thốt Nốt và huyện Vĩnh Thạnh của thành phố Cần Thơ thường trực Trung ương .
Ngày 23 tháng 12 năm 2008, theo Nghị định số 12/NĐ-CP, lại giải thể huyện Thốt Nốt cũ để thành lập mới quận Thốt Nốt. Ngoài ra, phần đất còn lại của huyện Thốt Nốt cũ cũng được nhập vào huyện Vĩnh Thạnh và huyện Cờ Đỏ mới thay đổi địa giới hành chính lúc đó.
Bạn đang đọc: Thốt Nốt – Wikipedia tiếng Việt
Như vậy, Thốt Nốt chính thức trở thành một quận thuộc thành phố Cần Thơ thường trực Trung ương từ đầu năm 2009. Ngoài ra, thị xã Thốt Nốt cũ cũng được chuyển thành phường Thốt Nốt. Như vậy, địa điểm Thốt Nốt chính thức được dùng cho cả hai đơn vị chức năng hành chính : phường Thốt Nốt và quận Thốt Nốt. Hiện nay, TT hành chính quận Thốt Nốt được đặt ở phường Thốt Nốt .
Quận Thốt Nốt nằm ở phía bắc thành phố Cần Thơ, TT quận cách TT thành phố 42 km theo Quốc lộ 91, có vị trí địa lý :
Quận có diện tích quy hoạnh 118 km², dân số năm 2019 là 155.360 người, tỷ lệ dân số đạt 1.317 người / km². [ 2 ]Ngoài ra, quận còn quản trị hành chính cồn Tân Lộc, một cù lao lớn nằm giữa hai nhánh sông Hậu .
Nguồn gốc địa điểm Thốt Nốt[sửa|sửa mã nguồn]
Ban đầu, địa điểm Thốt Nốt chỉ là tên một ngôi chợ tại thôn Thạnh Hòa Trung ( sau này là làng Thạnh Hòa Trung ) thuộc tỉnh An Giang thời nhà Nguyễn độc lập và sau đó là tỉnh Long Xuyên thời Pháp thuộc. Cũng về sau, làng Thạnh Hòa Trung được chia ra thành hai làng mới, lấy tên là làng Thạnh Hòa Trung Nhứt và làng Thạnh Hòa Trung Nhì. Từ đó, chợ Thốt Nốt và khu vực xung quanh thuộc về địa phận làng Thạnh Hòa Trung Nhứt .Chính quyền thực dân Pháp cho xây dựng quận thường trực tỉnh Long Xuyên và đặt tên là quận Thốt Nốt do lấy theo tên gọi Thốt Nốt vốn là nơi đặt quận lỵ .
Thời Pháp thuộc[sửa|sửa mã nguồn]
Năm 1917, thực dân Pháp xây dựng quận Thốt Nốt thuộc tỉnh Long Xuyên ; quận lỵ đặt tại làng Thạnh Hòa Trung Nhứt. Quận Thốt Nốt khởi đầu có 2 tổng với những làng như sau :
Sau này thực dân Pháp triển khai hợp nhất một số ít làng lại và lấy tên gọi mới cho những làng như : Thuận Hưng ( hợp nhất Tân Thuận Đông và Tân Hưng ), Thạnh Hòa Trung An ( hợp nhất Thạnh Hòa Trung Nhì và Thạnh An ) .Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, chính quyền sở tại kháng chiến của Việt Minh bỏ tên tuổi ” quận ” và thay bằng ” huyện “. Cũng sau năm 1945, tổng An Phú được tách ra để xây dựng quận Lấp Vò thuộc tỉnh Long Xuyên, sau đó lại giao quận Lấp Vò cho tỉnh Sa Đéc quản trị .Chính quyền kháng chiến bắt đầu vẫn đặt huyện Thốt Nốt thuộc tỉnh Long Xuyên. Ngày 12 tháng 9 năm 1947, huyện Thốt Nốt thuộc tỉnh Long Châu Hậu. Ngày 7 tháng 2 năm 1949, huyện Thốt Nốt được chuyển giao cho tỉnh Cần Thơ quản trị. Đến cuối năm 1954, huyện Thốt Nốt trở lại thuộc tỉnh Long Xuyên như cũ .
Nước Ta Cộng hoà[sửa|sửa mã nguồn]
Trước đây, vào thời Pháp thuộc, vùng đất những làng Thạnh Phú và Thạnh Quới dân cư địa phương tập trung chuyên sâu sinh sống rất ít và thưa thớt. Năm 1954, phần đông đồng bào miền Bắc, phần đông là theo đạo Thiên Chúa đã di cư vào miền Nam và đến vùng đất làng Thạnh Qưới thuộc tổng Định Mỹ, quận Thốt Nốt lập nghiệp, sinh sống cho đến ngày này. Lúc bấy giờ, vùng đất này còn được gọi là ” Dinh điền Cái Sắn ” .Sau năm 1956, những làng gọi là xã. Từ năm 1956 cho đến năm 1975, chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hoà đặt quận Thốt Nốt thuộc tỉnh An Giang. Ngày 4 tháng 3 năm 1958, xã Thạnh Quới tách đất lập mới xã Thạnh An cùng thuộc quận Thốt Nốt. Địa bàn xã Thạnh An vốn tập trung chuyên sâu phần đông đồng bào miền Bắc di cư theo đạo Thiên Chúa .Năm 1962, giao xã Thạnh Phú về cho quận Khắc Trung ( đến năm 1964 lại đổi tên là quận Thuận Trung ) thuộc tỉnh Phong Dinh quản trị. Ngày 25 tháng 6 năm 1964, quận Thốt Nốt nhận thêm xã Vĩnh Trinh tách từ quận Châu Thành cùng thuộc tỉnh An Giang .Sau năm 1965, cấp tổng bị giải thể, những xã thường trực quận. Quận Thốt Nốt có 9 xã thường trực : Thạnh Hoà Trung Nhứt ( quận lỵ ), Thạnh Hoà Trung An, Thới Thuận, Thuận Hưng, Tân Lộc Tây, Tân Lộc Đông, Vĩnh Trinh, Thạnh Quới và Thạnh An .Năm 1972, tên những xã ” Thạnh Hoà Trung Nhứt ” và ” Thạnh Hoà Trung An ” rút lại chỉ còn 2 chữ là ” Trung Nhứt ” và ” Trung An ” .Trước năm 1975, vùng đất Thốt Nốt ( gồm cả hàng loạt huyện Vĩnh Thạnh và một phần huyện Cờ Đỏ ) đã từng có thời kỳ thuộc về Tỉnh Long Xuyên và sau đó là tỉnh An Giang .
Chính quyền Cách mạng[sửa|sửa mã nguồn]
Năm 1957, chính quyền sở tại Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Nước Ta và sau này là nhà nước Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Nước Ta khởi đầu cũng huyện Thốt Nốt thuộc tỉnh An Giang. Đến năm 1963, lại giao huyện Thốt Nốt về cho tỉnh Cần Thơ cho đến đầu năm 1976 .Sau ngày 30 tháng 04 năm 1975, chính quyền sở tại quân quản Cộng hòa miền Nam Nước Ta của tỉnh Cần Thơ bắt đầu vẫn đặt huyện Thốt Nốt thuộc tỉnh Cần Thơ cho đến đầu năm 1976. Huyện lỵ là thị xã Thốt Nốt, được xây dựng do tách đất từ xã Trung Nhứt. Đồng thời, chính quyền sở tại Cách mạng cũng chuyển giao xã Thạnh Phú ( trước đó thuộc quận Thuận Trung, tỉnh Phong Dinh ) về cho huyện Thốt Nốt quản trị trở lại như trước .
Theo Nghị định số 03 / NĐ-76 ngày 24 tháng 2 năm 1976 và Quyết định số 17 / QĐ-76 ngày 24 tháng 3 năm 1976, nhà nước Nước Ta quyết định hành động hợp nhất ba đơn vị chức năng hành chính cấp tỉnh ngang bằng nhau là tỉnh Sóc Trăng, tỉnh Cần Thơ và thành phố Cần Thơ để xây dựng tỉnh mới : tỉnh Hậu Giang. Lúc này, Thốt Nốt trở thành huyện của tỉnh Hậu Giang. Huyện Thốt Nốt bắt đầu gồm có thị xã Thốt Nốt và 9 xã : Tân Lộc, Thạnh An, Thạnh Phú, Thạnh Quới, Thới Thuận, Thuận Hưng, Trung An, Trung Nhứt, Vĩnh Trinh .Ngày 15 tháng 9 năm 1981, chia xã Thạnh An thành 2 xã : Thạnh An và Thạnh Thắng. [ 3 ]Ngày 28 tháng 3 năm 1983, Hội đồng bộ trưởng phát hành quyết định hành động 21 – HĐBT [ 4 ], theo đó :
- Chia xã Trung An thành 2 xã: Trung An và Trung Hưng
- Chia xã Thạnh Quới thành 2 xã: Thạnh Qưới và Thạnh Lộc
- Chia xã Trung Nhứt thành 2 xã: Trung Nhứt và Trung Kiên.
Ngày 16 tháng 9 năm 1989, sáp nhập xã Trung Kiên vào xã Trung Nhứt. [ 5 ]Ngày 26 tháng 12 năm 1991, Quốc hội Nước Ta phát hành Nghị quyết chia tỉnh Hậu Giang thành tỉnh Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng, huyện Thốt Nốt thuộc tỉnh Cần Thơ, gồm có thị xã Thốt Nốt và 12 xã : Tân Lộc, Thạnh An, Thạnh Lộc, Thạnh Phú, Thạnh Quới, Thạnh Thắng, Thới Thuận, Thuận Hưng, Trung An, Trung Hưng, Trung Nhứt, Vĩnh Trinh. [ 6 ]Ngày 24 tháng 8 năm 1999, xây dựng xã Trung Kiên trên cơ sở 1.348,94 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 23.979 nhân khẩu của xã Trung Nhứt ; 115 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 1.942 nhân khẩu của xã Thuận Hưng. [ 7 ]Ngày 4 tháng 8 năm 2000, xây dựng thị xã Thạnh An trên cơ sở 185,51 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 3.000 nhân khẩu của xã Thạnh Thắng ; 1.595,1 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 9.157 nhân khẩu của xã Thạnh An. [ 8 ]Ngày 19 tháng 4 năm 2002, nhà nước phát hành Nghị định 47/2002 / NĐ-CP [ 9 ], theo đó :
- Thành lập xã Trung Thạnh trên cơ sở 2.194,8 ha diện tích tự nhiên và 15.864 nhân khẩu của xã Trung An.
- Thành lập xã Thạnh Mỹ trên cơ sở 2.481,65 ha diện tích tự nhiên và 11.448 nhân khẩu của xã Thạnh Quới.
Từ năm 2004 đến nay[sửa|sửa mã nguồn]
Ngày 26 tháng 11 năm 2003, Quốc hội Việt Nam thông qua Nghị quyết số 22/2003/QH11 về việc chia và điều chỉnh địa giới hành chính một số tỉnh[10]. Theo đó, chia tỉnh Cần Thơ thành thành phố Cần Thơ trực thuộc trung ương và tỉnh Hậu Giang, huyện Thốt Nốt thuộc thành phố Cần Thơ, bao gồm 2 thị trấn: Thốt Nốt (huyện lỵ), Thạnh An và 15 xã: Tân Lộc, Thạnh An, Thạnh Lộc, Thạnh Mỹ, Thạnh Phú, Thạnh Quới, Thạnh Thắng, Thới Thuận, Thuận Hưng, Trung An, Trung Hưng, Trung Kiên, Trung Nhứt, Trung Thạnh, Vĩnh Trinh.
Ngày 2 tháng 1 năm 2004, nhà nước phát hành Nghị định số 05/2004 / NĐ-CP [ 11 ]. Theo đó :
- Điều chỉnh một phần diện tích và dân số của xã Vĩnh Trinh về xã Thới Thuận quản lý.
- Tách thị trấn Thạnh An và 8 xã: Thạnh An, Thạnh Lộc, Thạnh Mỹ, Thạnh Phú, Thạnh Quới, Thạnh Thắng, Trung Hưng, Vĩnh Trinh để thành lập huyện Vĩnh Thạnh.
Huyện Thốt Nốt còn lại 17.110,08 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên, dân số là 189.641 người với 8 đơn vị chức năng hành chính thường trực, gồm có thị xã Thốt Nốt và 7 xã : Tân Lộc, Thới Thuận, Thuận Hưng, Trung An, Trung Kiên, Trung Nhứt, Trung Thạnh .Ngày 6 tháng 11 năm 2007, chia xã Thuận Hưng thành 2 xã : Thuận Hưng và Tân Hưng. [ 12 ]Cuối năm 2007, huyện Thốt Nốt có 9 đơn vị chức năng hành chính thường trực, gồm có thị xã Thốt Nốt ( huyện lỵ ) và 8 xã : Tân Hưng, Tân Lộc, Thới Thuận, Thuận Hưng, Trung An, Trung Kiên, Trung Nhứt, Trung Thạnh .Ngày 23 tháng 12 năm 2008, nhà nước phát hành Nghị định số 12 / NĐ-CP [ 13 ]. Theo đó :
- Điều chỉnh địa giới hành chính huyện Thốt Nốt với hai huyện Vĩnh Thạnh, Cờ Đỏ như sau:
- Thành lập xã Vĩnh Bình trên cơ sở điều chỉnh một phần diện tích, dân số của hai xã Thới Thuận, Trung Nhứt và chuyển xã này về huyện Vĩnh Thạnh quản lý.
- Chuyển xã Trung Thạnh và một phần diện tích, dân số của xã Trung An về huyện Cờ Đỏ quản lý.
- Thành lập quận Thốt Nốt và các phường thuộc quận Thốt Nốt như sau:
- Thành lập quận Thốt Nốt trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của huyện Thốt Nốt.
- Chuyển thị trấn Thốt Nốt và 4 xã: Tân Hưng, Tân Lộc, Thuận Hưng, Trung Kiên thành 4 phường có tên tương ứng.
- Chia xã Thới Thuận thành 2 phường: Thới Thuận và Thuận An.
- Thành lập phường Thạnh Hòa trên cơ sở điều chỉnh phần diện tích, dân số còn lại của xã Trung An và một phần diện tích, dân số của xã Trung Nhứt.
- Thành lập phường Trung Nhứt trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số còn lại của xã Trung Nhứt.
Sau khi xây dựng, quận Thốt Nốt có 11.780,74 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên, dân số là 160.580 người với 9 phường thường trực, gồm có 9 phường : Tân Hưng, Tân Lộc, Thạnh Hòa, Thốt Nốt, Thới Thuận, Thuận An, Thuận Hưng, Trung Kiên và Trung Nhứt .
Quận Thốt Nốt được chia thành 9 phường : Tân Hưng, Tân Lộc, Thạnh Hòa, Thốt Nốt, Thới Thuận, Thuận An, Thuận Hưng, Trung Kiên và Trung Nhứt .
Kinh tế – xã hội[sửa|sửa mã nguồn]
Trong năm 2020 tình hình sản xuất công nghiệp – kiến thiết xây dựng của quận gặp nhiều khó khăn vất vả về nguyên vật liệu nguồn vào và loại sản phẩm, thị trường đầu ra, nhưng nhờ sự phấn đấu của toàn ngành, giá trị sản xuất công nghiệp – kiến thiết xây dựng đạt 31.125 tỉ đồng, tăng 12,84 % so với năm 2019 ; thương mại – dịch vụ triển khai được 10.907 tỉ đồng, tăng gần 17 % so với năm 2019 ; giá trị sản xuất nông nghiệp 2.307 tỉ đồng, tăng 3,42 % so với năm 2019, trong đó thủy hải sản liên tục tăng trưởng không thay đổi, bảo vệ bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm và vệ sinh môi trường tự nhiên, tổng diện tích quy hoạnh nuôi được 417 ha, đạt 100 % kế hoạch, tổng sản lượng thu hoạch được 88.765 tấn, đạt 100 % kế hoạch. Tổng thu ngân sách trên địa phận được 202 tỉ đồng, đạt 100 % kế hoạch ; tổng chi ngân sách được 736,6 tỉ đồng, đạt 94,7 % kế hoạch. [ 14 ]Quận Thốt Nốt được nhìn nhận có lợi thế trong việc lôi cuốn những khu công nghiệp trên địa phận quận và lúc bấy giờ trên địa phận quận có 3 KCN lớn đã hoạt động giải trí như : KCN Thốt Nốt, KCN Thốt Nốt II và KCN Thốt Nốt III .
Theo thống kê từ những ngành công dụng địa phương, trên địa phận quận Thốt Nốt hiện có 27 tổ chức triển khai tín dụng thanh toán đang hoạt động giải trí, trong đó có 01 Chi nhánh ngân hàng nhà nước đó là Chi nhánh ngân hàng nhà nước NN&PTNT quận Thốt Nốt ; 01 phòng thanh toán giao dịch thuộc Chi nhánh ngân hàng nhà nước chính sách xã hội thành phố Cần Thơ và 25 phòng thanh toán giao dịch thường trực những Chi nhánh ngân hàng nhà nước thương mại tại thành phố Cần Thơ .
Hiện nay trên địa phận quận có những trường từ mần nin thiếu nhi, TH, trung học cơ sở và trung học phổ thông như :
- Trường Mầm non Thốt Nốt
- Trường TH Thốt Nốt 1
- Trường TH Thốt Nốt 2
- Trường TH Thốt Nốt 3
- Trường TH Thuận An 1
- Trường TH Thới Thuận 1
- Trường TH Thới Thuận 2
- Trường TH Trung Nhứt 2
- Trường THCS Thốt Nốt
- Trường THCS Thuận Hưng
- Trường THCS Trung An
- Trường THPT Thốt Nốt
- Trường THPT Thới Thuận
- Trường THCS & THPT Thới Thuận
- Trung tâm GDNN – GDTX Quận Thốt Nốt
Hiện nay trên địa phận quận có Bệnh viện Đa Khoa quận và TT Y tế Quận .
Người Nổi Tiếng[sửa|sửa mã nguồn]
Địa điểm nổi tiếng[sửa|sửa mã nguồn]
- Linh Sơn Cổ Miếu
- Đình Thạnh Hoà Thốt Nốt
- Đình Tân Lộc Đông
- Đình Thuận Hưng
- Khu Tưởng Niệm Mộc Quán – Nguyễn Trọng Quyền
- Làng nghề đan lưới truyền thống Thơm Rơm
- Làng bánh tráng Thuận Hưng
- Vườn cò Bằng Lăng
- Cù Lao Tân Lộc
- Thánh đường Bò Ót
- Siêu thị Co.opMart Thốt Nốt
- Chợ đêm Thốt Nốt
- Chợ Tân Lộc Đông
- Trung tâm thương mại quận Thốt Nốt
- Cầu Vàm Cống
Các cơ quan thuộc thành phố trên địa phận quận Thốt Nốt• Đội Cảnh Sát Giao Thông – Trật Tự Cơ Động Thành phố Cần Thơ ( QL91, phường Thốt Nốt )• Thanh Tra Giao Thông Vận Tải Thành phố Cần Thơ – Đội 6 ( QL91, phường Trung Kiên )• Đội Quản Lý Thị Trường số 4 – TP.Cần Thơ
Hiện nay quận Thốt Nốt là quận cửa ngõ phía Tây Bắc thành phố, là đầu mối giao thông vận tải quan trọng gắn với những trục giao thông vận tải về đường đi bộ và đường thủy, gồm có tuyến Đường cao tốc Lộ Tẻ – Rạch Sỏi qua cầu Vàm Cống, Quốc lộ 91 và Quốc lộ 80, tuyến sông Hậu và kênh Cái Sắn .
Các tuyến đường chính:
- Quốc lộ 91 (đi qua các phường Tân Hưng, Thuận Hưng, Trung Kiên, Thốt Nốt, Thuận An, Thới Thuận và Trung Nhứt)
- Quốc lộ 80 (đi qua phường Thới Thuận)
- Tỉnh lộ 921 (đi qua các phường Trung Nhứt và Thạnh Hòa)
Đường địa phương: Với tổng cộng 19 tuyến đường.
- Phường Thốt Nốt: Hòa Bình, Tự Do, Bạch Đằng, Lê Thị Tạo, Nguyễn Văn Kim, Nguyễn Thái Học, Nguyễn Trung Trực, Nguyễn Công Trứ, Lê Lợi, Trưng Nữ Vương, 30 Tháng 4, Phan Đình Giót, Sư Vạn Hạnh, Thoại Ngọc Hầu, Nguyễn Hữu Cảnh, Trịnh Hoài Đức, Võ Duy Dương
- Phường Thuận Hưng: Mai Văn Bộ
- Phường Trung Kiên: Nguyễn Trọng Quyền
- Phường Thuận An: Nguyễn Thị Lưu
Khu đô thị[sửa|sửa mã nguồn]
Hiện nay trên địa phận quận Thốt Nốt đã và đang hình thành những khu đô thị cao và những khu tái định cư như :• Khu đô thị mới hai bên đường Nguyễn Thái Học quy mô 22 ha tại phường Thốt Nốt• Khu đô thị Sao Mai quy mô 182 ha tại phường Thới Thuận và xã Vĩnh Trinh, huyện Vĩnh Thạnh• Khu đô thị Hoàng Gia quy mô 9,78 ha tại phường Thốt Nốt• Khu đô thị P.Thới Thuận• Khu Tái định cư ấp Long Thạnh 2 phường Thốt Nốt quy mô 10,1855 ha• Khu tái định cư phường Thới Thuận quy mô 25,88 ha• Khu tái định cư phường Trung Kiên quy mô 2,5 ha ( khu 1 )• KDC Phước Thới tại P. Thới Thuận• Khu tái định cư Thốt Nốt
• Mở rộng đường Nguyễn Trọng Quyền
• Đầu tư tuyến ĐT920B nối quận Ô Môn với quận (đi qua địa bàn các phường Thuận Hưng, Trung Kiên)
• Dự án đường tỉnh 921 : đoạn tuyến thẳng ( điểm đầu giao với tuyến tránh Thốt Nốt – điểm cuối giao với đường cao tốc Cần Thơ – Sóc Trăng – Châu Ðốc ) chiều dài tuyến gồm : thiết kế xây dựng mới đoạn tuyến khoảng chừng 8,63 km và nhánh liên kết N1 dài khoảng chừng 935 m ; tăng cấp, lan rộng ra nhánh liên kết N2 dài khoảng chừng 900 m. Tổng mức góp vốn đầu tư dự án Bất Động Sản dự kiến hơn 871,28 tỉ đồng. Mục tiêu của dự án Bất Động Sản nhằm mục đích giảm tải cho tuyến đường hiện hữu, liên kết tạo thành trục giao thông vận tải liên hoàn với những đường tỉnh 919, đường tỉnh 922, nâng cao năng lực vận tải đường bộ của mạng lưới giao thông vận tải giữa quận Thốt Nốt, huyện Cờ Ðỏ với những địa phương trong khu vực …
Source: https://trangdahieuqua.com
Category: Làm đẹp
